09/08/2008 11:58 GMT+7

Nghệ sĩ có thể chết, nhưng cải lương sẽ trường tồn

HÒA BÌNH
HÒA BÌNH

TTO - Hơn 200 câu hỏi đã được bạn đọc gửi đến nghệ sĩ ưu tú Ngọc Giàu, Thanh Sang, Minh Vương, Thanh Kim Huệ và nghệ sĩ trẻ Trinh Trinh qua chủ đề: “Giá trị cải lương và đời nghệ sĩ”. Sống trọn vẹn với cải lương, những người nắm rõ nhất những giá trị tinh túy của nghệ thuật cải lương đã có cuộc trao thú vị với đọc giả về giá trị cải lương đích thực. "Nghệ sĩ có thể chết, nhưng cải lương sẽ trường tồn" là điều mà tất cả các nghệ sĩ cùng đồng lòng khẳng định.

GTabvcdN.jpgPhóng to
Toàn cảnh buổi giao lưu trực tuyến - Ảnh: T.T.D

* NSƯT Ngọc Giàu: tài hoa của nước mắt!

Trong cuộc đời hơn 50 năm đi hát của nghệ sĩ Ngọc Giàu, vinh quang bà chẳng kém một ai. Từ thiếu thời, giọng ca của bà đã nổi danh là “lụa trải nhung căng”; 16 tuổi đã đọat “huy chương vàng triển vọng” Thanh Tâm. Chỉ ba năm sau, 1963, Ngọc Giàu đoạt luôn “huy chương vàng xuất sắc” giải Thanh Tâm, là một trong sáu nghệ sĩ hiếm hoi đạt được giải thưởng này.

Sau 1975, bà là một trong những nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu “nghệ sĩ ưu tú” sớm nhất, rồi đoạt giải Mai vàng, giải diễn viên được yêu thích nhất, giải của Gala cười 2003… Bà hát đào chính ở những đoàn hát tiếng tăm bậc nhất như Kim Chưởng, Thanh Minh - Thanh Nga, Dạ Lý Hương, Bạch Tuyết - Hùng Cường, Trần Hữu Trang, 28-4…; rồi những phim ảnh, sân khấu kịch, những chương trình văn nghệ lớn như Duyên dáng VN… Vinh quang lắm nhưng bà ngậm ngùi: “Đời tôi hình như không có ngày vui, mọi thứ đều phải trả bằng nhục nhằn và tủi cực!” .

lhWWx3AD.jpgPhóng to
Ngọc Giàu vai Hoạn Thư trong Kim Vân Kiều - Ảnh: Hòa Bình

Để thể hiện xuất sắc vai Nhung trong Tướng cướp Bạch Hải Đường, người đàn bà đua đòi, bỏ chồng con chạy theo người tình, đẩy chồng vào tù tội, cuối cùng phải chết đau đớn trong sự hối hận, suốt mấy năm liền, hằng đêm Ngọc Giàu trân mình chịu những trận roi bằng dây nịt khi hai nghệ sĩ Hùng Cường, Dũng Thanh Lâm nhập vai, đánh thật.

Rồi những tháng dài lăn lộn luyện tập vũ đạo để có vai giả nam Lục Vân Tiên làm say đắm khán giả bên mối tình chung thủy của nàng Kiều Nguyệt Nga; Nét diễn tinh tế, sống động bằng cả nỗi niềm về hai cuộc hôn nhân không nhiều hạnh phúc của bản thân để có được những giọt nước mắt Hoạn Thư làm rúng động khán giả; Thái hậu Dương Vân Nga oằn mình với nỗi đau chết chồng, mất con của Ngọc Giàu lại là nỗi đau thật xé lòng khi đứa con bé bỏng của bà, đang khỏe mạnh bỗng nhanh chóng ra đi vì bệnh ung thư máu...

Bà dồn hết sự cám cảnh, bất bình của thân phận người thấp cổ bé họng để làm ra nhân vật Bảy cán vá với lý luận “ở đợ cũng phải có cái cương vị của nó” và lối trả lời bắt miếng khiến ông bà chủ đành chịu thua. Giọng ca Dạ cổ hoài lang bi oán đã tạo điểm son trong Duyên dáng VN là cả nỗi buồn luôn trĩu nặng đời bà…

* NSƯT Thanh Sang: Ghét nhất câu "xướng ca vô loài”

Nghệ sĩ Thanh Sang nổi tiếng đào hoa, cuộc đời lắm nỗi thăng trầm và cực kỳ ghét câu “xướng ca vô loài”. Thời trẻ, anh đã nhiều phen đánh nhau khi bất ngờ nghe ai nói nó. Mới cách nay khoảng 5 năm, khi đã có tuổi, đi cùng người bạn mình sắp làm sui vào quán, nghe có người nói chuyện dè bỉu “xướng ca vô loài”, anh hô hào bạn bè theo yểm hộ, trước đến chào, hỏi lý do vì sao nói thế, sau ra tay đánh nhau vì “dám sỉ nhục nghề nghiệp nghệ sĩ”.

FSULel1C.jpgPhóng to
Thanh Sang vai Lục Vân Tiên trong vở Kiều Nguyệt Nga - Ảnh: Hòa Bình

Bởi, với Thanh Sang: “Nghệ sĩ lãng mạn, dễ rung động nhưng nghệ sĩ có tư cách, tự trọng thì luôn sống thật, yêu thật, không lừa gạt tình cảm, không lợi dụng sự ái mộ của khán giả - nhất là khán giả nữ có thể mang cả hình ảnh nghệ sĩ vào giấc mơ”. Thanh Sang cũng khá khó tính về hình thức bên ngoài lẫn biểu hiện của bản thân hay vợ con ở nơi công cộng vì "không để người ta cười hay coi thường dân cải lương".

Về nghề, Thanh Sang còn khó tính hơn, có những yêu cầu cao về sự tập luyện, việc đúng giờ giấc lẫn sự tinh tế, chuẩn mực trong ca diễn. Anh rất hay chê như tạt nước sôi đồng nghiệp nhưng cũng thường không tiếc lời khen người này chỗ này, phục người kia chỗ nọ. Với anh, sân khấu là sự vinh quang lẫn khổ nhục cả đời. Thuở 14-15 tuổi, để theo được nghề hát, anh phải chịu cảnh bị nghệ sĩ khác sai khiến như người ở, đi lên từ vai quân sĩ chạy quạt cầm cờ, mong từng cơ hội thế vai nhỏ nhoi...

* NSƯT Minh Vương: giọng ca vàng và tấm lòng vàng!

Có thể những người khó tính sẽ ít hài lòng với diễn xuất không đa dạng lắm của nghệ sĩ Minh Vương, nhưng chẳng ai có thể phủ nhận giọng ca từng đoạt giải “Khôi nguyên vọng cổ”. Với nghệ sĩ cải lương, giọng ca là yếu tố quyết định có thành sao hay không, đi trước cả khả năng diễn xuất. Mấy mươi năm qua, Minh Vương luôn là kép chánh ăn khách của sân khấu cải lương nhờ vào giọng ca vàng của mình. Bằng giọng ca mượt mà trao chuốt, Minh Vương đã trở thành một trong những nghệ sĩ vượt thời gian với hàng loạt những vở tuồng thu đĩa có nội dung trữ tình dễ làm nao lòng khán giả.

