Phó thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định 5 đề án khoa học sẽ đóng lớn cho sự phát triển đất nước - Ảnh: VGP

Ngày 12-2, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam gặp gỡ 70 nhà khoa học nghiên cứu, biên soạn bộ lịch sử VN; bách khoa toàn thư VN; địa chí quốc gia VN; hệ tri thức Việt số hóa; dịch thuật, phát huy giá trị tinh hoa các tác phẩm kinh điển phương Đông.

Đây là 5 đề án khoa học lớn đang được các nhà khoa học hàng đầu nghiên cứu, biên soạn.

Báo cáo tiến độ triển khai các đề án khoa học với Phó thủ tướng, PGS.TS Trần Đức Cường - chủ tịch Hội Khoa học lịch sử - cho biết đề án nghiên cứu, biên soạn bộ lịch sử VN - quốc sử có tầm quan trọng đặc biệt bao gồm bộ lịch sử VN 25 tập, bộ biên niên sự kiện lịch sử VN 5 tập và cơ sở dữ liệu lịch sử VN.

Việc soạn thảo bộ quốc sử thu hút sự tham gia của 300 nhà khoa học, các chuyên gia đầu ngành về lịch sử dân tộc từ cổ đại đến hiện đại, lịch sử Đảng, lịch sử cách mạng, lịch sử quân sự, lịch sử an ninh, văn hóa và khảo cổ học và các nhà lãnh đạo, quản lý và khoa học trong các lĩnh vực liên quan khác.

Đề án nhằm xây dựng nhận thức mới về lịch sử VN toàn bộ và toàn diện.

Về tiến độ biên soạn bách khoa toàn thư VN, GS.TS Nguyễn Quang Thuấn - phó chủ tịch Hội đồng chỉ đạo biên soạn - cho hay bộ bách khoa toàn thư là loại hình tổng hợp, cỡ lớn, phản ánh những thành tựu, những tri thức xưa và nay của nhân loại và VN gồm 37 tập, có thể in và xuất bản trực tuyến.

"Đây là lần đầu tiên VN tổ chức biên soạn một bộ bách khoa toàn thư, dự kiến khi chính thức biên soạn sẽ có khoảng 5.000 - 6.000 nhà khoa học tham gia soạn thảo trong vòng 10 năm", GS.TS Nguyễn Quang Thuấn cho biết thêm.

Đại diện nhóm nhà khoa học soạn thảo bộ địa chí quốc gia VN, PGS.TS Nguyễn Kim Sơn - giám đốc ĐHQG Hà Nội - bày tỏ tự hào khi được tham gia xây dựng bộ quốc chí đầu tiên trong lịch sử, biên chép về tất cả các lĩnh vực của quốc gia theo mảng lĩnh vực và biên soạn lại địa phương chí 63 tỉnh, thành trên cả nước.

Bộ quốc chí lần đầu tiên có quy chuẩn cho tất cả các nhiệm vụ thành phần, kế thừa phương pháp chép chí truyền thống với các phương pháp làm chí của thế giới đương đại, kết hợp sử dụng tư liệu Việt Nam và các tư liệu lưu trữ quốc tế.

Ngoài sách giấy truyền thống, bộ quốc chí sẽ xuất bản dạng sách số, tra cứu và tìm kiếm thông tin thuận tiện với tập hợp dữ liệu lớn, kèm hệ thống bàn đồ, hệ thống định vị có thể tra cứu tìm kiếm thuận tiện mang tính ứng dụng và thực tiễn cao.

Bộ quốc chí cũng cho phép cập nhật thường xuyên, tức thì, cho phép lấy ý kiến bổ sung của người dân.

PGS.TS Nguyễn Kim Sơn cũng chính là người đại diện cho nhóm nhà khoa học thực hiện đề án dịch thuật và phát huy giá trị tinh hoa các tác phẩm kinh điển phương Đông. Đề án này sẽ dịch thuật, diễn giải các tác phẩm kinh điển về tôn giáo, triết học, chính trị, trước mắt là bộ kinh Địa tạng của Phật giáo.

Đối với việc triển khai đề án hệ tri thức Việt số hóa, đại diện nhóm biên soạn, Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Bùi Thế Duy cho biết đề án nhằm chia sẻ tri thức, cổ vũ sáng tạo, kết nối cộng đồng vì tương lai VN.

Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá 5 đề án có ý nghĩa rất quan trọng, phù hợp với chủ trương khoa học, giáo dục là quốc sách hàng đầu, văn hóa là nền tảng, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

"Đây là những đề án rất thiết thực, có ý nghĩa cho hiện nay lẫn mai sau nếu chúng ta hoàn thành tốt", Phó thủ tướng nhấn mạnh.