Tuyến đường sắt chạy qua địa phận TP.HCM dài khoảng 20km. Dọc theo hai bên đường sắt là những khu dân cư thường được gọi là xóm đường tàu, với các ngôi nhà nhỏ, hàng cây rợp bóng và những đêm giật mình thức giấc khi còi tàu vang bên ngoài đường ray.

Đường sắt được phân cách với các khu dân cư hai bên bằng hệ thống hàng rào. Gần đây hoa và cây xanh được trồng trên hệ thống hàng rào đó. Hai con đường nhỏ rộng khoảng 2m chạy dọc hai bên, phân cách giữa hàng rào và các khu dân cư đã tồn tại mấy chục năm.

Đường đi trong xóm đường tàu chỉ vừa lọt 2 xe, song người dân ở đây khẳng định rất hiếm khi kẹt xe. Nhiều người dân bán buôn trong xóm luôn dặn khách của mình nếu thấy xe lớn qua thì nói họ đem bàn vào, xe qua rồi ngồi tiếp. 

Hay đang chạy xe gặp chiếc đối diện chạy tới họ đều nhường nhau qua. Cảnh chen chúc, bóp kèn inh ỏi rất hiếm khi xuất hiện trong xóm đường tàu bình dị này. 

Nhìn xóm đường tàu chật hẹp với các ngôi nhà nhỏ vậy thôi chứ trong này chẳng thiếu thứ gì. Tiệm làm tóc, nhà may, quán ăn hay cả chỗ sửa xe cũng có đủ. Điểm chung là họ chỉ nhận lượng khách nhất định vì không có chỗ ngồi hoặc gửi xe.

Bà Phan Thị Kim Lan (75 tuổi, ngụ phường 9, quận Phú Nhuận), người có thâm niên sống ở xóm đường tàu bằng số tuổi của mình, cho biết ở xóm đường tàu người ta quý mến nhau vì họ đã sống hàng chục năm, qua vài thế hệ nên tình làng nghĩa xóm rất sâu đậm. 

Trong hai ngày 1 và 2-11, hơn 150 sinh viên Trường đại học Nguyễn Tất Thành đã tham gia 3 buổi thực hành chụp ảnh nhanh ở khu vực quanh xóm đường tàu.

Đây là một trong những buổi "vừa học nghề vừa được làm nghề" của các sinh viên năm 2 khoa truyền thông sáng tạo Trường đại học Nguyễn Tất Thành trong chương trình hợp tác đào tạo một số học phần chính quy giữa Trường đại học Nguyễn Tất Thành với báo Tuổi Trẻ.

Các sinh viên tham gia khóa học tại báo Tuổi Trẻ được đào tạo thực hành môn học, trực tiếp được đội ngũ giảng viên là các nhà báo nhiều năm kinh nghiệm của báo hướng dẫn. Đây là khóa thứ hai của chương trình đào tạo, bắt đầu từ tháng 10 đến 12-2024.

Dưới đây là những hình ảnh về đời sống bình dị của xóm đường tàu do các sinh viên ghi nhận được trong 3 buổi thực tế tác nghiệp ngày 1 và 2-11:

Đường phố Sài Gòn - Những ký ức thân thương - Kỳ 3: Hun hút một thời đường nhỏ xóm ga

Những ngày đầu mới đến xóm ga Sài Gòn, tôi mất ngủ bởi tiếng còi tàu, tiếng bánh sắt nghiến trên thiết lộ. Nhưng rồi sớm quen, những thanh âm đó trở thành một phần nhịp sinh học của tôi...