04/10/2025 14:40 GMT+7

Những kỷ lục 'vô tiền khoáng hậu' ở ngôi trường chuyên khoa học tự nhiên

VĨNH HÀ

Từ lớp chuyên toán 38 học sinh năm 1965, Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên nay đã ghi dấu với 249 huy chương quốc tế và hàng loạt nhà khoa học hàng đầu Việt Nam.

Ngày 4-10, Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) kỷ niệm 60 năm thành lập, với khởi đầu là một lớp có 38 học sinh chuyên toán vào tháng 9-1965, nơi đào tạo nhiều nhà toán học, nhà khoa học lớn.

Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên Nguyễn Vũ Lương đã chia sẻ về những "kỷ lục" ngôi trường danh tiếng này đạt được.

Tính đến năm 2025, học sinh của trường đã giành 249 huy chương trên tổng số 770 huy chương trong các kỳ thi quốc tế (chiếm 32%). Trong đó có 79 huy chương vàng trên tổng số 198 huy chương vàng của cả nước (chiếm 40%). Riêng khối chuyên toán có 32 huy chương vàng.

Trường cũng có nhiều học sinh dự Olympic toán quốc tế đạt điểm tuyệt đối (6 trong số 10 học sinh trên cả nước), học sinh giành huy chương vàng 2 kỳ Olympic quốc tế liên tiếp (6 học sinh trong số 9 học sinh cả nước).

Đặc biệt, trường là nơi đào tạo học sinh lớp 10 đầu tiên của Việt Nam giành huy chương vàng Olympic Toán và Vật lý quốc tế. Ba học sinh Việt Nam đoạt huy chương vàng Olympic Hóa học quốc tế cũng đều xuất thân từ trường.

Trong các năm 1999, 2003, 2015 và 2024, đội tuyển vật lý và tin học Việt Nam dự Olympic quốc tế đều có 100% thành viên là học sinh của trường...

Nhưng theo thầy Lê Công Lợi - Hiệu trưởng nhà trường, thành tựu lớn nhất của trường không chỉ nằm ở số huy chương, danh hiệu, "mà lớn hơn là mô hình đào tạo tiên phong, hội nhập quốc tế".

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Phó thủ tướng Lê Thành Long đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường đại học Khoa học tự nhiên nghiên cứu, có giải pháp đổi mới mô hình trường chuyên theo hướng sâu và rộng, tạo cơ sở, nền tảng cho hệ thống các trường THPT chuyên phát triển.

Đồng thời nghiên cứu, xây dựng đề án phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ Việt Nam từ bậc phổ thông đến bậc tiến sĩ. Ưu tiên nguồn lực, kinh phí thỏa đáng để nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, phòng thí nghiệm, hệ thống phòng chức năng, xây dựng Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên xứng tầm ngôi trường THPT số 1 trên cả nước.

Song song đó có cơ chế, chính sách ghi nhận, tôn vinh xứng đáng với thầy cô giáo, học sinh đạt thành tích xuất sắc.

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm thành lập, Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng nhì. Bộ môn chuyên vật lý được trao Huân chương Lao động hạng nhất và bộ môn chuyên toán được trao Huân chương Lao động hạng ba.

Từ lớp học sơ tán giữa rừng Thái Nguyên đến cái nôi đào tạo nhân tài

Cách đây 60 năm, vào tháng 9-1965, tại khu sơ tán Thái Nguyên của Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, lớp chuyên toán đầu tiên được thành lập theo quyết định của Hội đồng Chính phủ, với 38 học sinh.

Trong bối cảnh đất nước còn chiến tranh, việc này chứng tỏ tầm nhìn xa của Đảng, Nhà nước về việc ươm mầm tài năng, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Cho đến nay,, Trường chuyên Khoa học tự nhiên có 5 khối chuyên gồm toán, tin học, vật lý, hóa học, sinh học, với 44 lớp và hơn 1.800 học sinh.

Trong 6 thập kỷ, hệ chuyên THPT của Đại học Tổng hợp, sau này là Trường chuyên THPT Khoa học tự nhiên (thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội) trở thành nơi chắp cánh cho hàng vạn học sinh.

Nhiều cái tên tỏa sáng trên trường quốc tế, hiện trở thành những người dẫn dắt, định hướng cho việc nghiên cứu khoa học và đào tạo nhân tài như GS Ngô Bảo Châu, GS Đàm Thanh Sơn, GS Ngô Đắc Tuấn, GS Đào Hải Long… Nhiều thế hệ học sinh của ngôi trường này đã trở thành các nhà quản lý, nhà khoa học, giáo dục, doanh nhân có đóng góp cho đất nước.

Nói về một trong những "trụ cột" của ngôi trường danh tiếng này, ông Nguyễn Vũ Lương cho rằng đó là thế hệ những người thầy xuất sắc và tận tâm với việc bồi dưỡng tài năng, trong đó có những tên tuổi lớn như GS Lê Văn Thiêm, GS Hoàng Tụy…