Những căn nhà bị cháy dưới chân cầu Lê Văn Sỹ (Q.3) năm ngoái

“Ba tháng. Sáu tháng. Bây giờ là một năm. Chúng tôi sống khổ sống sở, nhiều người đi không được ở không xong. Từ chỗ những công dân bình thường, chúng tôi sắp thành người ăn vạ. Chúng tôi chỉ chờ một bản kết luận điều tra chính thức để biết ai đúng ai sai, bồi thường ra sao để còn biết đường xoay xở!”.

Lời ông Lê Mạnh Cường (nhà 188 Trần Quốc Thảo, P.7, Q.3, TP.HCM) như nói hộ tâm tư của gần chục gia đình bị tai bay vạ gió từ vụ cháy quán karaoke New (180 Trần Quốc Thảo) một năm về trước.

và bây giờ - Ảnh: Quang Định

Tai vạ cuối năm

Tìm trong con hẻm nhỏ xíu, chạy loanh quanh phía sau lưng tám ngôi nhà cháy, phải mất khá lâu chúng tôi mới tìm được khu nhà mà gia đình chị Trần Thị Mỹ Linh thuê trọ. Bước qua một dãy hành lang tối ẩm, có hai ba chú chó bị xích cứ luồn lách qua dãy xe máy sủa ầm lên.

Cầu thang đầy nhóc những nồi niêu, chén đĩa và một người đàn ông đang hì hụi nội trợ. Chị Linh cười ngại ngùng: “Chồng tui đó”.

Căn phòng ở ngay dưới chân cầu thang, vỏn vẹn chưa đầy 6m². Chỉ vừa đủ một chiếc giường, một lối đi vào nhà tắm, kê một chiếc bàn nhỏ đặt máy tính và... thức ăn.

Hai cô con gái đang nằm ngủ dưới lối đi. Thấy khách đến, cô chị vội vàng chạy ra ngoài để nhường chỗ, còn cô em học lớp 9 trở mình, lăn vào gầm giường ngủ tiếp.

Trước đó, gia đình chị Linh sống trong căn nhà số 182 Trần Quốc Thảo, rộng gần 200m². Bề ngang mặt tiền 6m, chị cho một hãng xe máy thuê với giá 35 triệu đồng/tháng.

Phía sau chị ngăn thêm ba phòng trọ cho thuê, được thêm 3 triệu đồng nữa. Vụ cháy ngày 30-12-2014 đã thiêu sạch gia tài của chị.

“Đêm đó, sau khi đẩy được ba đứa con ra ngoài, vợ chồng tui còn đẩy ra được hơn chục chiếc xe máy trong nhà ra nữa, vì sợ bén lửa vào nổ bình xăng thì cả con hẻm tan tành. Ngoài ra, tui không mang theo được thứ gì” - chị Linh kể lại.

Đêm hôm ấy, khi hiện trường bị phong tỏa, chị đứng bên kia đường nhìn về phía nhà mình mà lòng đau như cắt. Sài Gòn cuối năm, về khuya trời càng lạnh, mà mấy người nhà chị chỉ một manh áo mỏng trên người, bà con thương quá phải đưa thêm đồ cho mặc.

Nhà chị Linh là một trong những căn bị thiệt hại nặng nề nhất, hư hỏng tới nỗi không thể ở được. Chị cũng muốn sửa sang lại, nhưng khổ nỗi căn nhà 184 ngay bên cạnh (vốn là quán karaoke Idol) 1 trệt 4 lầu bị cháy rụi, cứ ngày một nghiêng sang bên nhà chị.

Chưa điều tra xong, không ai dám đập bỏ. Thành ra, tới giờ này người đi đường vẫn nhìn thấy cả một bộ khung nhà đen thui, trơ sắt thép.

Tấm bảng “Idol” cháy nham nhở mất hai chữ cuối, bay phất phơ trong cơn gió chiều cuối năm. Sau vụ cháy, người ta tìm thấy thi thể một nam thanh niên 35 tuổi trong quán Idol. Nơi đám cháy bắt đầu là quán New thì may mắn không ai thiệt mạng, vì căn nhà ấy có cửa sau.

