Phóng to

Rùa da - Ảnh: Đình Quân

Cách đây hai tháng, anh Nguyễn Ngọc Tân (chủ nhà hàng Ngọc Tân Quán ở Bãi Dài, huyện Cam Lâm, Khánh Hòa) phát hiện một con rùa da (tên khoa học là Dermochelys coriacea) lên bãi cát trước nhà hàng của anh đẻ trứng.

Hồi hộp chờ trứng nở

Ngay lập tức anh gọi cho Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản Khánh Hòa để báo tin. Sau khi đẻ được 84 quả trứng, con rùa nặng khoảng 400kg, dài 2,45m, chiều ngang 1,35m, được cơ quan chức năng thả xuống biển.

Thông tin trên ngay lập tức được Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản Khánh Hòa báo cho Viện Tài nguyên và môi trường biển (thuộc Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ VN). Đây là thông tin vô cùng quý giá đối với giới khoa học VN, bởi lần đầu tiên trong tám năm qua họ biết được vị trí rùa da đẻ trứng.

Thạc sĩ Chu Thế Cường, người được Viện Tài nguyên và môi trường biển cử đến Bãi Dài theo dõi trứng rùa nở, cho biết: “Ngay sau khi biết thông tin tôi đã trực tiếp đến gặp anh Tân và nhờ anh trông coi, hướng dẫn anh cách bảo vệ trứng rùa. Đầu tháng 7 tôi cùng anh em trong viện đã đến huyện Cam Lâm phối hợp với Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản Khánh Hòa tổ chức hội thảo khoa học, tuyên truyền cho người dân trong vùng giá trị của rùa da và cách bảo vệ chúng”.

Ngày 17-8, ông Cường lại lặn lội đến nơi rùa đẻ để hồi hộp chờ trứng nở. “Với nhiệt độ tại nơi rùa đẻ thì trong 50-56 ngày trứng rùa sẽ nở. Tôi đợi đến tối 20-8, tức đã 60 ngày, mà vẫn không thấy động tĩnh gì. Sốt ruột quá tôi bới cát lên kiểm tra trứng thì phát hiện 100% trứng không thể nở do không được rùa đực thụ tinh” - anh Cường buồn rầu cho biết.

Phóng to

Trứng rùa

Phóng to

Toàn bộ trứng rùa bị hỏng do không được thụ tinh - Ảnh: Đình Quân

Khó tìm bạn tình

Ông Cường cho biết trên thế giới có bảy loài rùa thì rùa da là loài quý hiếm nhất, số lượng giảm sút đáng báo động, đã được đưa vào danh sách động vật có nguy cơ tuyệt chủng.

Đã rất nhiều năm nay, giới nghiên cứu khoa học ở VN không phát hiện được nơi rùa da đẻ trứng, đồng nghĩa với việc giới khoa học VN hoàn toàn không có thông tin về rùa da lúc mới sinh.

“Chúng tôi định sau khi trứng nở sẽ lấy mẫu đi xét nghiệm ADN để xác định vùng phân bổ loài rùa da này, qua việc trứng nở chúng tôi sẽ thu thập thông tin về tỉ lệ giới tính, đặc điểm sinh học, kích thước và cân nặng ban đầu... Tuy nhiên trứng không nở được thật sự là cú sốc khiến chúng tôi rất buồn” - ông Cường tâm sự.

Theo ông Cường, trên thế giới và cả VN, số lượng rùa da còn quá thưa thớt, khiến rùa da cái rất khó khăn trong việc tìm kiếm bạn tình.

Số lượng rùa da giảm sút nghiêm trọng trong những năm gần đây là do các bãi biển rùa da thường lên đẻ trước kia nay thành bãi biển kinh doanh du lịch, phục vụ mục đích kinh tế. Cộng thêm ý thức con người mỗi lần gặp rùa lên đẻ trứng là bắt cả rùa lẫn trứng khiến rùa da hết nơi trú ngụ. Trứng rùa da không nở không chỉ khiến giới nghiên cứu khoa học thất vọng, mà còn là nỗi buồn của những người dân có ý thức như anh Tân và những người yêu môi trường, yêu thiên nhiên.