Phóng to

Trước đó, vào lúc 7g45 phút tối ngày 8-12 (giờ Washington), tức sáng ngày 9-12 giờ VN, với tỷ lệ sít sao 212 phiếu ủng hộ, 184 phiếu chống và 37 phiếu trắng, Hạ viện Mỹ đã thông qua gói dự luật mang mã số H.R. 6406 dày 259 trang, trong đó có dự luật thiết lập quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn (PNTR) với VN.

Dự luật thành lập PNTR với VN gồm những nội dung lớn:

1. Hủy bỏ áp dụng đạo luật Jackson-Vanik đối với VN; 2. Quy định trình tự thủ tục để xác định các khoản trợ cấp không được phép; 3. Quy định trách nhiệm tham vấn giữa hai nước liên quan tới vấn đề trợ cấp; 4. Quy định sự tham gia và tham vấn của các bên liên đới trong các vụ điều tra về các trợ cấp không được phép; 5. Quy định về công tác trọng tài và áp đặt hạn ngạch đối với những mặt hàng dệt may bị xác định có nhận các khoản các trợ cấp không được phép. 6. Phần cuối cùng của dự luật PNTR với VN nói về các khái niệm và định nghĩa của những thuật ngữ được sử dụng trong văn bản dự luật này.

Ngay sau cuộc bỏ phiếu, Chủ tịch Ủy ban Tài chính và thuế vụ Hạ viện Bill Thomas ra thông cáo trên website của Ủy ban khẳng định đây là cột mốc quan trọng trong nỗ lực tiến tới bình thường hóa toàn diện quan hệ Việt-Mỹ, thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước.

Đại diện Thương mại Mỹ Susan Schwab cho biết rất hài lòng trước việc Hạ viện thông qua dự luật quan trọng này. Bà Schwab nhấn mạnh dự luật này "sẽ cho phép hàng hoá của Mỹ tiếp cận thị trường VN hiện đang phát triển rất nhanh chóng và sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong quan hệ giữa hai nước".

Trong khi đó, Phó Chủ tịch chấp hành Phòng Thương mại Mỹ Bruce Josten tuyên bố việc thông qua gói các dự luật thương mại, trong đó có dự luật về PNTR với VN giống một "món quà sớm của ông già Noel" dành cho các công ty, người lao động và người tiêu dùng ở Mỹ, những người sẽ được hưởng lợi qua việc thúc đẩy thương mại này. Theo ông Josten, gói dự luật là hoàn toàn phù hợp với các lợi ích kinh tế quốc gia của Mỹ.

Trước đó, các nhà quan sát lo ngại dự luật sẽ gặp nhiều khó khăn tại Thượng viện do còn một số Thượng nghị sĩ vẫn phản đối những điều khoản thương mại có lợi cho VN, Haiti và các nước Andean.

Ngày 7-10, 8 Thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa đã gửi thư lên lãnh đạo Quốc hội, tuyên bố họ sẽ phản đối "mạnh mẽ hết mức có thể" các biện pháp đối với Haiti trong gói dự luật thương mại H.R. 6406, đồng thời tuyên bố 100.000 việc làm trong ngành dệt may tại khu vực bầu cử của họ đã bị mất do thỏa thuận thương mại với các nước.

Hạ viện Mỹ thông qua PNTR với Việt Nam

Dư luận cho rằng việc thông qua dự luật về PNTR, thiết lập mối quan hệ thương mại bình đẳng và cùng có lợi giữa hai nước là một cột mốc mới trong quá trình hoàn tất tiến trình bình thường hóa quan hệ kéo dài suốt hơn 10 năm qua.

VOA cho biết rằng các nhà lập pháp thuộc Đảng Cộng hòa đang tranh thủ để dự luật PNTR được thông qua trong kỳ họp này, vì họ e rằng dự luật sẽ bị trì hoãn cho đến khi được mang ra xem xét lại vào năm 2007 tại Quốc hội do Đảng Dân chủ chiếm thế đa số.

Dự luật này đã được đa số các nghị sĩ chấp thuận trong cuộc bỏ phiếu hồi tháng 11, nhưng lại không đủ số phiếu 2/3 để được thông qua theo như qui định của thủ tục biểu quyết dành cho những dự luật không có tranh cãi.