Trong bối cảnh thế hệ trẻ ngày càng đối diện nhiều áp lực từ học tập, mạng xã hội và khủng hoảng toàn cầu, một nghiên cứu mới công bố trên Journal of Medical Internet Research đã mang đến phát hiện đáng chú ý: những bộ phim của Studio Ghibli không chỉ là hoạt hình giải trí mà còn có ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe tinh thần.

Nghiên cứu khảo sát 518 học viên cao học và chỉ ra mối liên hệ rõ rệt giữa việc xem phim Ghibli và cảm giác bình an, làm chủ bản thân, cũng như tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống. 

Các nhà nghiên cứu chia người tham gia thành bốn nhóm: xem phim Ghibli, chơi game, vừa xem vừa chơi, và nhóm đối chứng không làm gì. 

Chỗ dựa tinh thần cho người trẻ 

Kết quả cho thấy nhóm kết hợp cả hai hoạt động đạt mức độ hạnh phúc cao nhất. Những cảm xúc như khát khao khám phá, sự tĩnh lặng, niềm tự hào khi chinh phục thử thách, hay cảm giác có mục đích sống chính là yếu tố trung gian tạo nên cải thiện rõ rệt trong tinh thần.

Nếu Breath of the Wild nuôi dưỡng sự hứng thú qua những chuyến phiêu lưu, giải đố và khám phá vùng đất rộng lớn, thì phim Ghibli lại mang đến sự an yên và hoài niệm. 

Những khung cảnh đời thường trong My Neighbor Totoro hay Kiki's Delivery Service khơi gợi cảm giác ấm áp, trong khi Howl's Moving Castle và Spirited Away mở ra một thế giới nhiệm màu giúp người xem tạm thoát khỏi guồng quay đầy căng thẳng.

Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng cảm giác hoài niệm chính là yếu tố trung tâm tạo nên sự thay đổi tích cực. 

Việc quay về với những câu chuyện quen thuộc và hình ảnh giàu chất thơ đã khơi gợi dòng cảm xúc phục hồi, giúp người xem vừa tìm lại bình yên vừa nuôi dưỡng cảm giác có mục đích trong cuộc sống.

Các tác phẩm của Miyazaki mang đến khuôn mẫu để "sống tốt hơn" - tìm thấy sự kỳ diệu trong những chi tiết đời thường, coi thử thách là cơ hội trưởng thành, và cân bằng giữa sức mạnh tập thể với giá trị của sự cô độc. 

Các ví dụ điển hình như niềm vui giản đơn của Totoro với hạt sồi, sự quyết tâm bay lượn của Kiki, hay tình cảm chị em gắn bó giữa Satsuki và Mei.

Nghiên cứu kết luận phim Ghibli tạo nên một "công thức hạnh phúc toàn diện": một phần là sự tĩnh tại, một phần là khả năng làm chủ bản thân, cùng khát khao khám phá vô tận.

Bí mật sau thành công của Ghibli? 

Phát hiện này cũng lý giải phần nào vì sao Studio Ghibli gặt hái thành công to lớn cả về nghệ thuật lẫn thương mại. 24 bộ phim của hãng đã thu về 168,7 tỉ yen tại Nhật Bản, góp phần vực dậy ngành điện ảnh trong giai đoạn suy thoái từ thập niên 1970 đến 1990. 

Đặc biệt, Spirited Away (2001) từng giữ kỷ lục phim ăn khách nhất Nhật suốt gần 20 năm trước khi bị Thanh gươm diệt quỷ vượt qua vào năm 2020.

Trong bối cảnh lo âu của giới trẻ ngày càng tăng, kết quả nghiên cứu này có ý nghĩa đáng kể. Trái với quan điểm cho rằng game hay phim hoạt hình chỉ là thú vui giải trí, chúng thực sự có thể trở thành "công cụ tinh thần" giúp giảm bớt căng thẳng, nuôi dưỡng sự tự chủ và mang lại niềm vui tự thân.

Tuy vậy, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng tác động được ghi nhận mới chỉ ở mức ngắn hạn, cần thêm dữ liệu để xác định lợi ích lâu dài. 

Dù vậy, thiết kế thí nghiệm ngẫu nhiên của nghiên cứu mang lại giá trị cao, bởi nó xác định rõ nguyên nhân thay vì chỉ dựa vào khảo sát cảm nhận cá nhân.

Kết quả cũng góp phần phản biện những lo ngại thường thấy về ảnh hưởng tiêu cực của phim ảnh và trò chơi điện tử. 

Thay vì gây hại, chúng có thể trở thành liều thuốc tinh thần nhỏ nhưng hiệu quả nếu được sử dụng chừng mực. 

Trong một thế giới nơi lo âu và căng thẳng ngày càng hiện hữu, thông điệp của nghiên cứu này vang lên đầy thuyết phục: đôi khi, hạnh phúc đến từ việc cho phép bản thân bước vào những thế giới tưởng tượng - nơi cái đẹp, sự yên bình và phép màu vẫn còn tồn tại.

The Wind Rises, chuyện tình đẹp nhất Studio Ghibli sắp 'cất cánh' tại rạp Việt

Ngày 26-9, CGV chính thức công bố bộ phim The Wind Rises (tựa Việt: Gió vẫn thổi) sẽ là tác phẩm tiếp theo của chuỗi phim Studio Ghibli trên màn ảnh rộng năm 2025 tại Việt Nam.