Phóng to

Chôm chôm tiềm - Ảnh: M.L.

Dân miệt vườn có nhiều món ăn vô cùng độc đáo từ chôm chôm. Thường món tiềm dùng toàn đồ khô như táo tàu, da heo khô, kim châm..., vậy mà trái chôm chôm lại nhảy phóc lên cùng thuyền cùng ghe thành món tiềm mới lạ. Tép tươi băm nhuyễn điểm xuyết dăm lát hành lá, nhúm ngò rí, vo viên nhồi vào ruột cơm chôm chôm đã khoét hột. Giây phút quyết định cuộc đời của nồi tiềm chính ở khâu nêm nếm.

Gần nhấc nồi xuống hãy giặm chút nước mắm, tiêu, ớt tùy khẩu vị người nấu, có điều đường thì “khoan khoan chớ vội nàng ui” vì chỉ cần tí xíu đường thôi là coi như nồi tiềm ngàn thu vĩnh biệt. Tiềm chôm chôm nóng hổi chan lên tô bún trắng bóc, lót mớ giá, vài cọng húng quế, nặn chút chanh, rưới nước mắm nhĩ dằm ớt sừng trâu chua cay ngọt lịm cả tứ chi, húp miếng nào sướng rân cả người miếng ấy. Chôm chôm dai giòn, tép tươi chín hồng hồng, vị ngọt thanh khiết, phảng phất hương thơm nhè nhẹ.

Mưa dầm đất ướt, rắn hay có thói quen bò lên cây phơi nắng. Phải chăng món chôm chôm hấp rắn nhằm trấn an khách phương xa “rắn bị bắt hết rồi, tha hồ leo trèo hái bẻ đi”. Thịt rắn phải xào cà ri, xả ớt cho lừng khói quyến rũ cái đã. Trước khi hấp thì rưới nước cốt dừa xiêm pha lá dứa xanh xanh, khỏi canh khỏi ngóng chi cho mệt, cứ việc đút cây củi gộc cháy ào ào rồi ra nằm võng ca vọng cổ. Chừng nào mùi ngào ngạt nức mũi bay khắp nhà là trăm sự vuông tròn đã xong rồi đấy. Miếng thịt rắn ngấm nước chôm chôm, nước cốt dừa, lá dứa béo ngậy, cay cay cà ri xả ớt... nem công chả phụng nào dễ sánh.

Kế đến là món “Con gà cục tác chôm chôm”. Gà tơ xào chôm chôm ít khách nào được thưởng thức, phải người thân, bạn tình bạn nghĩa gia chủ mới cất công lọ mọ đuổi bắt cho được con gà mái dầu vừa đẻ lứa nhất. Chọn chùm chôm chôm dôn dốt, nửa chua nửa ngọt tít mút trên ngọn cao tích tụ hết ngọt ngào sương ban mai, ấm áp ánh bình minh. Thịt gà xào lanh tay cùng nõn hành lá, chuối non, lá giang, lá me, sau rốt mới là chôm chôm. Bánh tráng tôm đỏ au nướng nóng hổi giòn rau ráu, xúc miếng chôm chôm, xúc miếng gà: “khà a...a, đời sao sung sướng quá xá ể”.

Chôm chôm bọc sen tươi nấu nước đường là món bắt chước chè sen long nhãn. Chôm chôm còn được cái dày cơm, sau khi luộc chín lại hao hao vị vải thiều, trộn chung đá bào lành lạnh, chén nứt bụng vẫn còn thòm thèm. Nắng hè đỏ lửa nhắc tiếng cocktail lập tức nghe mát mẻ liền. Ly cocktail chôm chôm, mít, xoài, thanh long... vàng đỏ trắng lộng lẫy đủ màu thiệt bắt mắt.

Giữa mùa chôm chôm chín rộ, giá rẻ cực kỳ. Có nhà vườn bán, cho không hết, bỏ thì tiếc, chở lên phố lên chợ không ai mua thêm lỗ nặng tiền xe. Cơ cực xiết bao đời người nông dân chất phác lương thiện. Mong rằng ngày nào đó sẽ có liên chuỗi “nhà hàng chôm chôm” quảng bá bao món ngon từ loại trái này để chôm chôm bán chạy hơn tôm tươi, nâng cao đời sống người trồng.