Sắp tới, TP.HCM sẽ rà soát và công bố những chung cư có sai phạm như từng xảy ra với chung cư Bảy Hiền Tower, Q.Tân Bình, TP.HCM - Ảnh: Q.ĐỊNH

​Có thể còn nhiều trường hợp chủ đầu tư dự án thế chấp quyền tài sản đăng ký ở Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp.

Ngày 20-7, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM đã họp báo để thông tin về 77 dự án nhà ở đang được thế chấp tại các ngân hàng mà Sở Tài nguyên - môi trường (TN-MT) TP đã công bố.

>> Danh sách 77 dự án nhà ở đang được thế chấp tại các ngân hàng do Sở Tài nguyên - môi trường công bố

Ông Phạm Ngọc Liên, giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai TP, cho biết sau khi xảy ra sự việc ngân hàng xiết nợ ở chung cư Harmona (Q.Tân Bình), UBND TP đã chỉ đạo các cơ quan liên quan đăng tải công khai, minh bạch thông tin những dự án bất động sản đang thế chấp tại các tổ chức tín dụng lên phương tiện thông tin đại chúng, website của Sở TN-MT TP, Văn phòng đăng ký đất đai TP, niêm yết nơi công cộng hoặc các hình thức khác.

Việc công bố thông tin trên nhằm bảo vệ quyền lợi của người mua nhà.

Cập nhật các thay đổi về thế chấp

Ông Liên cho biết trong quá trình đầu tư, các chủ đầu tư thế chấp đất và tài sản liên quan thành nhiều giai đoạn.

Ban đầu thế chấp quyền sử dụng đất nông nghiệp, sau khi có quyết định chuyển mục đích sử dụng đất thì chuyển sang thế chấp quyền sử dụng đất ở, khi có quyết định phê duyệt dự án thì chuyển sang thế chấp đất ở và tài sản hình thành trong tương lai.

Tất nhiên các giai đoạn càng về sau giá trị tài sản thế chấp tăng lên thì giá trị tiền vay cũng lớn hơn những giai đoạn đầu.

Những dự án đang thế chấp ngân hàng mà Sở TN-MT TP công bố vừa qua là các dự án đến giai đoạn làm thủ tục để Sở Xây dựng TP xác nhận đủ điều kiện huy động vốn.

Hoặc các dự án đã bán nhà trước ngày 1-7-2015 (ngày Luật nhà ở 2014 có hiệu lực) hiện đang thế chấp ngân hàng và chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về nhà ở cho người dân.

Ông Liên thông tin với những dự án đang thế chấp ngân hàng, chủ đầu tư muốn bán căn hộ nào phải giải chấp đối với căn hộ đó.

Như vậy người mua lại căn hộ có quyền được thế chấp căn hộ vừa mua. Khi chủ đầu tư làm giấy chứng nhận quyền sở hữu cho người mua nhà thì phải đưa giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, để cơ quan đăng ký cập nhật bổ sung từ quyền sử dụng đất của riêng chủ đầu tư thành quyền sử dụng đất chung của những chủ sở hữu căn hộ và những người sở hữu các phần khác trong dự án.

Nếu như chủ đầu tư đã bán căn hộ hoặc các diện tích khác mà vẫn đang thế chấp dự án tại ngân hàng thì những quyền lợi và quá trình làm thủ tục pháp lý trên của người mua bị trở ngại.

Sở TN-MT TP công bố những thông tin trên để cảnh báo với khách hàng và cả chủ đầu tư dự án. Sở sẽ xin ý kiến của UBND TP để công bố định kỳ 2-3 tháng một lần.

Trường hợp chủ đầu tư dự án đã được công bố trong danh sách thế chấp ngân hàng nhưng giải chấp một phần hoặc toàn bộ tài sản thế chấp thì sẽ được Sở TN-MT TP công bố lại thông tin ngay lập tức.

Những dự án có chuyển biến tốt như chủ đầu tư đã giải chấp, cập nhật quyền sử dụng đất từ của riêng sang của chung, làm giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ cho khách hàng, xóa thế chấp toàn bộ... cũng sẽ được công bố lại ngay lập tức.

Người mua cần được biết tên dự án sai phạm

Ông Liên cho biết sắp tới, tổ công tác rà soát các dự án nhà ở của TP sẽ phối hợp với nhiều cơ quan, đơn vị để cân nhắc và công bố những dự án có vấn đề khác.

Cụ thể: những dự án thế chấp quyền tài sản được đăng ký tại Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp, dự án còn nhiều trục trặc như xây dựng vượt tầng, xây dựng sai phép, sai thiết kế, sử dụng sai công năng, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính...

Ông Liên cho rằng không phải dự án nào thế chấp ngân hàng cũng có nguy cơ trở thành Harmona trong tương lai.

“Tuy nhiên, chỉ riêng dữ liệu của Văn phòng đăng ký đất đai TP thì không có nhiều thông tin để xác định được có hay không, nhiều hay ít trong 77 dự án tiềm ẩn nguy cơ giống dự án Harmona” - ông Liên nói.

Nhưng ông Liên khẳng định: 77 dự án có đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản hình thành trong tương lai tại Văn phòng đăng ký đất đai TP sẽ dễ xử lý hơn những dự án đăng ký thế chấp quyền tài sản.

“Các dự án thế chấp quyền tài sản có thể chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa có quyết định phê duyệt dự án” - ông Liên lý giải.

Về yêu cầu phân loại các dự án đang thế chấp, ông Liên cho hay trong đơn yêu cầu đăng ký thế chấp của ngân hàng không có thông tin mục đích thế chấp.

Sắp tới, tổ công tác sẽ làm việc với Ngân hàng Nhà nước để xem thông tin nào được công khai, thông tin nào không công khai để bảo đảm bí mật kinh doanh của chủ đầu tư và cả ngân hàng.