Bộ trưởng Bộ Kế hoạch đầu tư Nguyễn Chí Dũng bên hành lang Quốc hội sáng 24-10 - Ảnh: LÊ KIÊN

Chậm vốn metro số 1 là trục trặc của nền kinh tế

TTO - Metro số 1 là dự án mang tính hiệp ước với Nhật, phải làm sao để không ảnh hưởng môi trường đầu tư - quyền viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cảnh báo.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói như vậy bên lề họp tổ Quốc hội sáng 24-10.

Ông Nguyễn Chí Dũng nói: "Vấn đề lớn nhất phải xem lại phê duyệt điều chỉnh dự án và phải thống nhất được cơ chế cấp phát và cho vay lại. Dự án này 47 ngàn tỉ đồng, theo quy định thì dự án vượt trên 35.000 tỉ đồng thì phải báo cáo Quốc hội.

Thống nhất được những vấn đề này Bộ Kế hoạch đầu tư mới có thể đưa dự án vào kế hoạch giải ngân vốn trung hạn và bố trí vốn giải ngân. Cần phải có cơ chế riêng, đặc thù cho dự án này, chứ không theo nghị định cấp phát cho vay lại mới của Bộ Tài chính".

Hiểu chưa đúng về vốn cho Metro số 1?

* Trách nhiệm của sự chậm trễ nằm ở đâu?

TP.HCM có trách nhiệm một chút, Bộ Giao thông vận tải một chút và Bộ Kế hoạch đầu tư cũng có trách nhiệm đã thiếu đôn đốc các bên. Chúng tôi đã phải rà soát lại để đưa ra hướng giải quyết cho dự án này thời gian tới, báo cáo lên Chính phủ. Rất khẩn trương, nhưng còn phụ thuộc vào phía các bộ, ngành liên quan.

* Dự án đã được điều chỉnh vốn từ 2011, vì sao 6 năm qua vẫn chưa có nghị quyết điều chỉnh vốn, trong khi TP.HCM vẫn thi công, và con số 47 ngàn tỉ được công bố?

Đang có sự hiểu chưa đúng quan điểm chỉ đạo trước đây của lãnh đạo cấp có thẩm quyền đối với dự án này. Văn bản Chính phủ ký trước đây là đồng ý cho phép điều chỉnh dự án, chứ không phải phê duyệt điều chỉnh đó. Đó là hai cách hiểu khác nhau.

Do cách hiểu chưa đúng nên TP.HCM nghĩ đã được phê duyệt tăng thêm vốn rồi. Bộ Giao thông vận tải thiếu trách nhiệm theo dõi, giám sát. Bộ Kế hoạch đầu tư cũng có trách nhiệm thiếu đôn đốc, báo cáo. Trong báo cáo công trình trọng điểm hàng năm Bộ Kế hoạch đầu tư vẫn đưa dự án này vào, nhưng thực tế chưa ai phê duyệt.

Ảnh hưởng uy tín là đáng lo

* TP.HCM đã tiếp xúc trực tiếp với Bộ Kế hoạch đầu tư tìm cách tháo gỡ dự án này?

Chúng tôi có trao đổi một vài lần nhưng chưa bàn được cách tháo gỡ. Hiện Bộ Kế hoạch đầu tư đang chủ động tìm hướng. Làm nhanh hết cỡ nhưng trước hết phải thống nhất lại cách hiểu, thống nhất quy trình: ai phê duyệt, xác định mức tăng có hợp lý hay không. Tăng 30.000 tỉ đồng không phải là số tiền nhỏ.

* Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) đã nêu quan ngại về việc chậm giải ngân dự án này, họ cho rằng Chính phủ Nhật khó thuyết phục nhân dân cho Việt Nam vay tiếp nếu dự án này bị phía Việt Nam chậm giải ngân?

Điều này đúng là đáng suy nghĩ. Phải giải quyết nhanh, xác định lại yếu tố đặc thù, để chậm thì hiệu quả dự án thấp, ảnh hưởng tới đối ngoại.

* Bộ Kế hoạch đầu tư có làm đầu mối để các bên ngồi lại?

Có, ngay trong các kỳ họp này các bộ ngành sẽ ngồi lại, vì hiện nay cách hiểu khác nhau mà chưa ai "khâu" lại. 

Bộ Kế hoạch đầu tư sẽ nhận vai trò đầu mối để các bên ngồi lại đấu nối với nhau, phải nói cho rõ cho đúng, đủ. Nhưng phải làm nhanh và phải có giải pháp xử lý làm sao cho công trình hiệu quả, tiến độ không ảnh hưởng, không ảnh hưởng đến nhà tài trợ.