Ở nước ngoài, nghề lập trình game (game developer) là một nghề có giá, thu nhập tốt, có cơ hội làm việc ở nhiều công ty lớn như: Google, Apple, Electronic Arts. Còn ở Việt Nam, quá nhiều trăn trở, lo toan. 

Đôi khi chúng tôi cũng không dám khoe với người nhà ở quê rằng mình làm game nữa…

“Con sâu bỏ rầu nồi canh”

Vậy mà cái ngành game này lại còn đang trải qua một giai đoạn “phong ba bão táp” chưa từng có, mà chắc chắn những tác động của nó sẽ khiến cho các doanh nghiệp game, những startup non trẻ, những người làm game như chúng tôi khó càng thêm khó.

Các hoạt động sản xuất kinh doanh khó tránh khỏi việc sẽ bị đình trệ, sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch của quý, thậm chí là cả năm 2018 khi có khả năng cao về các thủ tục hành chính chắc chắn sẽ chậm lại từ sự thận trọng hơn của các cơ quan quản lý.

Rồi thì sự ái ngại khi dịch vụ game nào cũng bị coi là tiêu cực, hay trò chơi nào cũng bị quy lầm là giống như Rikvip. 

Chúng tôi thực sự lo ngại rằng những chính sách cởi mở, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp trong ngành này nói riêng trong thời gian 2 năm qua… sẽ có thể bị hạn chế, thắt lại hoặc thậm chí không được cân nhắc khuyến khích nữa… vì vụ việc này.

“Con sâu bỏ rầu nồi canh”, “Giậu đổ bìm leo”… là những thành ngữ mà chúng tôi nói với nhau nhiều nhất trong thời gian này, nhất là khi các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ trên Internet trong nước đã luôn phải cạnh tranh không cân sức trước các đối thủ nước ngoài như Facebook, Google… suốt nhiều năm qua.

Nguy cơ tiềm ẩn cao nhất, tệ nhất là khi xã hội, khi dư luận bị áp đảo bởi các thông tin tiêu cực về game, sẽ nghĩ rằng “Game xấu quá, doanh thu cũng chẳng đáng gì nếu so với các ngành kinh tế chủ chốt khác. Tốt nhất cho nghỉ luôn!”. Như vậy thì toàn bộ thị trường game trong nước sẽ đứng trước nguy cơ bị đóng cửa. 

Các startup Việt đang nổi rộ theo phong trào “Quốc gia khởi nghiệp”, vốn phát triển trên lĩnh vực online, game và app chiếm đa số, sẽ không biết tính sao. Và điều này thực sự là đi ngược lại với xu thế của thế giới?

Vì thế, chúng tôi thực sự cần sự hiểu và phân tích, tham chiếu tích cực và đúng thời điểm của truyền thông nước nhà để bản chất vấn đề được truyền tải đến với độc giả một cách chính xác nhất. 

Ai có lỗi thì sẽ bị pháp luật xử lý, còn những doanh nghiệp, con người khác đang làm ăn bình thường, đúng quy định thì vẫn nên được nhìn nhận công bằng và khách quan từ phía xã hội, truyền thông, cơ quan quản lý…

Cần gấp một chính sách hợp lý!

Trong câu chuyện rikvip, chúng ta cũng đang nói nhiều đến thẻ cào nhà mạng, đến các cổng trung gian thanh toán. Nhiều ý kiến không ngại gọi đó là các “kênh cấu thành tội phạm” cho Rikvip.

Nhưng theo chúng tôi, về bản chất, thì các cổng trung gian thanh toán, hay thẻ viễn thông … đơn giản chỉ là những phương thức, công cụ, công nghệ. Cụ thể hơn, vai trò của các cổng trung gian thanh toán chỉ dừng lại ở khâu “trung gian”; trong mô hình này thì đầu cuối chính là các ngân hàng, còn đầu vào là các loại thẻ như thẻ ngân hàng, thẻ viễn thông, thẻ game. 

Như vậy thì bên cạnh câu hỏi về hoạt động và sự quản lý đối với các loại thẻ và cổng trung gian thanh toán, chúng ta cũng cần đặt ra câu hỏi tương tự về vai trò quản lý, giám sát thông tin của các ngân hàng trong mô hình đó.

Đúng là trong thực tế, chúng ta đã không có công cụ quản lý chặt các loại thẻ viễn thông và thẻ cào khác khiến tồn tại những kẽ hở và lỗ hổng, vô tình tạo ra cơ hội để một số đông đã lợi dụng. Lỗi chung cho cả một mắc xích, không của riêng ai, nhất là khi có thêm bàn tay con người làm nảy sinh hiện tượng “lợi ích nhóm” hay “dịch vụ bảo lãnh bất hợp pháp” (như trong vụ Rikvip).

Tích cực mà nói, chúng tôi cho rằng nên thay vì coi thẻ cào hay cổng trung gian thanh toán như một kênh tiềm ẩn nhiều rủi ro, thậm chí tiến tới đề xuất “thắt chặt các trung gian thanh toán nội địa, ví điện tử nội địa”, cơ quan quản lý nên xây dựng một chính sách quản lý hợp lý, xác đáng, theo hướng cho phép các hình thức nói trên được là một phương tiện thanh toán hợp lệ, cho phép chúng tồn tại và hoạt động trong khuôn khổ pháp luật quy định, cộng sinh giá trị tích cực với hệ thống các ngân hàng thương mại Việt Nam.

Như vậy, sẽ hạn chế được tình trạng bảo kê, lách luật, đồng thời củng cố thêm một kênh bổ trợ cho thanh toán ngân hàng rất hiệu quả, lại mang lại giá trị cho người dùng. 

Và tất nhiên, lợi ích đến từ đó sẽ còn là: nhà nước có thể quản lý được, dịch vụ có thể mang lại doanh thu rồi góp phần tăng thêm nguồn ngân sách nhà nước khi các doanh nghiệp được đường đường chính chính kinh doanh trong khuôn khổ chính sách quy định…

Những giá trị cộng thêm này sẽ hỗ trợ để tạo thêm màu “hồng” cho sân chơi công bằng hơn cho các Trung gian thanh toán nội địa trước sức mạnh cạnh tranh đến từ các đại gia công nghệ xuyên biên giới, các trung gian thanh toán nước ngoài đã và đang hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam bằng nhiều hình thức gián tiếp, thậm chí trực tiếp.

Làm sao đưa ra được một giải pháp mang tính chất tổng thể, tạo sân chơi công bằng cho tất cả các bên là điều cấp thiết nhất lúc này. Cơ quan quản lý cần cải cách chính sách cho phù hợp với thực tiễn. Xin đừng vội chối bỏ nó chỉ vì một sự vụ như Rikvip, cũng như không nên vội gán tội cho các phương tiện để thắt chặt sự phát triển của nó!