Trong giới đồng nghiệp, Minh Vương là một trong những người luôn bền bỉ nhất với nghề. Cải lương đông hay vắng khán giả đến thế nào thì anh vẫn luôn có mặt khắp các nẻo đường lưu diễn để phục vụ người xem. Không chỉ thế, anh còn nổi tiếng là người hiền lành, tốt tính trong giới, dễ chịu với bầu show, nhất là rất có tấm lòng vàng với công nhân hậu đài. Gặp những xuất hát vắng, anh hay đem cátxê của mình tặng những nghệ sĩ, công nhân nghèo trong đoàn bằng tất cả tâm tình nghệ sĩ.

gvSkZ4zx.jpgPhóng to
Minh Vương (trái) và Phượng Liên trong Nửa đời hương phấn - Ảnh: Hòa Bình

Những năm gần đây, Minh Vương từng bước vượt qua sự lặng lẽ vốn dĩ của mình. Anh cùng đồng nghiệp gầy dựng “Sân khấu vàng”, phần nào đem lại những sức sống mới đáng phấn khởi cho sân khấu cải lương. Anh cũng có thêm một số vai diễn lạ và đa dạng, sắc sảo hơn như ông Hai Tất trong Sông dài. Song, như nghiệp dĩ phải mang của người nghệ sĩ, một người được đồng nghiệp nhận xét là hiền lành, tốt tính như Minh Vương đời sống riêng cũng không tránh khỏi những sóng gió. Bù lại, Minh Vương luôn nhận được sự chia sẻ của đông đảo đồng nghiệp và khán giả cầu chúc anh luôn bình yên từ sân khấu đến cuộc đời

NSƯT Thanh Kim Huệ: dấn thân với cải lương

Một giọng ca lảnh lót mà réo rắt êm tai, một Thị Hến duyên dáng, hài hước là những hình ảnh quen thuộc của Thanh Kim Huệ đã in đậm trong lòng khán giả mấy mươi năm nay. Song nhắc đến nghệ sĩ Thanh Kim Huệ, cần nói thêm chị và ông xã Thanh Điền đã nhiều lần dấn thân vào việc viết lách, dàn dựng hay làm bầu cải lương với mong muốn đẩy tiết tấu cải lương nhanh, gọn hơn để kéo khán giả đến rạp nhiều hơn. Có lúc thành công, có lúc lỗ lã, nhưng tấm lòng, tâm huyết của đôi nghệ sĩ Thanh Kim Huệ - Thanh Điền muốn xây dựng nghề phát triển luôn đáng được ghi nhận và trân trọng.

0KxwFjIB.jpgPhóng to
Thanh Kim Huệ trong Ngao Sò Ốc Hến - Ảnh: Hòa Bình

Những thử nghiệm thay đổi cải lương của chị có thể ghi nhận như: kịch bản cải lương Yêu và ghen từng một thời gây xôn xao, ăn khách; sáng tác kịch bản và góp phần đưa ra sân khấu nhà hát Hòa Bình vở cải lương Bến tương tư được dàn dựng qui mô; kịch bản cải lương Khúc ly hương gây được sự chú ý với nét mới trong sáng tác và dàn dựng…

Về đời riêng, tuy có nhiều sóng gió như đôi vợ chồng nghệ sĩ Thanh Điền – Thanh Kim Huệ là một bộ đôi có hôn nhân bền vững hiếm thấy.

Trinh Trinh: sinh ra với nghề

cZj4Pcqf.jpgPhóng to
Trinh Trinh (trái) với nghệ sĩ Thanh Tòng trong Đào Tam Xuân báo phụ cừu - Ảnh: Hòa Bình

Trong thế hệ nghệ sĩ cải lương trẻ, Trinh Trinh luôn được giới nghệ sĩ lẫn khán giả đánh giá là nghệ sĩ có bản lĩnh nghề và khả năng diễn xuất tốt nhất. Trinh Trinh đang sở hữu huy chương vàng triển vọng giải Trần Hữu Trang năm 1995, huy chương Vàng giải Triển vọng Liên hoan sân khấu mùa thu năm 1998, giải A Tài năng sân khấu trẻ toàn quốc năm 2008.

Trong lớp nghệ sĩ trẻ, có lẽ Trinh Trinh còn là người có đời sống nghề nghiệp gần nhất với lớp nghệ sĩ “vàng": khổ luyện nghệ thuật, đeo đuổi sân khấu, sống chết với nghề. Cũng như những nghệ sĩ xưa, Trinh Trinh không qua trường lớp mà học diễn theo lối truyền nghề từ rất nhỏ...

NSƯT Ngọc Giàu: Nỗi buồn trả lại nhân gianKhán giả ngậm ngùi với Khúc tương tưNSƯT Ngọc Giàu: Hạnh phúc vì được hát...Cải lương đang vắt kiệt mình! Những trăn trở tìm hướng đi đúngThanh Kim Huệ dựng Liên Hoa sắc mừng Phật ĐảnLive show nghệ sĩ Thanh Sang cháy vé!NSƯT Thanh Sang: Lãng mạn và Chung tìnhGặp lại NSƯT Minh Vương trong vai Nguyễn Trãi

Mời BẤM VÀO ĐÂY để đặt câu hỏi(vui lòng gõ bằng font unicode, có dấu)

Nội dung giao lưu

* Em thấy các nghệ sĩ trẻ bây giờ ít có ai có tài năng và thật sự xem nghề hát là một cái đạo, quan trọng là đạo đức nữa. Em muốn xin ý kiến của NS Thanh Sang về vấn đề này, xin cám ơn và chúc chú nhiều sức khỏe (Lac Thiên, 18 tuổi, lacthan90@yahoo.com.vn)

Z7ENwHkU.jpgPhóng to
Nghệ sĩ Thanh Sang
- Nghệ sĩ Thanh Sang: Vấn đề đạo đức nếu nói tất cả thì cũng không đúng. Do các nghệ sĩ trẻ bây giờ ít có thời gian. Tôi thấy nghệ sĩ trẻ bây giờ cái danh nổi trước cái tài. Nhiều nghệ sĩ trẻ bây giờ chịu khó trau dồi tài năng. Một số nghệ sĩ trẻ dựa vào sắc, được bạn trẻ yêu mến nên ít chịu trau dồi đạo đức. Cũng có một số ít chịu học hỏi, nghiên cứu kỹ vai.

Ngày xưa tôi và nghệ sĩ Thanh Nga nghiên cứu rất kỹ từng vai tuồng. Thanh Nga chấm vai nào nhất thì lại tìm má Bảy Phùng Há để học hỏi thêm. Tôi thấy có điều này: nghệ sĩ ít khi chịu tập dợt ca diễn trước tấm gương để thấy lộ ra những cái xấu dễ lộ ra trong lúc diễn. Ai đã từng xem Thanh Nga diễn đều thấy Thanh Nga khóc rất đẹp, ít ai khóc đẹp như thế. Không phải trời cho cô ấy khóc đẹp, mà Thanh Nga đã khổ công tập khóc trước gương

Các nghệ sĩ trẻ bây giờ cần theo gương Thanh Nga và những nghệ sĩ có tuổi chúng tôi. Ngay phát âm cũng phải thật chuẩn, không thể như "xong rồi" hay nói thành "sông sồi." Phát âm không chuẩn thành ra rất dở trong vai tuồng.

