Có “hộp đen” nhưng không biết sử dụngKiểm tra hộp đen ở các bến xe

Phóng to

Đội công tác miền Đông thuộc Sở Giao thông vận tải TP.HCM kiểm tra hộp đen giám sát hành trình của các doanh nghiệp vận tải xe khách tại bến xe miền Đông - Ảnh: HOÀNG THẠCH VÂN

Từ nhà quản lý, doanh nghiệp cung cấp thiết bị và dịch vụ, doanh nghiệp sử dụng thiết bị đều cho rằng quy chuẩn của hộp đen rất phức tạp, trong khi đó Bộ GTVT lại thực hiện theo kiểu “vừa làm vừa sửa”, dẫn đến một số quy chuẩn bị thay đổi.

Quá phức tạp

Công ty vận tải Thiên Phú với 77 chiếc xe khách chạy tuyến TP.HCM - Bà Rịa Vũng Tàu lắp thiết bị giám sát hành trình (hộp đen) từ một doanh nghiệp thuộc danh sách công bố của Bộ GTVT.

Ông Trần Thanh Bảo - trưởng phòng điều hành Công ty Thiên Phú - cho biết sau một thời gian lắp đặt hộp đen, hiện tài xế công ty vẫn chưa thành thạo các thao tác đáp ứng các yêu cầu của thiết bị.

Chẳng hạn như quy định khi lên xuống tài phải nhắn tin báo về trung tâm gây rất nhiều phiền hà cho tài xế, không chỉ tốn phí nhắn tin, tài xế cũng rất hay quên thao tác bắt buộc này.

Ông Bảo cũng băn khoăn không rõ quy định xác định thời gian đóng - mở cửa xe để làm gì, trong hành trình việc mở - đóng cửa xe là rất thường xuyên, đó là chưa kể có lúc cửa đóng không kín thì xem như xe đang mở cửa.

Theo ông Bảo, khi xe chạy, tín hiệu xe gửi về trung tâm điều hành rất chập chờn bởi sóng GPRS của mạng di động không ổn định, có lúc vừa thấy thông tin xe gửi về lại mất luôn tín hiệu, gọi điện kiểm tra mới biết xe đi vào đoạn đường xấu.

Ông Bảo còn nhấn mạnh những người làm công việc vận tải thường rất xa lạ với công nghệ thông tin, không chỉ tài xế mà cả người ở trung tâm điều hành đều lọng cọng trong việc sử dụng máy chủ để theo dõi xe.

Là đơn vị hoạt động lâu năm trong lĩnh vực cung cấp hệ thống bộ đàm, đồng hồ cước taxi, Công ty cổ phần điện tử - viễn thông Ánh Dương đã cung cấp ra thị trường hơn 5.000 hộp đen.

Ông Võ Văn Quang - giám đốc kinh doanh Công ty Ánh Dương - cho biết việc duy trì dịch vụ cho khách hàng có lắp đặt hộp đen là rất... chua.

Theo ông Quang, quy chuẩn ban đầu không quy định phải lắp hộp đen ở vị trí nào, trước việc nhiều chủ xe đề nghị gắn ở phía bên trong xe để đảm bảo mỹ quan nhưng trong thực tế lại không gắn được thiết bị in, nên Bộ GTVT ra bổ sung việc phải gắn thiết bị ở vị trí khác, việc này khiến doanh nghiệp phải thay đổi quy trình sản xuất.

Quy chuẩn ban đầu cũng quy định khi in ấn thì chỉ in một lệnh gồm số lần quá tốc độ, thời gian lái xe liên tục, thời gian lái xe tích lũy trong ngày, vận tốc... nhưng sau đó Bộ GTVT lại sửa đổi, bổ sung quy định hai lệnh in theo hai nội dung khác nhau.

Với những hộp đen đã bán ra thị trường, việc thay đổi này buộc công ty phải đề nghị khách hàng dừng xe để bổ sung các tính năng mới, điều này dễ gây ra phản ứng từ khách hàng.

Cũng theo ông Quang, quy chuẩn đóng - mở cửa xe là rất phức tạp, phải có tín hiệu cửa của tài chính, cửa của tài phụ, cửa sau hay tất cả các cửa, đối với xe container thì rất khó lấy tín hiệu do nhiều xe quá cũ, tiếp xúc cửa không còn tốt.

Ông Quang còn nói theo quy chuẩn, vỏ của hộp đen phải được làm bằng vật liệu bền, đây là một quy định còn rất mơ hồ. Đa số hộp đen trên thị trường hiện nay đều có vỏ bằng nhựa, một vài đơn vị sử dụng vỏ nhôm hoặc sắt, trong đó nhiều loại có vỏ không chịu nổi va đập. Nhà sản xuất đang lo ngại Bộ GTVT lại ra quy định cụ thể về vật liệu làm vỏ hộp đen thì nhà sản xuất sẽ không biết phải làm sao với các thiết bị đã sản xuất.

Vừa chạy vừa xếp hàng

Ông Hà Hoàng Huy - giám đốc Công ty SaigonTrack, đơn vị sản xuất hộp đen X100 - cho biết đầu năm 2011, Bộ GTVT ban hành thông tư 08 về quy chuẩn chất lượng hộp đen, đến năm 2012 lại đưa ra thông báo thay đổi một số quy chuẩn, buộc doanh nghiệp sản xuất hộp đen phải chạy theo quy chuẩn mới.

Cùng quan điểm này, thạc sĩ Ngô Đức Hoàng - tổng thư ký Hiệp hội Vi mạch TP.HCM - cho rằng nếu quy chuẩn được chuẩn bị chu đáo thì sẽ không dẫn đến việc bổ sung, sửa đổi, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Theo ông Hoàng, sử dụng thiết bị in để kiểm tra hộp đen có hoạt động hay không là gây phiền hà cho lực lượng kiểm tra cũng như tài xế, trong khi đó có thể có những giải pháp kỹ thuật khác như dùng thiết bị kiểm tra từ xa khi xe đi ngang qua (tương tự như súng bắn tốc độ) hoặc gắn ở các trạm thu phí.

Ông Hoàng còn nói đến thời điểm này, bộ đang xây dựng thông tư quy định việc cung cấp, quản lý và sử dụng dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình ôtô, trong khi lẽ ra trung tâm quản lý của Tổng cục Đường bộ phải được xây dựng ngay từ đầu để tiếp nhận thông tin từ trung tâm cung cấp dịch vụ hộp đen đưa về.

Thông tư sắp ban hành này cũng đang làm các nhà cung cấp dịch vụ hộp đen rất bối rối vì họ không biết sẽ phải truyền dữ liệu từ trung tâm về một đầu mối là Tổng cục Đường bộ hay phải truyền cho sở GTVT 63 tỉnh thành?

Thực tế các tỉnh thành cũng đang trong quá trình chuẩn bị xây dựng trung tâm khai thác, quản lý thông tin từ hộp đen. Liệu có xảy ra tình trạng mỗi nơi làm một kiểu, khiến các nhà sản xuất hộp đen không biết đâu mà lần?