Không cần báo trước, cú xả nước đột ngột của Nhà máy thủy điện Đray H’Linh 1 (Đắk Lắk) hôm 16-3 làm hai người dân chết tức tưởi. Thế nhưng lãnh đạo nhà máy này cho rằng mình đã làm "đúng quy trình" (!). 

Quy trình gì mà lại gây ra chết người? Câu hỏi đó được bật ra không chỉ từ nỗi đau xé lòng của gia đình nạn nhân, mà còn là nỗi bất bình của nhiều người.

Điều đáng nói là thủy điện xả nước giữa mùa khô nhưng xảy ra chết người không phải lần đầu. Hơn một năm trước, ngày 24-7-2017, Nhà máy thủy điện Sông Ba Hạ (Phú Yên) cũng xả nước "đúng quy trình" làm bốn học sinh chết đuối.

Ngay sau đó, Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường điện (Bộ Công thương) có công văn yêu cầu các đơn vị vận hành nhà máy thủy điện tăng cường công tác cảnh báo cho người dân vùng hạ du khi vận hành xả nước phát điện, phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường thực hiện công tác tuyên truyền cho người dân phòng tránh tai nạn đuối nước khi đi lại khu vực sông suối hạ du của nhà máy.

Thế nhưng tai nạn tương tự vẫn tiếp tục xảy ra. 

Điều đó cho thấy những gì mà Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường điện (Bộ Công thương) và các đơn vị chức năng đã làm giữa hai vụ tai nạn thương tâm này là chưa đủ. Và không lấy gì đảm bảo rằng những tai nạn như vậy sẽ không còn lặp lại.

Giờ thì thủy điện không chỉ là nỗi ám ảnh kinh hoàng trong mùa mưa, mà tai họa từ nó có thể đến bất cứ lúc nào. Người dân chết vì thủy điện xả nước không thấy ai nhận trách nhiệm. 

Các cơ quan quản lý nhà nước tự vấn như thế nào với trách nhiệm của mình để có biện pháp ngăn chặn những tai họa như trên thật hiệu quả, chứ không chỉ mãi một "điệp khúc" nhắc nhở các thủy điện tăng cường cảnh báo trong khi các nhà máy thủy điện đều cho rằng đã làm đúng quy trình.

Quy trình như thế là một quy trình không hoàn thiện, không bao hàm hết các yêu cầu đảm bảo an toàn cho cộng đồng. Đã đến lúc phải sửa đổi quy trình này. 

Đồng thời những quy định trong quy trình này phải được xem xét kỹ và đối chiếu với các quy định pháp luật, để không còn những kiểu lấy quy trình làm khiên đỡ. Nếu không, sẽ còn có người chết oan vì những cú xả nước của thủy điện giữa mùa khô.