Nghệ sĩ có tuổi chúng tôi có những người có giọng ca chân phương, diễn rất thật cảm xúc. Cứ nghĩ mình đặt vào thân phận đó để diễn rất thật cảm xúc đó. Ngày xưa, khi nhận vai vai "Kim mao sư vương Tạ Tốn", tôi thấy vai này rất khó, lo lắm. Coi kỹ lại thì thấy vai này võ nghệ cao cường mà lại già, lúc đó tôi mới được 21 tuổi nhưng vẫn phải cố. Thế là măm sau - 1964 tôi được Huy chương Vàng giải Thanh Tâm - giải triển vọng để khuyến khích các nghệ sĩ trẻ tiếp bước cha anh.

Tôi nói lại quá trình đó để các em nghệ sĩ trẻ hiểu quá trình hy sinh cho vai diễn của người đi trước. Lúc nhận vai đó, cứ sáng sớm tôi leo lên lầu cao tập nhìn vào mặt trời mới mọc để tập mắt không nháy để diễn được mắt mù không nháy trước đèn công suất lớn của sân khấu. Từ sau vai diễn đó cho đến tận bây giờ mắt tôi bị mờ, quáng gà lúc chiều hôm, dễ bị lạc đường ngay cả những chỗ thường đến.

Nhiều em có ngoại hình đẹp, có giọng ca hay, lên sân khấu được khán giả yêu mến, là nghĩ mình không cần học thêm nữa. Nghệ sĩ cải lương là phải học những cái hay, cái đẹp, cái mới suốt đời. Tôi coi truyền hình bây giờ thấy nhiều em có giọng ca rất tốt, nhưng về diễn suất, nhất là những vở tâm lý tình cảm xã hội thì diễn chưa ra. Những vở quơ thương đá giáp tưởng là khó nhưng thật ra rất dễ, có thể học được và chỉ theo khuôn đó thôi. Diễn được tâm lý tình cảm mới là rất khó! Nhiều khi các em diễn mà lóng ngóng, lúng túng, không biết để chân tay ở đâu...

* Xin được hỏi Nghệ Sỹ Thanh Kim Huệ: Thời gian qua nghệ sỹ đã có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát triển nghệ thuật cải lương và có thể nói cải lương là cái hồn của đất Nam bộ , vậy theo chị chúng ta cần phaỉ làm gì để gìn giữ và phát triển cái linh hồn đó khi mà cuộc sống phát triển ngày một nhanh hơn và môi trường cho cải luơng ngày càng thu hẹp lại. Xin cảm ơn nghệ sỹ (văn xuân, 44 tuổi, vanxuan1964@yahoo.com)

- NSƯT Thanh Kim Huệ: Chính vì nghệ thuật cải lương là cái hồn của dân tộc nên mình không thể để mất được. Nghệ sĩ chúng tôi luôn trăn trở và lo âu làm sao để giữ được bộ môn cải lương tồn tại, vì chính cải lương mới là của người Việt Nam. Kịch nói, ca nhạc, phim là "vay mượn" của nước ngoài, chỉ có cải lương mới là đặc trưng của người Việt.

Nhưng điều tôi thật sự lo âu là lớp kế thừa, không biết họ có đủ tâm huyết và tài năng để tiếp tục phát triển cho nó tồn tại hay không. Sự thành công đến quá dễ dàng sẽ dễ khiến cho người ta sinh lòng tự thỏa mãn và không trao dồi về mặt đạo đức, mà chính điều đó là đức tính cơ bản nhất của người nghệ sĩ cải lương nếu muốn tồn tại.

Với riêng tôi, cải lương cần phải đổi mới, như là tìm cốt truyện hay, gắn bó với thời cuộc hiện tại, đồng thời phải mạnh dạn thay đổi lối dàn dựng cũ và lối viết cũ, nên súc tích gọn gàng, tiết tấu nhanh, không lê thê dàn trải.

Nhưng tôi nghĩ điều này cũng khó lắm, vì có hai lớp khán giả:

+ Một là muốn duy trì cái cũ như ca nhiều, dàn dựng rõ ràng, không cách điệu, họ nghĩ như vậy mới là cải lương.

+ Hai là thích đổi mới hoàn toàn, khác hẳn với cái cũ: ít ca, sân khấu cách điệu, dàn dựng lạ.

Vì vậy những nghệ sĩ có trách nhiệm với nghề như chúng tôi, thật tình chưa biết chọn cách nào.

* Tôi mê cải lương ngay từ nhỏ nhưng tôi thật sự lo lắng rằng sau "thế hệ vàng" này thì làm sao bảo tồn nét văn hóa dân tộc này? Có ban ngành nào đã đứng ra ghi hình và sưu tầm những vở kinh điển để thế hệ sau còn tham khảo và học hỏi? (Trương Quang Tôn, 31 tuổi, saigonton@yahoo.com)

4uKIP0gk.jpgPhóng to
Nghệ sĩ Ngọc Giàu - Ảnh: T.T.D
- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Nền văn hóa cổ truyền của dân tộc thì sống muôn thuở, không bao giờ chết được.

Tôi lo nhất là không có những nhà soạn kịch, những kịch bản mới để các em có thể làm được những vở mà những lớp nghệ sĩ cũ đã làm nên tên tuổi. Họ phải dựng lại những kịch bản cũ, và khi làm lại như vậy thì người ta lại nhắc tới lớp "thế hệ vàng". Nên bây giờ Ngọc Giàu mong nhà nước lo cho một số người để họ vững tâm, chuyên lo viết kịch bản, không vướng bận chuyện cơm áo gạo tiền.

Còn vấn đề có ban ngành nào đứng ra ghi hình và sưu tầm những vở kinh điển hay không thì hiện nay Ngọc Giàu không biết, cũng chưa nghe và chưa thấy.

- Nghệ sĩ Minh Vương: Theo tôi biết những vở cải lương cũ hay mới Nhà hát Trần Hữu Trang đều có quay hình để lại. Tôi nghĩ hiện giờ các em trẻ sau này, mới nhất là Chuông vàng vọng cổ, có rất nhiều thuận lợi như xuất hiện trên truyền hình từ ca cổ, trích đoạn, cho đến những vở tuồng khá thường xuyên. Có thuận lợi như thế, các em có thể trao dồi nghề nghiệp để phát triển.

- NS Thanh Sang: Theo tôi nghĩ, theo thời gian, lớp nghệ sĩ vàng sẽ không còn, sẽ phải mất đi. Sưu tập lại những vở kinh điển sẽ không đủ kinh phí để làm. Nếu nhà nước không chọn ra một người công chính liêm minh để chọn lại những vở cải lương của thời hoàng kim thì sẽ không còn kịp nữa.

Ví dụ như vở má Bảy Phùng Há và nghệ sĩ Út Trà Ôn diễn vở Đời Cô Lựu, bây giờ thì đã quá trễ để lưu lại. Lúc trước cũng có quay để lưu lại vở này, nhưng lúc đó thì má Bảy cũng đã quá lớn tuổi nên chỉ quay lại chỉ để lưu niệm thôi. Bây giờ chúng tôi còn đang có sức, nếu không ghi hình lại thì năm, mười năm nữa là quá trễ. Những nghệ sĩ tài năng chính là tài sản quốc gia, nếu không có giải pháp bảo tồn, lưu lại băng hình những vở cải lương đỉnh cao thì rất đáng tiếc cho các thế hệ sau.

