Phóng to

Chi phí bình quân để một sinh viên có thể sống và học tập tại TP.HCM hiện nay là khoảng 700.000 đồng (không tính học phí). Kết quả điều tra cho thấy có khá ít sinh viên nhận được hơn 700.000 đồng/tháng từ gia đình (32,5%). Như vậy sẽ có khoảng 67,5% số sinh viên không thể trang trải hết các khoản chi nếu chỉ nhận trợ cấp từ gia đình, và đa số những sinh viên thuộc dạng này sẽ phải đi làm thêm.

Yếu tố thu nhập là lý do quan trọng nhất ảnh hưởng đến hành vi chọn việc làm cũng như loại hình việc làm thêm. Tuy vậy, không ít sinh viên có hoàn cảnh gia đình khá giả nhưng vẫn kiếm việc bán thời gian vì nhiều mục đích, trong đó đa số (80%) muốn tăng thêm kinh nghiệm thực tế.

Tiêu chí quan tâm thứ hai sau thu nhập khi lựa chọn công việc là thời gian có phù hợp với lịch học tại trường hay không. Sự eo hẹp về quĩ thời gian làm sinh viên khó tiếp cận với công việc lương cao, đúng chuyên môn.

Loại công việc được ưa chuộng nhất là dạy kèm cho học sinh các khối lớp (41,5%) vì dễ kiếm, tốn ít thời gian, chi phí và công sức bỏ ra không nhiều. Kế đến là việc tiếp thị sản phẩm cho các doanh nghiệp (22%). Có sự sụt giảm tỉ lệ sinh viên đi dạy kèm cũng như có sự gia tăng tỉ lệ chọn các công việc khác. Lý do được ghi nhận như sau:

- Sự gia tăng các loại chi phí thuê nhà, sinh hoạt hằng ngày, học thêm... trong khi thu nhập của việc dạy kèm còn khiêm tốn.

- Yêu cầu của các nhà tuyển dụng khuyến khích sinh viên tìm các công việc để tích lũy kinh nghiệm, nhất là kinh nghiệm giao tiếp.

- Sự xuất hiện phong phú các loại việc bán thời gian với thu nhập cao, ổn định, phù hợp. 62% sinh viên tìm được việc thông qua sự giới thiệu của người thân, bạn bè và 14% qua các trung tâm giới thiệu việc làm có tính phí trên thị trường, số lượng tìm việc qua các phương tiện truyền thông rất ít (5,1%).

Thống kê trên thể hiện một thực trạng là năng lực tự tìm việc làm của đa số sinh viên còn hạn chế, ít sử dụng kênh thông tin qua báo chí, Internet. Ngoài ra sinh viên cũng nhận được rất ít sự hỗ trợ từ các tổ chức Đoàn, Hội (khoảng 2,5%), các trung tâm hỗ trợ sinh viên của trường hoạt động không hiệu quả về mảng này.

Kết quả khảo sát mức thu nhập cho thấy tỉ lệ cao nhất thuộc về các sinh viên có mức lương dưới 1 triệu đồng/tháng, trong đó phổ biến nhất là từ 500.000 - 800.000 đồng, đủ trang trải các nhu cầu sinh hoạt cũng như tiền học ngoại khóa. Có 12,5% sinh viên thu nhập từ 1,5 triệu đồng trở lên, cá biệt có những trường hợp trên 2 triệu, đây là những sinh viên có được những việc làm khá đặc thù như: thư ký, cộng tác viên thường xuyên của các báo, nhân viên chính thức tại một số doanh nghiệp nhưng được hưởng chế độ làm việc bán thời gian... dành cho sinh viên năng động, học giỏi. Ngày càng có nhiều sinh viên tìm được những công việc phù hợp và hấp dẫn, đây là nền tảng cho sự thành đạt nhanh chóng của những bạn trẻ có khả năng.

Đa số đối tượng được thăm dò đều bày tỏ mong muốn về một trung tâm giới thiệu việc làm cho sinh viên. Thực tế, địa bàn TP.HCM có hàng triệu sinh viên đang theo học. Ba tiêu chí được quan tâm nhất gồm: tìm những việc phù hợp với điều kiện sống và học tập của sinh viên, tư vấn tập huấn cung cấp kỹ năng, có mối liên kết lâu dài với chuyên ngành sau khi ra trường. Việc hình thành những trung tâm với đầy đủ những chức năng như vậy đòi hỏi phải có sự phối hợp từ nhà trường, Đoàn, Hội.