Phóng to

SV vận dụng kiến thức hỗ trợ các địa phương là vấn đề sẽ được đại biểu TP.HCM báo cáo tại đại hội. Trong ảnh: các chiến sĩ Mùa hè xanh ĐH Bách khoa TP.HCM xây cầu tại xã Lương Hòa, huyện Giồng Trôm, Bến Tre - Ảnh: T.T.D.

TT - Có thể bị xem là không thức thời khi đặt ra câu hỏi ấy, nhất là khi Hội SV VN lần VII cử hành đại hội của mình. Vậy mà dường như vẫn còn đó một câu hỏi lớn đây đó khi suy nghĩ về các trường đại học (và cao đẳng) của nước ta và về SV của các trường này.

Cái ý nghĩ cho rằng đó là những trường THPT “nối dài” và đó là những học sinh phổ thông “cấp bốn” thật khó dứt hẳn khỏi đầu óc của nhiều người! Phải chăng mọi chuyện đã thật sự sáng tỏ từ ý niệm đến hoạt động và quan hệ thực tiễn để mỗi SV có thể tự khẳng định mình không chỉ trên danh nghĩa, tên gọi SV mà từ nhân cách SV có thật của chính mình, vì thế trong các chủ đề của bảy diễn đàn được mở ra tại Đại hội VII Hội SV không thấy đề cập đến điều ấy, tức là trả lời câu hỏi “SV - bạn là ai?”.

Đây không thuần là việc định danh mà là định tính, là chính danh trong ứng xử với việc, với người và trước hết là với chính mình, từ đó tự khẳng định mình và theo đó sẽ có được sự thừa nhận, sự tôn trọng của mỗi người. Danh đi liền với thực, cái thực trong phẩm giá - nhân cách giúp sửa đổi cái thói, cái tệ nạn háo danh, theo đuổi những danh hão bằng mọi giá.

Tra từ điển tiếng Việt thấy định nghĩa: SV là người đang học ở trường đại học (và cao đẳng). Một câu thật ngắn gọn, chưa xác định được gì về nội dung, bản chất, tính chất. Vậy thì SV - người đang học ở trường đại học - có gì khác với học sinh - người đang học trong các trường trung học, tiểu học và cả ở trường mẫu giáo? Khác chứ sao lại không, nhưng đã thật khác với một chất lượng mới?

Khi trở thành SV, anh ta, chị ấy đã vào tuổi 18, 20, qua 12 năm học phổ thông, có trong tay bằng tú tài và là một người đủ tuổi, có tư cách công dân trước pháp luật và trong các quan hệ xã hội, khi nhìn vào thực tế từ cách học đến cách ứng xử - trong trường và ngoài trường, ở ký túc xá và nhà trọ, về với gia đình, cha mẹ và em nhỏ, giữa các địa bàn dân cư - của từng SV vẫn đang có không ít điều nổi cộm.

SV, đó không chỉ là người được học mà phải là người học được, học có chất lượng theo một chương trình ở bậc cao trong hệ thống giáo dục quốc dân. Học được bằng tự học, không thể là thụ động tiếp nhận mà bằng tự tìm tòi, nghiên cứu lựa chọn để chiếm lĩnh những giá trị tinh hoa của dân tộc và nhân loại, làm nên cái chất lượng và bản lĩnh trí tuệ của chính mình.

Tự học cũng là tự rèn, rèn ý chí, rèn trí tuệ, cốt lõi của nhân cách SV, thể hiện lòng tự trọng nhân phẩm và do đó tự chịu trách nhiệm với tất cả những gì mình tạo nên, thành tích và cả những hậu quả.

Thật ra coi SV là người tự học không phải là điều mới mẻ, nó đã từng được đặt ra một cách nghiêm túc từ mấy chục năm trước ở nước ta, nhưng rồi sau đó không theo đuổi đến cùng. Giờ đây mọi hoạt động đang được triển khai để cải cách, đổi mới giáo dục đại học từ mục tiêu đến chương trình, giáo trình, từ tổ chức, điều hành đến nâng cấp cơ sở hạ tầng... tất cả nhằm tạo ra những điều kiện thuận lợi nhất để SV thật sự học được bằng tự học tự rèn của chính họ.

Vào năm học 2003-2004 này, cả nước có 1.016.500 SV đại học và cao đẳng, như vậy cũng có nghĩa là năm năm sau đất nước sẽ có thêm cả triệu cử nhân, kỹ sư, bác sĩ, nhà giáo, những trí thức trẻ, bổ sung vào đội ngũ lao động có chất lượng cao, tầng lớp ưu tú của dân tộc phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng xã hội học tập và hướng đến nền kinh tế tri thức, để “sánh vai cùng các cường quốc năm châu”.

Đó cũng là khoảng thời gian của cả nhiệm kỳ VII Hội SV. Từng SV tự ý thức đầy đủ về trách nhiệm của chính mình và cả Hội SV hướng vào từng SV, hỗ trợ, liên kết bằng những hoạt động thiết thực để họ tự khẳng định phẩm giá, nhân cách của mình - một SV.