Con tôi từng học rất giỏi, điểm số tổng kết của con suốt thời tiểu học luôn là con số 10 tròn trĩnh và đẹp đẽ. Con tham dự các cuộc thi toán, tiếng Anh cấp thành phố, tỉnh đều đoạt giải nhất hoặc nhì. Con luôn là nhân vật nổi trội trong trường, các bạn, các cô đều biết đến. Có đứa con như vậy, làm cha mẹ cũng có đôi chút vui mừng.

Lên cấp II, con học nhiều môn hơn, môi trường học cũng khác khi con chuyển từ trường tư sang trường công, phương pháp học cũng khác rất nhiều so với tiểu học. Tôi vẫn giữ nguyên quan điểm không cho con học thêm bất cứ môn học nào ngoài tiếng Anh tại trung tâm ngoại ngữ theo sở thích của con.

Đối với môn văn, tôi khuyên con không nên tham khảo những bài văn mẫu như các bạn thường làm. Tôi chỉ mua sách và truyện phù hợp với lứa tuổi để con đọc và thông qua đó tăng vốn từ của mình. 

Tôi khuyến khích con làm văn theo những gì con cảm nhận, nên đôi khi trong các bài kiểm tra con bị cô phê "lạc đề". Con thích viết truyện và truyện của con thường được các bạn chuyền tay nhau đọc thích thú. 

Ngoài thời gian lên lớp và làm bài về nhà, con chơi đàn, đọc sách, giúp mẹ đi chợ, làm việc nhà hoặc đi du lịch cùng gia đình.

Và cũng từ khi lên cấp II, điểm của con xuống thấp thảm hại dù môn toán và tiếng Anh con vẫn học tốt. Tôi đã thực sự sốc khi bài kiểm tra 15 phút môn vật lý đầu tiên của con được 3 điểm. Trước đó, con có chia sẻ với mẹ rằng cô giáo môn vật lý dạy khó hiểu, tôi cũng chỉ biết khuyên con nên tập trung lắng nghe khi cô giảng bài và nếu có gì không hiểu thì hỏi lại.

Cô giáo chủ nhiệm ngay lập tức gọi điện, nhắc nhở tôi sâu sát hơn với việc học của con. Mày mò một hồi trên mạng, tôi mua được một phần mềm học vật lý với thiết kế đẹp mắt và cách dẫn dắt bài học rất dễ hiểu, hình minh họa cũng rất sinh động và vui nhộn. 

Con tỏ ra hào hứng mỗi khi được gặp lại bạn Bi - người dẫn chương trình trong phần mềm này. Từ đó con có được sự hứng thú đối với môn học này và kết quả điểm cuối kỳ đã cải thiện được khá nhiều. 

Tuy nhiên, tôi không có được sự may mắn tương tự với các môn khác. Điểm văn, địa lý, công nghệ của con luôn duy trì khoảng 6-7. Kế hoạch xin học bổng cho con đi du học bằng hồ sơ đẹp phá sản hoàn toàn.

Nhưng tôi chấp nhận chuyện đó dù ban đầu chẳng dễ dàng gì. Chấp nhận rằng con mình là một đứa trẻ, ngoài việc học con còn cả một tuổi thơ để vui chơi, còn có cả một gia đình lớn để dành thời gian chia sẻ và quây quần. Đó là khoảng thời gian đẹp đẽ nhất mà sau này nếu có muốn con cũng không thể nào quay lại. Đối với tôi, kết quả điểm thế nào giờ không còn quá quan trọng.

Như lời một người thầy ở Singapore nhắn nhủ trong một bức thư gửi phụ huynh: "Hãy nhớ rằng trong số các em làm bài thi sẽ có một em là nghệ sĩ và không cần phải hiểu môn toán. Sẽ có một doanh nhân không quan tâm đến lịch sử hay văn học Anh. Sẽ có một nhạc sĩ mà điểm môn hóa sẽ chẳng thành vấn đề. Sẽ có một vận động viên mà thể lực quan trọng hơn môn vật lý... 

Nếu con của quý vị đạt điểm số cao, điều đó thật tuyệt vời. Nhưng nếu con không đạt được thì làm ơn đừng lấy đi sự tự tin và phẩm giá của con. Hãy nói với con rằng: Không sao đâu, đó chỉ là một bài thi. Con được nuôi dạy cho những điều to lớn hơn thế nhiều".

Vâng, nếu mọi việc cứ diễn ra như thế thì trong lòng tôi thanh thản biết bao nhiêu. Nhưng mọi việc lại không đơn giản như vậy. Cuối kỳ, điểm ba môn thấp ấy không xuất hiện trong bảng điểm của con nữa. Con nói cô giáo đã sắp xếp cho các bạn điểm thấp làm lại bài và con được 7 điểm. 

Một lần nữa tôi sửng sốt khi con nói thêm một câu ráo hoảnh: "Mẹ không phải lo con bị điểm thấp, các cô sẽ không để chuyện đó xảy ra đâu, vì điểm kém ảnh hưởng đến thành tích của cô và nhà trường mà"...

Sao lòng tự trọng không thể lớn hơn chuyện điểm số?

TTO - Những ngày qua, càng đọc những tin tức về gian lận thi cử, tôi lại càng nhớ những học trò cũ của mình - những người mà tôi đã học được nhiều điều trong những năm còn đi dạy.