Phải lập một ban tuyển chọn để bảo đảm khách quan, chọn ra nghệ sĩ nào phù hợp với vai nào, để lưu lại những vở kinh điển. Bởi nghệ sĩ chúng tôi bây giờ cũng lớn tuổi cả rồi. Minh Vương, Ngọc Giàu hay tôi chỉ còn diễn được vài năm nữa thôi. Nếu không ghi băng hình lại thì những em trẻ bây giờ lớn lên sẽ không được xem những vở tuồng hay, kinh điển của cải lương nữa. Băng đĩa cải lương trên thị trường bây giờ có những vở hay, nhưng vì lợi nhuận nên quay phim lại chưa được tuyển chọn, chất lượng chưa cao nên rất tiếc cho các bạn trẻ không được thưởng thức nghệ thuật đỉnh cao. Nhà nước phải là người bỏ ra kinh phí để thực hiện việc này, chứ nghệ sĩ không thể nào đủ lực và kinh phí để làm dù tâm rất muốn.

* Thưa nghệ sĩ Thanh Sang! Nếu gặp một bạn trẻ không thích cải lương thì nghệ sĩ sẽ nói gì với họ? Và nghệ sĩ có cảm thấy không có thiện cảm với những bạn trẻ không thích cải lương không? (Hương Quỳnh, 27 tuổi, huongquynh81gv@yahoo.com)

- NS Thanh Sang: Tôi không bao giờ trách những bạn trẻ đó, mỗi người có môi trường và suy nghĩ khác biệt. Có nhiều bạn trẻ ca cải lương nhưng không phải vì mê thích cải lương, mà muốn chứng tỏ mình, là tân - cổ nhạc đều ca được.

Những bạn trẻ lớn lên trong môi trường mà người lớn không thích cải lương thì sẽ không thích. Tôi cho rằng các em đó lớn lên trong gia đình mà cha mẹ họ không thích cải lương, mà cũng không hiểu nhiều về lịch sử Việt Nam. Người nào hiểu về cội nguồn, biết rằng ngày xưa khi có đình có đám thì có đoàn tuồng cổ, hát bộ mà sinh ra cải lương thì nhất định sẽ yêu mến cải lương.

Cải lương nằm giữa hát bội và điện ảnh, giống như con la là con của con lừa và con ngựa. Nhiều bạn trẻ ảnh hưởng môi trường ở trường học nên thích nhạc mới giống bạn bè. Tân nhạc thì nam và nữ ca lời của nhau đều được, còn cổ nhạc chúng tôi thì nam ca lời của nam, nữ ca lời của nữ. Như vậy xét về mặt nào đó thì tân nhạc không tiến bộ. Khi mà lời ca không phân biệt rõ giọng ca nam và giọng ca nữ thì khó mà đắm hồn vào lời ca đó được.

* Làm sao để cải lương khi nhắc đến người ta không còn liên tưởng đến những người nhà quê mới nghe thể loại này. Tôi thích cải lương nhưng mỗi khi nhắc đến la mọi người thường nói la cải lương chỉ dành cho những người ít học mà thôi (Nguyễn Thị Mỹ Nương, 26 tuổi, nuongtbs82@yahoo.com)

- NSƯT Thanh Kim Huệ: Tôi rất buồn vì đó là một nếp nghĩ rất cũ kỹ và lạc hậu. Những ai đã từng đi nước ngoài thì sẽ thấy ngay rằng có những khi cải lương là tất cả đối với người Việt.

Tôi từng chứng kiến một cô bé 15 tuổi sinh ra tại Mỹ, vậy mà cô chỉ thích nghe cải lương. Và một ông giáo sư người Việt tại Úc nói rằng: Ông hãnh diện vì bộ môn cải lương là đặc trưng của người Việt, và ông tha thiết mong mỏi những người làm cải lương đừng đánh mất nó.

Các bạn thấy không, vì là của mình, ở kế bên mình, nên không thấy quan trọng, thậm chí còn xem thường. Chỉ khi nào ở thật xa thì mới thấy cái gì là quý, cái gì là quan trọng.

- Nghệ sĩ Thanh Sang: Đó là những suy nghĩ của người ít học, chỉ những người ít học mới cho rằng cải lương là của người ít học. Có những vở diễn hay, có vở diễn dở, có vở lại không có tuồng hát ở những nơi thôn quê hẻo lánh. Tôi rất thương và trân trọng những nghệ sĩ hát ở những nơi thôn quê đó, những nơi mà nghệ sĩ nổi tiếng không bao giờ đến.

Sau này tôi từng đến miền quê má vợ tôi ở Phước Long, người dân hỏi tôi: "Phải Thanh Sang không, Thanh Sang đời nào tới đây?". Cho nên những nghệ sĩ diễn cho dân chúng ở chốn thôn quê rất đáng trân trọng.

Những ai nói là cải lương dành cho người ít học thì đó là những người thiếu học. Những đoàn nhỏ thì hay diễn những vở tuồng nhỏ để cho người ở quê coi cười chơi thôi. Còn chúng tôi diễn thì không bao giờ dám nói lối mép! Ví dụ như tuồng Bên Cầu Dệt Lụa, vai Trần Minh thì không nói lối mép được.

Ai nói rằng cải lương dành cho người nhà quê thì có lẽ họ ít đi đâu ra ngoài, không coi được những tuồng lớn của những đoàn lớn nên mới nói như vậy. Tuồng cũng có nhiều loại tuồng, có nhiều vở tuồng có giá trị văn học lớn. Những người nói cải lương dành cho người ít học thì có lẽ chưa hiểu gì về cải lương.

* Trong những năm gần đây cải lương không còn được thấy nhiều trên tivi, em ở xa thành phố nên chỉ theo dõi trên Tivi. khi xem đài em chỉ thấy những chương trình ca nhạc. Thật sự em rất buồn vì em mê cải lương lắm, khi xem các anh chị diễn hay hát là em cứ nghe thấm. Cô Thanh Kim Huệ có buồn vì điều đó không? Và cô cho em hỏi đến khi nào thì cải lương sẽ lại được phát sóng trên Tivi và đài cũng như những chương trình ca nhạc. Em cám ơn cô và chương trình. (Trần Thanh Thảo Uyên, 27 tuổi, tranthanhthaouyen@yahoo.com.vn)

- NSƯT Thanh Kim Huệ: Hiện tại mỗi tối thứ tư đã có chương trình phim truyện cải lương, đã được phát sóng 4, 5 kỳ rồi và sẽ tiếp tục. Hy vọng đây sẽ là một bước tiến hầu đưa cải lương trở lại với truyền hình.

Dư luận cũng rất khả quan và cô mong rằng sẽ đáp ứng được nhu cầu yêu thích xem cải lương của những khán giả thật sự đam mê bộ môn này.

* Theo tôi tại thời điểm nầy không ai xứng đáng được phong Nghệ Sĩ Nhân Dân bằng NSƯT NGỌC GIÀU. Ngọc Giàu suy nghĩ thế nào trước sự chậm trễ nầy ? (BÙI HỮU BÁU, 50 tuổi, buibau@gmail.com)

- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Nếu được phong là NSND thì đối với Ngọc Giàu rất là hân hạnh mà chưa có thì cũng... chẳng có sao vì Ngọc Giàu ra ngoài đường thì được rất nhiều khán giả thương và như thế thì cũng là quá đủ, quá ấm lòng rồi.

Còn chuyện có hay chưa có thì mình... làm sao mà mình biết được. Chắc có lẽ trong vòng hai ba năm gần đây Ngọc Giàu chưa có làm gì để được đề đạt danh hiệu NSND.

