Ông nội tôi trước khi mất có lời dặn dò là để lại hết tài sản của ông cho ba tôi, khi đó chỉ có mình ba tôi ở với ông. Vậy xin hỏi lời dặn dò trong trường hợp này có được xem là di chúc không?

Bạn đọc Phương Minh (Bình Chánh, TP.HCM) gửi câu hỏi.

Luật gia Phạm Văn Chung (Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum) tư vấn về di chúc.

Theo quy định tại điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì: "Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết".

Đồng thời, tại điều 627, điều 629 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: "Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng".

"Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Sau 3 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ" (điều 629).

Liên quan đến điều kiện để di chúc miệng được coi là hợp pháp, do di chúc miệng không phải là di chúc được lập bằng văn bản nên để di chúc miệng được coi là hợp pháp, di chúc miệng cần đáp ứng điều kiện chung về di chúc hợp pháp và điều kiện riêng về tính hợp pháp của di chúc miệng theo quy định tại điều 630 Bộ luật Dân sự 2015.

"1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;

- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng".

Như vậy theo quy định trên, nếu trước lúc chết mà người lập di chúc có dặn dò về việc để lại tài sản cho người thân mà không thực hiện các thủ tục như người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ, có công chứng hoặc chứng thực thì chưa thỏa mãn điều kiện của di chúc bằng miệng.

Do đó, trường hợp này, di chúc miệng sẽ không có hiệu lực pháp lý và tài sản của ông bạn để lại sẽ được chia thừa kế theo pháp luật - đó là người chết không để lại di chúc.

Mời bạn đọc gửi câu hỏi để được luật sư tư vấn

Với đội ngũ các luật sư và chuyên gia pháp lý dày dạn kinh nghiệm trên tất cả các lĩnh vực như hôn nhân - gia đình, kinh doanh - thương mại, mua bán đất đai, sở hữu trí tuệ, lao động, hộ tịch, thừa kế..., chuyên mục Tư vấn pháp luật trên Tuổi Trẻ Sao sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách nhiệt tình, nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.

Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi (gõ bằng tiếng Việt có dấu, font chữ UNICODE) về Tuổi Trẻ Sao qua địa chỉ tuvanphapluat@tuoitre.com.vn.