Minh họa: Đặng Hồng Quân

Lúc ấy Nhẫn đang lúi húi trong bếp chuẩn bị đồ mồi rủ mấy người bạn trong đội thợ nề đến nhậu. Mưa gió, đâu có xây trét được gì, nhậu là sướng nhất. Trên thượng nguồn có hồ thủy lợi chứa nước, lúc nào mưa to liên tục người ta chả xả đập. Độ hơn giờ đồng hồ là nước rút, suối lại cạn dòng thôi, có gì đâu phải quan trọng hóa. Mà nước dâng càng hay. Thương, vợ Nhẫn, sẽ ngồi bên đó trông bầy trâu chờ nước rút, khỏi phải về sớm cằn nhằn cảnh chồng nhậu nhẹt.

Cái bộ dạng Sáu vẫn đứng ở cửa vẻ chần chừ như giục Nhẫn phải đi ngay. Nhẫn phát ghét, bảo việc nhà tao kệ tao lo được, mày thương thì đi mà dắt nó về. Sáu vùng vằng bỏ đi ra cổng. Mưa vẫn to và nước ngoài suối lên cao, đứng trong nhà Nhẫn có thấy được một vệt trắng xóa quét ngang làng.

Chập tối lũ rút hết, chỗ suối trước mặt nhà Nhẫn nước cạn lợt bình thường như mọi khi, có thể lội qua về được. Thương đã đưa ba con trâu về chuồng, móc dây cẩn thận. Nhẫn thức dậy sau cơn say, mặt vẫn còn hồng miệng phả mùi men, hỏi Thương sao nước rút từ hồi chiều mà đến giờ mới về tới nhà.

Thương mặt buồn, mắt hơi đỏ như vừa khóc xong, bảo có người làng mình chết đuối.

- Ai?

- Anh Sáu xóm trên.

Nhẫn định nói thằng Sáu lúc chiều vừa qua đây, nhưng chợt khựng lại. Biết đâu vì lời nói thách của Nhẫn mà thằng Sáu bơi qua nước lũ rồi dính xui xẻo. Dễ thiệt lắm, Nhẫn chơi với thằng Sáu từ thời còn mặc quần xà lỏn nên rõ cái tính dứt khoát của Sáu. Cái thằng có bàn tay thừa một ngón nên gọi thành tên Sáu. Cái thằng mồ côi cha mẹ ấy chẳng chuyện gì nó sợ. “Bơi giỏi nhất làng mà chết đuối dễ rứa bây”. Nhẫn chỉ buột miệng được mỗi câu này. Không biết là đang thương tiếc hay dè bỉu.

Đưa tang Sáu một đoàn người dài, đứng đếm thì biết cả làng không sót một ai. Đám tang ở quê là dịp để người ta kể về một người đang nằm trong quan tài. Câu chuyện cuộc đời Sáu được người đi đưa tang rủ rỉ. Trai chưa vợ mà chết cũng tội quá. Hay, có khi lại đỡ tội hơn vì thằng Sáu mồ côi, lại chưa vợ con, coi như nó chết thì chỉ mình nó thiệt thân.

Và đúng là trong cái đoàn đưa tang chỉ có mấy bộ áo quần chế, mấy cái khăn tang xô của chú thím ruột cùng mấy đứa em họ.

Những thằng đàn ông đi trong đám tang thỉnh thoảng đưa mắt nhìn vợ xem có thái độ gì không. Có thương tiếc Sáu, có nhỏ nước mắt không. Vì Sáu cần mẫn tốt bụng nên con gái trong làng rất thích. Chỉ mỗi tội Sáu rụt rè, không chịu lấy vợ, bảo để làm thợ mộc kiếm tiền giúp chú thím nuôi mấy đứa em ăn học xong xuôi đã, coi như đáp đền công chú thím. Từ hồi cha mẹ Sáu mất, chú thím đưa Sáu về nuôi, lớn lên cho đi học nghề.