* Chào chú Thanh Sang, con rất hâm mộ chú từ ngày được xem Tiếng trống Mê Linh, Bên cầu dệt lụa (hồi ấy con còn nhỏ và xem phát lại trên tivi). Đến bây giờ mỗi lần nghe chú cất tiếng ca, con vẫn còn rất say mê giọng ca buồn và ngọt lịm ấy... Con chỉ muốn qua cuộc giao lưu này được chúc sức khỏe và hỏi chú rằng: Hào quang của cải lương những ngày xưa ấy rất khó trở lại (theo cháu nghĩ là vậy), và để bảo tồn nền nghệ thuật truyền thống này thì vai trò của đơn vị, của ai là quan trọng nhất - Bởi cải lương cũng có thể mất đi theo quy luật tự nhiên... (Bích Thảo, 27 tuổi, ...)

- NS Thanh Sang: Cải lương bây giờ giống như con bệnh đang nằm thoi thóp, nhưng tôi thì sẽ chết chứ cải lương sẽ không bao giờ chết. Nhiều người nói thấy Thanh Sang lâu diễn quá, chắc bỏ nghề rồi, tôi trả lời là tôi chết trên sân khấu chứ không bỏ nghề!

Bây giờ có nhiều trường đào tạo cải lương cho các em, nhưng rất đau lòng là không có chỗ diễn. Những giờ đáng ra các em phải đang rực rỡ trên sân khấu thì lại phải đi ca hát cho các nhà hàng ca nhạc - cải lương. Khách lên tặng quà cũng rất cắc cớ, có người tặng tấm vé số đã xổ rồi, rất đau lòng. Nhiều thực khách uống say mât lí trí có những hành động khiếm nhã với nữ nghệ sĩ trẻ. Tôi thấy tiếc cho các em nghệ sĩ cải lương trẻ đã không được tỏa sáng trên thánh đường sân khấu vì không có nơi cho các em diễn. Tôi không dám vào những quán ca nhạc cải lương nữa.

Cải lương bây giờ ít có kịch bản hay, mà kịch bản là cái hồn của cải lương. Tại sao trước năm 1975 không có trường đào tạo cải lương mà có nhiều tác giả kịch bản rất hay, còn bây giờ không có kịch bản cải lương hay? Các đồng chí ở Sở Văn hóa Thông tin phải suy nghĩ điều này!

Một kịch bản hay mà ăn khách thì rất hiếm. Vì có những kịch bản hay mà diễn không ăn khách, khán giả không thích. Không phải do lỗi diễn của diễn viên, mà do tác giả viết không đậm. Khi diễn thì diễn viên phải sáng tạo thêm. Do kịch bản không vui bao nhiêu mà cũng không buồn bao nhiêu. Nếu buồn thì phải thật buồn, vui thì phải thật vui, phải có cao trào. Kịch bản mà cứ lớt quớt thì khán giả không thích. Có những kịch bản rất thường mà diễn lại rất đông khách. Kịch bản hay khác với vở tuồng ăn khách.

Ví dụ như kịch bản "Tuyệt tình ca" của Hà Triều Hoa Phượng có những đoạn cười rất dí dỏm, rất vui; mà buồn thì buồn thật đậm, như vậy khán giả coi mới thấy đã. Kịch bản phải như thế nào để diễn viên diễn mà khán giả thấy diễn ra trước mắt mình cảnh đúng như trong lời ca của vai diễn. Còn vở ăn khách như vở "Hoa Mộc Lan tùng chinh" anh em chúng tôi đưa đi cácnơi diễn đến trên 5.000 xuất diễn mà khán giả vẫn mê.

* Tôi xin đặt câu hỏi với Nghệ sĩ Minh Vương. Nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực cải lương, trải qua nhiều thăng trầm trong nghề cũng như cuộc sống điều mà chú Minh Vương tâm đắc nhất là gì? (Lê Thị Minh Tiến, 49 tuổi, minhtienst.yahoo.com.vn)

- Nghệ sĩ Minh Vương: Khi nhìn xuống khán phòng có đông đảo khán giả đang chăm chú theo dõi, và khi khán giả ra về tôi được biết mọi người đều hài lòng với chương trình vừa xem, đó là lúc tôi tâm đắc nhất.

* Được biết sân khấu cải lương hiện nay đã dần khôi phục lại thời hoàng kim. Vậy cho em hỏi sự xuất hiện của SK cải lương hài (như vở Đứa con tiền kiếp của rạp Hưng Đạo) có làm tăng thêm giá trị và bổ sung nét mới cho cải lương không hay chỉ làm lạ hơn để thu hút thêm khán giả? (Trần Thị Đoan Trang, 1993 tuổi, lovedicky4ever@yahoo.com)

-Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Vở Đứa con tiền kiếp thực ra là một vở cũ nhưng khi làm lại thì có thêm những anh chị diễn hài để làm mới vở diễn để thu hút được khán giả chứ thực sự có những ngày diễn ở Hưng Đạo thì theo tôi cũng không có tiếng vang nào.

Ngọc Giàu nói thế có nghĩa là một vở cải lương làm nhanh như thế thì nó không có những kết quả tốt. Trong vở đó, Ngọc Giàu cũng được mời nhưng lúc đó đang bận làm liveshow riêng hành ra Ngọc Giàu không có thời gian để diễn chung với anh chị em.

* Cháu chào chú Minh Vương! - Chú ơi, cả nhà cháu ai cũng thích cải lương mà đặc biệt là giọng ca trong trẻo và lảnh lót của chú. Bây giờ giọng ca của chú vẫn chẳng thua kém gì so với trước đây. Vậy thời gian sau này khi không còn đi hát nữa, chú sẽ làm gì để nhớ đến cải lương? (Phan Lệ Trâm, 27 tuổi, tramkt2@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Minh Vương: Chú đã cảm ơn gia đình cháu quan tâm đến chú, chúc cháu và gia đình vui vẻ, hạnh phúc nhé. Nếu chú không còn đi hát nữa, chắc chú sẽ nghe, xem lại những bài ca, những vở tuồng của mình xem đó như một sức khỏe về chiều của chú. Và chú cũng sẽ rất vui theo dõi những em trẻ sao này ca diễn.

* Thưa chú Thanh Sang. Con là một người mộ điệu trong giới cải lương và cũng từng học ca và diễn cải lương (nhưng không có tham vọng làm nghệ sĩ mà chủ yếu khi giao lưu với nước ngoài con đem ra giới thiệu như giới thiệu một thứ tinh hoa của dân tộc). Trong một lần con giới thiệu có một bác lớn tuổi người Canada nói rằng khi nhắc đến cải lương thì chỉ đúng nghĩa với lớp người Thanh Sang, Ngọc Giàu hay Bạch Tuyết.. còn lớp trẻ thì chỉ nên cho hát bài bản chứ không nên cho diễn. Chú nghĩ gì về lời phát biểu trên? Vì sao bác ấy lại nhận định hư thế cho lớp trẻ kế thừa của cải lương (Nguyễn Văn Long, 30 tuổi, vanlong2808@yahoo.com)

- NS Thanh Sang: Như tôi nói ở câu hỏi trên, lớp nghệ sĩ có tuổi như chúng tôi như Ngọc Giàu, Minh Vương thì diễn mới ra, còn các nghệ sĩ trẻ diễn vai tâm lý tình cảm xã hội nhiều khi không biết để chân tay ở đâu. Ví dụ diễn đại gia kênh kiệu thì dễ, nhưng diễn một ông trung lưu thì nghệ sĩ trẻ không biết diễn làm sao; diễn vai tiểu thư nhà giàu thì diễn được, nhưng diễn một vai cô gái nghèo đức hạnh thì chưa chắc biết diễn như thế nào! Hoặc như diễn vai phụ nữ chờ chồng đi kháng chiến mà kịch bản không sâu thì các em nghệ sĩ trẻ sẽ diễn không ra.

