Đây là chia sẻ của PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, về dự án đặt máy sốc tim nơi công cộng. Dự án này được ông đề xuất trong bối cảnh tỉ lệ ngưng tim, tử vong ngoại viện tại viện vẫn ở mức cao.

'Đặt máy sốc tim tự động nơi công cộng, tăng cơ hội cứu sống người bệnh'

Theo bác sĩ Hiếu, việc triển khai lắp đặt máy sốc tim tự động ở những khu vực công cộng sẽ làm tăng cơ hội được cứu sống với người bị ngừng tuần hoàn nếu được sử dụng kịp thời.

Ông cho hay ở nhiều nước, máy sốc tim tự động đã trở thành trang bị phổ biến tại sân bay, bến tàu, trung tâm thương mại, thậm chí trên đường phố. Thực tế cũng cho thấy tỉ lệ sống sót khi cấp cứu ngừng tuần hoàn ngoài bệnh viện có máy sốc tim sẽ cao hơn.

Khi xác nhận được người bệnh ngừng tim thì cần thực hiện ép tim, hô hấp nhân tạo ngay. Sau đó, lắp đặt máy sốc tim tự động, làm theo hướng dẫn của máy, khi đó cơ hội để cứu sống bệnh nhân sẽ cao hơn.

Với dự án này, bác sĩ Hiếu đề xuất thử nghiệm tại một thành phố du lịch trước, nơi có nhiều nguồn lực xã hội hóa và sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp. Sau khi triển khai, dự án sẽ được đánh giá, rút kinh nghiệm để mở rộng ra vùng sâu, vùng xa.

Theo ông, có hai yếu tố quyết định thành công của dự án. Thứ nhất là nguồn lực đầu tư, ban đầu sẽ chủ yếu từ các mạnh thường quân, tổ chức, doanh nghiệp. Thứ hai là đào tạo và truyền thông, đây là trách nhiệm của các chuyên gia y tế.

"Tôi cho rằng sức khỏe và tính mạng con người là vô giá, không thể so sánh với chi phí đầu tư. Nhiều nước có GDP thấp hơn Việt Nam vẫn triển khai, không có lý do gì chúng ta không làm được", bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.

Sẽ đặt ở đâu, làm như thế nào?

Theo bác sĩ Hiếu, khi ông đề xuất dự án này, nhiều người băn khoăn "liệu việc đặt máy nơi công cộng có sợ bị trộm mất". Ông cho rằng một thiết bị có thể tăng cơ hội cứu sống người khác thì không ai lại lấy đi để bán.

Ông cho rằng dự án sẽ bắt đầu bằng việc rà soát các trạm y tế xã, phường, bệnh viện tuyến cơ sở chưa có máy để lắp đặt. Giai đoạn sau sẽ mở rộng ra các địa điểm "trống y tế" quá xa cơ sở y tế như nhà thuốc, bến xe, bến tàu, bãi biển… tùy theo lựa chọn của địa phương.

Về lo ngại kỹ thuật, người dân không biết sử dụng thiết bị, ông Hiếu cho biết giai đoạn đầu sẽ áp dụng quy trình chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới, dịch sang tiếng Việt và bổ sung yếu tố đặc thù của Việt Nam như cấp cứu đuối nước, cháy nổ, thảm họa.

"Ban đầu sẽ triển khai ở các trạm y tế, bệnh viện hoặc sân bay - nơi có nhân viên y tế. Các nhân viên y tế sẽ có kiến thức cơ bản, đồng thời được hướng dẫn thêm, vì vậy việc không thể sử dụng là điều không quá lo ngại. 

Ngoài ra, dự án sẽ tổ chức các lớp đào tạo, cấp chứng chỉ cho học viên tích cực để họ trở thành tình nguyện viên hướng dẫn người khác", bác sĩ Hiếu thông tin.

Bác sĩ Hiếu cũng cho rằng việc triển khai máy sốc tim tự động không chỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng, mà còn nâng tầm hình ảnh địa phương. "Một thành phố du lịch có hệ thống máy sốc tim tự động ngay tại sân bay sẽ tạo ấn tượng mạnh mẽ với du khách", bác sĩ Hiếu nói.

Theo ông đến nay, dự án đã nhận được sự ủng hộ từ nhiều địa phương. Hiện trên thị trường, một máy sốc tim tự động có giá 20 - 30 triệu đồng. Nhiều công ty đã liên hệ tặng hoặc bán với giá ưu đãi.

"Chúng tôi dự kiến hoàn tất khảo sát vào cuối tháng 8 và công bố địa phương thực hiện thí điểm vào đầu tháng 9. Nguồn lực đến đâu, chúng tôi sẽ làm đến đó", bác sĩ Hiếu khẳng định.

Về lâu dài, sau khi đánh giá được hiệu quả, bác sĩ Hiếu cho rằng các ngân hàng, doanh nghiệp có thể tự trang bị cho trụ sở và chi nhánh của mình. Đối với vùng sâu, vùng xa, có thể do Nhà nước hỗ trợ.

Đề xuất rất mới: Đặt máy sốc tim tự động ở cộng đồng để cấp cứu ngừng tim

Ngừng tim đột ngột là tình trạng cấp cứu cực kỳ nguy hiểm, xảy ra khi tim ngừng co bóp. Ngừng tim làm ngừng tuần hoàn máu, dẫn đến thiếu máu cấp toàn bộ các cơ quan trong cơ thể và tử vong xảy ra trong vài phút nếu không được điều trị kịp thời.