Tốt quá, giỏi quá nhiều khi người ta cũng ghét. Nhất là khi những thằng cùng tuổi đã lấy vợ đẻ con mà Sáu vẫn là trai đơn thân. Biết đâu có đứa vợ đêm nằm với chồng vẫn mơ đến vòm ngực vạm vỡ của thằng thợ mộc, hay tưởng tượng bàn tay sáu ngón chắc ôm mình chặt hơn chẳng hạn.

Thương có khóc trong đám tang này, lúc hạ quan tài xuống huyệt. Nhẫn thấy nóng ran trong người suýt nữa chạy qua kéo vợ về. Nhưng người ta đang ào ào khóc như mưa, Nhẫn không khóc được thì cũng gắng đứng yên cúi mặt cho phải nhẽ.

Tối về Sáu hỏi Thương sao khóc. Thương bảo thì bạn bè cùng quê mất, cũng buồn chứ. Nhẫn nghĩ chẳng may nếu mình chết, Thương có khóc cỡ đó không nhỉ? Làm sao biết được, vì lúc đó Nhẫn đã vào quan tài. Cũng như Sáu giờ đã nằm dưới lớp đất phủ cỏ, đâu có làm ăn gì được nữa mà Nhẫn phải tị hiềm căn ke.

Nhẫn hỏi Thương có biết lý do tại sao thằng Sáu chết nước không? Thương lắc đầu. Cả làng không ai biết. Chỉ đoán mò chắc nó lội chơi đâu đó nên trượt chân. Hoặc nó tiếc mấy khúc gỗ trôi từ rừng về nên lao ra kiếm chác. Hoặc nó chán đời, sầu đời, đàn ông không vợ hay mắc suy tư kiểu đó lắm.

Nhẫn cũng có lý do riêng để suy xét. Xem ra lý do này đích xác hơn cả. Nhẫn yên tâm và kiên quyết không nói với ai. Vì nếu hở ra có khi người ta trách tại Nhẫn thách thức Sáu. Thương không biết càng hay, để khỏi bận tâm áy náy.

Từ sau cái hôm buồn thảm đó, mưa vẫn không dứt, cứ rề rà hôm này qua hôm khác. Đám thợ nề của Nhẫn coi như thất nghiệp trong mùa mưa gió, lại tụ tập lúc chỗ này lúc chỗ kia uống rượu quên trời đất. Say lên có thằng cười bảo vậy hóa ra hay, từ lúc thằng Sáu chết con vợ tao hết đường so bì.

Nhẫn thường loáng choáng về nhà lúc trời tối. Ngó cảnh Thương rải cỏ cho trâu ăn mà tức anh ách. Nghĩ, hẳn không thể vì mấy con trâu mà có người đánh đổi mạng sống. Chỉ có thể là... vì người chăn trâu thôi. Những nhan sắc tầm thường đôi khi cũng có giá trị nhất định.

Rồi Nhẫn lao vào đánh Thương mấy cái bạt tai, quạt mấy cú đá. Thương đứng yên chịu trận. Có thể vì một kẻ say không đủ sức làm đau người khác. Hay một người đang đau trong lòng không còn cảm giác ở bên ngoài.

Một trưa nắng to sau những ngày mưa dầm dề, Nhẫn đi sửa mấy thứ đồ nghề để đi làm trở lại. Qua chỗ suối cạn, Nhẫn muốn cởi áo xuống vọc nước chút. Chỗ này mọi khi nhậu về Nhẫn thường xuống tắm rồi lên nằm trên tảng đá phơi nắng cho đến khan. Cũng nhờ tảng đá này hôm bữa xác Sáu mắc lại chứ không mất tiêu rồi.

Nhẫn nhìn chằm chằm và nghĩ chỗ này đã có người chết nước. Không phải, thế này mới đúng: Chỗ này đã có người chết cạn.

Nghĩ đến đấy chợt thấy lạnh người. Nhẫn mặc lại áo, không tắm nữa, về kẻo Thương chờ cơm tội nghiệp.