Lớp nghệ sĩ có tuổi như chúng tôi thì có thể sửa kịch bản, sáng tạo thêm để nuôi dưỡng cho vai lớn thêm. Nói cũng tội nghiệp nghệ sĩ trẻ, vì các em không dám sửa kịch bản do nể tác giả, và cũng chưa đủ sức để sáng tạo thêm.

Đối với các bạn trẻ không thích cải lương, nhà hát Trần Hữu Trang luôn có những vở diễn dành cho các bạn sinh viên, học sinh với giá vé đặc biệt để các em đi coi để hiểu thêm về cải lương. Vì tôi thấy cải lương là món ăn tinh thần rất quan trọng của người miền Nam, chỉ mong sao các bạn trẻ đến với cải lương để hiểu thêm về văn hóa người miền Nam, bởi cải lương vốn có lịch sử gắn liền với người miền Nam cả trước khi có bản cải lương của Cao Văn Lầu.

* Tuổi trẻ hôm nay cũng có người vẫn còn yêu mến bộ môn cải lương lắm? Các nghệ sĩ có đề xuất và biện pháp gì để tuổi trẻ hôm nay mặn mà hơn với cải lương không? (Nguyễn Phước Tiến, 24 tuổi, ong_thanh_luan@yahoo.com)

- NSƯT Thanh Kim Huệ: Tôi biết và rất mừng khi các bạn trẻ cũng có người rất yêu mến Cải Lương. Tôi thiết nghĩ, phải có những vỡ diễn dành cho lớp trẻ, như nói về đề tài sinh viên, những tình bạn, tình yêu của tuổi trẻ... Và nếu có cơ hội, tôi sẽ là người tiên phong viết về những đề tài này, vì bản thân tôi rất thích viết về giới trẻ. Các bạn chờ xem nhé!

* Ngay cái tên cải lương đã thể hiện được tính chất đặc thù và qui luật phát triển của bộ môn nghệ thuật này. Vậy làm gì để cho "Cải Lương" được "cải lương" cho phù hợp với thời đại mới (Có chăng làm cải lương quảng trường hay cải lương kết hợp giáo hưởng là giải pháp?) (TUẤN ANH, 24 tuổi, hatien7@yahoo.com)

pxAtucur.jpgPhóng to
Nghệ sĩ Minh Vương - Ảnh: T.T.D

- Nghệ sĩ Minh Vương: Cải lương phải có sự học hỏi, tìm tòi, sáng tạo không ngừng nghỉ từ cá nhân nghệ sĩ phát huy giọng ca, cách diễn cho đến tất cả các bộ phận, yếu tố khác như âm nhạc, ánh sáng, cảnh trí, kịch bản...

Nhưng những tìm tòi, sáng tạo này phải được khán giả chấp nhận, nếu đa số khán giả không chấp nhận, mình nên xem lại. Về việc làm cải lương quảng trường hay kết hợp giữa cải lương và nhạc giao hưởng chưa thể kết luận được, nó phụ thuộc vào phản ứng của khán giả có ủng hộ hay không.

* Thưa cô Ngọc Giàu. Được biết cô là một nghệ sĩ tài năng ở mỗi thể loại. Vậy có khi nào cô cảm thấy phật lòng khi đạo diễn phân cô một vai rất nhỏ thậm chí xuất hiện trên sân khấu mà không nói một câu nào. Khi có dịp cô sẽ giới thiệu và giao lưu với các bạn nước ngoài cô sẽ giới thiệu như thế nào về bộ môn nghệ thuật đã tạo tên tuổi cho cô và bao nhiêu người nghệ sĩ tài danh khác? (Nguyễn Văn Long, 30 tuổi, vanlong28082yahoo.com)

- NS Ngọc Giàu: Kể từ mấy chục năm về trước cho tới bây giờ, Ngọc Giàu được những vinh quang nhất, được bà con thương nhất là khi Ngọc Giàu diễn những vai nhỏ nhất. Nếu những vai nhỏ mà mình không nhận thì người nghệ sĩ đó không có tài năng, chẳng hạn như Ngọc Giàu nhận một vai trong tuồng Đời cô Lựu, vai đó không có lời nhưng khi bước ra sân khấu thì đã có cái tên Ngọc Giàu, và mình chỉ có nhiệm vụ là làm cho vai diễn sao cho có hồn.

Khi nhận mỗi vai diễn Ngọc Giàu tự nghiên cứu xemmình sẽ diễn, sẽ nói như thế nào, hỏi đạo diễn, bạn diễn như vậy đã được chưa... Cho tới giờ phút này kể như đó là dấu ấn của Ngọc Giàu. Vai nhỏ hay lớn không quan trọng mà người nghệ sĩ làm cho vai diễn của mình sống động mới là quan trọng.

* Ngoài những đức tính "Trí, nhân, dũng", theo chú Thanh Sang, người nghệ sĩ cần có những gì để luôn được khán giả yêu mến, ngay cả khi không còn đứng trên sân khấu? (Phạm Đình Tuấn Anh, 27 tuổi, phamdinhtuananh@gmail.com)

- NS Thanh Sang: Đó chính là đạo đức. Không chỉ riêng nghệ sĩ, ai cũng phải có cái tâm. Ở người nghệ sĩ, giữ được điều này khó hơn. Vì cuộc sống và nghệ nghiệp bắt buộc của người nghệ sĩ phải luôn trau dồi, học hỏi điều hay điều mới. Có nhiều khán giả thương mến ái mộ, nhưng cũng có những người ganh ghét mình. Để tránh được những chuyện thương mến ái mộ cũng như ganh ghét mà dẫn đến những chuyện sai lầm đáng tiếc thì không dễ.

Ví dụ như những khán giả nữ ái mộ tôi, mời đi ăn uống đãi ngộ đặc biệt, nếu không giữ vững tình cảm thì rất dễ sa ngã, có lỗi với gia đình. Nghệ sĩ tình cảm dạt dào hơn người bình thường, rất khó giữ tình cảm cho được vẹn toàn với mọi người. Cuộc đời nghệ sĩ của tôi đến nay đã trải qua cảnh ngộ này rất nhiều nên tôi có thể nói như thế. Có rất nhiều nghệ sĩ lợi dụng tài năng của mình, sự mến mộ người ta dành cho mình để lợi dụng người khác, gây ra những chuyện thất hứa, thất đức. Nhưng cũng có những người nghệ sĩ giữ được mình, giữ được tình cảm của khán giả, và thường đó là những nghệ sĩ lớn.

Nói gom lại, chỉ làm những điều gì không trái với lương tâm, giữa được tâm ngay thẳng trong sáng, để khi ra ngoài đường cứ đi thẳng, nhìn thẳng; không phải hổ thẹn với ai mà cúi gằm mặt xuống đất.

* Tuổi trẻ hôm nay cũng có người vẫn còn yêu mến bộ môn cải lương lắm? Các nghệ sĩ có đề xuất và biện pháp gì để tuổi trẻ hôm nay mặn mà hơn với cải lương không? (Nguyễn Phước Tiến, 24 tuổi, ong_thanh_luan@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Minh Vương: Theo tôi nghĩ, nếu lãnh đạo quan tâm đến cải lương nhiều hơn thì giới trẻ sẽ đến với cải lương nhiều hơn.