Trên cái nền nham nhở và đổ nát ấy, phần mặt tiền bắt đầu được sửa sang lại để gia chủ tiếp tục cuộc mưu sinh, dù chỉ ngước mắt lên lầu 1 lầu 2 là những hình ảnh về lửa, về cháy lại ập vào mắt họ.

Như nhà ông Cường, vụ cháy đã thiêu rụi toàn bộ số hàng ông dành bán mùa cuối năm. Cũng vì cuối năm nên quán karaoke đông khách. Họ để xe máy của khách tràn trên vỉa hè, trước nhà hàng xóm.

Một chiếc Attila trước nhà ông Cường đã phát nổ khiến cửa kính vỡ vụn như trúng bom, bắn vào trong nhà. Quần áo để trong kho, hình dáng thì còn nguyên mà khi sờ tay vào thì nát vụn.

“Nhưng tôi vẫn phải gắng gượng. Chạy vạy tiền để một tháng sau là mở lại cửa hàng. Bởi vì mình nợ tiền nhiều mối gia công, nếu mình tiếp tục làm thì người ta còn thông cảm, cho nợ.

Chứ mình đóng cửa nghỉ rồi, ai còn tin tưởng cho mình nợ nữa, phải trả tiền. Mà lấy đâu ra tiền, cháy hết cả rồi còn đâu” - ông Cường nói.

Tết năm ấy có lẽ là cái tết cay đắng nhất trong cuộc đời những gia đình bị hỏa hoạn dưới chân cầu Lê Văn Sỹ.

Nỗi lòng ai thấu?

Không chỉ riêng ông Cường, tất cả những người dân xung quanh mà chúng tôi gặp đều khẳng định sở dĩ vụ cháy khủng khiếp đến vậy là do nhân viên chủ quan, bởi vì quán đã từng cháy tương tự như vậy rất nhiều lần.

Một người nói: “Một năm chắc không dưới ba lần cháy, vì bảng hiệu của họ làm bằng đèn LED. Trước đó khoảng một tuần, họ treo con tuần lộc lên mừng Giáng sinh, cháy luôn con tuần lộc, bảo vệ lấy bình chữa cháy xịt để dập lửa. Sau đó, họ mới treo con dê lên để mừng năm Mùi thì cháy lớn như vậy”.

Theo lời nhiều người dân, bảo vệ đã thủng thẳng vào lấy bình xịt. Trong lúc đó lửa rớt xuống dàn xe máy của khách ở dưới vỉa hè khiến lửa bùng lên dữ dội.

Ngay sau vụ cháy, phường có tổ chức gặp gỡ đối thoại giữa ông Long (chủ quán karaoke New) với các hộ dân bị thiệt hại.

Theo lời ông Cường kể lại thì hôm đó ông Long tới dự và có phát biểu, đại ý mọi chuyện phải chờ kết luận của cơ quan điều tra. Và đó là lần duy nhất họ gặp được ông Long kể từ sau vụ cháy.

Bà Nguyễn Thị Hương (nhà số 178) nói: “Điều tui thắc mắc không hẳn là chuyện đền bù. Vợ chồng chú Long phải có lời lẽ sao đó, chứ cứ nín thinh không hiểu là gì. Tui biết chú đã mở thêm một quán karaoke khác trên đường Trương Định. Chúng tôi từng là hàng xóm của chú, vì chú mà mất nhà cửa, sống khổ sống sở thì chú không nói được một lời nào là nghĩa làm sao?”.

Còn ông Cường thì trầm tư: “Chúng tôi mong nhất là sớm có kết luận điều tra chính thức. Nhiều lần chúng tôi có lên hỏi cơ quan điều tra, nhưng chỉ nhận được câu trả lời là chưa xong, cũng không biết tới bao giờ mới xong.

Ai đúng ai sai? Chúng tôi có được đền bù hay không để biết đường mà bán nhà lấy tiền trả nợ. Cứ chờ đợi thế này, khổ lắm. Tôi thấy một tháng đã là lâu lắm rồi, mà người ta để suốt một năm nay. Nỗi khổ của bao nhiêu con người này, có ai nghe thấy hay không?”.