* Con rất thích giọng ca của cô Huệ. Con hy Vọng cô sẽ sáng tác thêm nhiều vở cải lương thật ấn tượng. Vở Khúc ly hương rất ấn tượng với con, cô đã sáng tác khi nào, tại sao? (bui phu giau, 29 tuổi, giausan79@yahoo.com)

GnfQRtdl.jpgPhóng to
Nghệ sĩ Thanh Kim Huệ Ảnh:T.T.D.
- NSƯT Thanh Kim Huệ: Thật ra cô tập tành sáng tác từ năm 18 tuổi, vở đầu tay là một vở phóng tác từ phim Hong Kong, có tựa là Quỷ Kiến Sầu cho đoàn Kim Chung trình diễn. Cô viết kịch bản chỉ vì sự đam mê mà thôi, thích thì làm chứ không nghĩ gì hết, không ngờ vở của mình viết lại được khán giả yêu thích đến như vậy, và đó chính là sự động viên đễ cô sáng tác được thêm nhiều kịch bản khác nữa, và cô nghĩ sẽ còn tiếp tục viết mãi khi có niềm hứng thú.

Vở Khúc Ly Hương cô sáng tác năm 1995, sau một chuyến đi diễn nước ngoài.

* Anh Sang có suy nghĩ gì về đời sống nghệ sĩ lúc về già (Dệu Dyên, 49 tuổi, phuocquang56@hcm.fpt.vn)

- NS Thanh Sang: Tôi rất buồn. Vì người ngoài đời đã rất buồn rồi, ki vui vẻ với con cháu lúc về già thì sự buồn sẽ vui đi. Tôi bây giờ giàu có gì, nhưng cũng không thiếu thốn, nghĩ về những nghệ sĩ khác lúc về già mà thiếu thốn thấy rất buồn. Nghèo cũng là cái số thôi.

Nhưng tôi cũng muốn nhắn nhủ với những nghệ sĩ trẻ cũng như các bạn trẻ rằng, khi còn có sức làm ra tiền thì ráng dành dụm để khi về già đừng lâm vào cảnh thiếu thốn. Làm sao để khi về già tránh được cảnh vào nhà dưỡng lão, thiếu thốn rất khổ.

* Xin hỏi, việc một vũ đoàn cứ múa qua, múa lại xung quanh chàng nghệ sĩ đang hát... nhép câu vọng cổ mùi mẫn có phải là một trong những cách đổi mới của cải lương? (Thanh Thư, 22 tuổi, pendo_116@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Ngọc Giàu cũng rất buồn khi ca vọng cổ mà có múa. Buồn nhiều. Thứ hai là khi ca vọng cổ mà phải hát nhép. Cái đó không phải là một sự đổi mới của cải lương mà chuyện này thì riêng Ngọc Giàu không thích bao giờ.

* Sao ít thấy Thanh Kim Huệ xuất hiện trên sân khấu cải lương. Rất mong chị sẽ dựng lại các vở tuồng: Tình ca Biên Giới, Chấp cánh chim bằng (Phạm Hồng Chí, 49 tuổi, phamhongchi04@yahoo.com)

- NSƯT Thanh Kim Huệ: Thanh Kim Huệ vẫn thường xuất hiện những chương trình video cho Phật giáo của chùa Hoằng Pháp. Đại khái là các vở như Tham tiền niệm Phật, Tiền thân đức Phật Adiđà, Liên Hoa Sắc... gần đây nhất là vở Truyền thuyết quan âm xây cầu, tất cả vở này do Thanh Kim Huệ chuyển thể từ những truyện cổ Phật giáo.

Thỉnh thoảng vẫn đi show các tỉnh, chủ yếu là hát các bài lẻ và các trích đoạn và những show truyền hình trực tiếp ở các địa phương.

Còn các vở trước đây được khán giả yêu thích khi có dịp thuận tiện thì Thanh Kim Huệ sẽ dựng lại.

* Gửi NS Ngọc Giàu: Bà có nhận định gì về tình hình cải lương hiện nay. Bà có tin tưởng vào tài năng của thế hệ nghệ sĩ trẻ không? Và nghệ sĩ trẻ nào được bà gửi gắm nhiều kỳ vọng nhất? (Mai Linh, 22 tuổi, mailinhsaigonhoale@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Chắc có lẽ đã hơn 10 năm hơn rồi rất ít có sân khấu để hát cải lương. Đó là điều làm cho Ngọc Giàu trăn trở. Nếu mà nói như thế thì có nhiều cái và nhiều thứ không thể nào tả được, Ngọc Giàu rất buồn khi những lá vàng như chúng tôi sắp rụng, tất nhiên là cũng có những lá xanh mọc ra. Tôi rất mong có được một sân khấu, có được những vở tuồng hay để cho các em nối tiếp chúng tôi.

Nói về thế hệ trẻ có nhiều em ca rất hay, diễn rất tốt. Thời ngày xưa rất là hiếm, một hai ba năm thì mới có một vài nghệ sĩ ca hay, nhưng bây giờ có trường lớp, các em được đào tạo bài bản và có sắc vóc. Ngọc Giàu không nói riêng một em nào cả nhưng thực sự rất nhiều em có thể nối tiếp. Ngọc Giàu mong có được kịch bản và sân khấu dành cho các em phát huy tài năng.

* Được biết sân khấu cải lương hiện nay đã dần khôi phục lại thời hoàng kim. Vậy cho em hỏi sự xuất hiện của SK cải lương hài (như vở Đứa con tiền kiếp của rạp Hưng Đạo) có làm tăng thêm giá trị và bổ sung nét mới cho cải lương không hay chỉ làm lạ hơn để thu hút thêm khán giả? (Trần Thị Đoan Trang, 1993 tuổi, lovedicky4ever@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Minh Vương: Tôi nghĩ chỉ là lạ thôi.

* Thời buổi công nghệ thông tin tiên tiến như hiện nay, khuynh hướng phục vụ tận nơi như hiện nay, các nghệ sĩ có nghĩ đến SKCL cần cải tiến phương pháp tiếp cận khán giả hơn ngoài phương pháp cổ điển "biểu diễn sân khấu" như từ lâu? (Trần Bá Huy, 25 tuổi, bahuy_tran@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Trinh Trinh: Sâu khấu cải lương trong 2 năm gần đây có vở Kim Vân Kiều và vở Chiếc áo Thiên Nga đã có những cải tiến cho phù hợp với điều kiện hiện nay nhằm phục vụ cho đại đa số khán giả quan tâm đến nghệ thuật cải lương. Những vở này có lồng vào trong đó là có dàn nhạc giao hưởng, xiếc, ca sĩ, những màn hình cảnh trí sống động, đan xen vào trong chương trình nhằm làm cho vở diễn thêm phần hấp dẫn hơn.

* Em rất yêu mến và tự hào về nghệ thuật cải lương của miền Tây quê hương mình. Song ngày nay, nhìn cải lương đang mai một dần em rất buồn và tiếc. Là những cánh chim đầu đàn trong nghề thì anh chị có kế hoạch gì để vực dậy loại hình văn hoá truyền thống đặc sắc này? Em thấy gần đây có rất ít vở cải lương mới, một số nghệ sĩ cải lương lại ra album ca nhạc... (huỳnh thị hướng dương, 21 tuổi, chengshing_2007@yahoo.com.vn)

- NS Thanh Sang: Việc nghệ sĩ cải lương ra album ca nhạc mà là tân nhạc thì tôi không phản đối mà rất mừng cho họ. Nhưng một số nơi mời nghệ sĩ đi diễn, không ca cải lương mà lại đi ca tân nhạc. Nghệ sĩ cải lương đến đó, thấy đờn ca không vừa ý mình, hoặc không có đờn ca cổ thì ca đại bản tân nhạc rồi chạy sô tiếp. Nếu mà ca tân nhạc như thế, thì sẽ phụ lòng khán thính giả lớn tuổi mê cải lương rất nhiều.

Tôi cho rằng những nghệ sĩ hát tân nhạc như thế là không có lương tâm. Vì những nghệ sĩ đó lớn lên trong cái nôi cải lương, mà lại không phục vụ khán giả yêu mến mình bằng cải lương. Không phải vì tôi không ca được tân nhạc mà tôi đả kích họ.

Còn việc vực dậy cải lương, có nhiều cách để làm. Nghệ sĩ nếu nhờ tác giả viết cho một vai diễn thôi mà viết sâu hơn để có đất diễn hơn thì cũng sẽ vực dậy được vở diễn. Ngày xưa không hề có trường lớp nào cả mà kịch bản rất hay, sau 1975 kịch bản hay đếm trên đầu ngón tay rất ít. Vậy thì sao cải lương vực dậy nổi?

- Nghệ sĩ Minh Vương: Tôi nghĩ cải lương không mất đâu, bằng chứng là tôi đã diễn nhiều nơi, được thấy đông đảo khán giả đến xem. Vì hiện giờ có nhiều món ăn tinh thần để lựa chọn cho nên cải lương hơi bị lép vế một chút. Ra album ca nhạc là do cá nhân mỗi người, còn nhìn chung về sân khấu, tôi cùng Lệ Thủy và nhiều anh chị nghệ sĩ khác đã thực hiện "sân khấu vàng" dựng nhiều vở cải lương cũ và mới.

* Chào cô Ngọc Giàu! Kính chúc cô được nhiều sức khỏe! Cháu có đi xem Live show của cô trong đêm đầu tiên, KHÚC TƯƠNG TƯ thật hay, nhưng cháu thấy "chất" cải lương hơi bị ít, không "đã" cô ơi! Vậy là cô vẫn còn nợ khán giả cô nhé!

Xin được hỏi cô vì sao cô không mời những nghệ sĩ BẠCH TUYẾT, PHƯỢNG LIÊN (02 người bạn thân của cô) trong Live show vừa rồi? cháu biết cô ở đường Phó Đức Chính, số nhà nữa, có ý đến thăm cô một ngày gần đây, không biết cô có vui lòng tiếp không cô? Chúc cô vui, nhiều sức khỏe! (KHÔI NGUYÊN, 20 tuổi, nlapthan@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Cô rất cám ơn cháu và cô rất vui khi biết được một thanh niên trẻ tuổi mà coi những chương trình cải lương và cũng cho cháu biết là cô làm Khúc tương tư về hồi ức của người nghệ sĩ của cô, từ lần đầu tiên cô xuất hiện lúc 9 tuổi (1957), rồi cho tới 60.

Cô cũng muốn mời tất cả những bè bạn của cô nhưng những vai mà cô chọn từ ngày xưa tòan là những vai đó rất nhỏ nên cô không dám mời. Liveshow của Ngọc Giàu thì có vai chính do cô thủ diễn rồi, thành ra cô hẹn với con, nếu cô làm một chương trình khác thì cô sẽ mời những bạn bè của cô.

* Tuổi trẻ hôm nay rất ngại đến sân khấu cải lương mặc dù họ rất say mê câu vọng cổ những vai diễn hay. Các nghệ sĩ có hay không những góp gì cho tuổi trẻ chúng em để khi đến với sân khấu cải lương không ngần ngại (vì thường khán giả già nhiều hơn khán giả trẻ)? (Nguyễn Phước Tiến, 24 tuổi, ong_thanh_luan@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Minh Vương: Thỉnh thoảng tôi nghe nói cải lương ít có khán giả trẻ, nhưng khi tôi đi diễn, trên sân khấu nhìn xuống, rất thực tế tôi thấy lượng khán giả trẻ đông hơn lượng khán giả lớn tuổi. Tôi nghĩ điều cơ bản nhất là nghệ sĩ phải ca diễn hết mình trước đã, sau đó cần có thêm những kịch bản gần gũi với giới trẻ, với cuộc sống hôm nay.

* Cháu rất ái mộ diễn suất của chú trong các vai buồn. Chú có thể cho cháu biết cuộc sống hiện nay của Chú như thế nào được không? Nhà? Gia đình? Nghề nghiệp?... (NGUYỄN TẤN THỌ, 40 tuổi, asiafrozen@vnn.vn)

- NS Thanh Sang: Cuộc sống của tôi bây giờ thì tạm đầy đủ. Gia đình rất hạnh phúc. Vai buồn của tôi trong thời tuổi trẻ thì cũng không hiểu tại sao tôi lại lãnh toàn những vai buồn, vì khi trẻ cuộc sống đời thường cũng buồn nhiều hơn vui. Nhưng bây giờ thì không còn những chuyện buồn nữa. Gia đình yên ổn, kinh tế gia đình đầy đủ, không đến nỗi nào thiếu thốn như những anh em nghệ sĩ khác khi về già.

Thỉnh thoảng tôi có đi diễn, những sô diễn có anh em nghệ sĩ hứa cùng diễn thì tôi diễn. Còn những sô lưu diễn ở xa tôi ít đi. Tôi thường diễn lại những vai diễn cách đây 30 năm: Thi Sách trong Tiếng Trống Mê Linh, Trần Minh trong Bên Cầu Dệt Lụa, Lê Hoàn trong Thái Hậu Dương Vân Nga... Những vai diễn này ngày xưa tôi diễn chung với nghệ sĩ Thanh Nga, sau này diễn chung với nghệ sĩ Bạch Tuyết, Lệ Thủy; và khán giả vẫn nhiệt tình yêu mến.

* Thưa cô Ngọc Giàu. Nghe những bài vọng cổ như Bánh bông lan, Dạ cổ hòai lang, Cô gái tưới đậu do các cô thể hiện ngày đó sao cháu thấy ấm áp và hay quá. Còn ngày nay dù những vở diễn có được đầu tư tiền tỷ, những bài vọng cổ được thu ở những phòng thu hiện đại mà vẫn không thấy ấm áp và hay. Cháu xin được hỏi cô đó có phải là do giá trị của cải lương đã bị hiện đại hóa, không còn giữ được bản sắc của mình? Live show vữa rồi của cô rất ấn tượng. Cháu mong cô được nhiều sức khỏe và hạnh phúc (Huyen Nhung, 25 tuổi, huyennhung856@yahoo.com)

- Nghệ sĩ Ngọc Giàu: Trước hết cô xin cám ơn, không biết cháu đã xem liveshow của cô hay cháu đọc báo mà biết được liveshow của cô. Cô phải nói rằng nếu bất luận ca bài gì hoặc là hát vở gì thì cũng phải nghiên cứu cũng phải đem cái tâm mình ra thì mới hay được. Miệng thì hát mà trái tim không có những lời ca thì không làm sao hay được.

* Thưa chị Trinh Trinh em là một khán giả rất ái mộ chị. Theo chị, cải lương của thế hệ trẻ chúng ta hiện nay như thế nào?Theo em còn quá thiếu sót, thiếu tôn trọng khán giả

HÒA BÌNH
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên