HLV người Hàn Quốc Lee Tae-hoon (thứ 2 từ phải) của Campuchia bắt tay với HLV Nguyễn Hữu Thắng của tuyển VN tại cuộc họp báo trước trận hôm 25-11. Ảnh: N.K

Ở cả 2 trận thua đó, Campuchia đều đã dẫn trước đối thủ, và thực sự có những thời điểm chơi hay hơn, tạo ra niềm tin cho người hâm mộ về một trận thắng – khái niệm gần như “viễn tưởng” với giới chuyên môn.

Công đầu thuộc về HLV Lee Tae-hoon

Trong khi Malaysia có đẳng cấp vượt trội thì Myanmar lại là đội chủ nhà. Và cần biết rằng, Campuchia đã vắng mặt ở cả 3 kỳ AFF Cup trước đó (2010 đến 2014). Trong lần gần nhất tham dự vào năm 2008, Campuchia toàn thua 3 trận, ghi vỏn vẹn 2 bàn và nhận tổng cộng 12 bàn thua.  Điều gì đã khiến đội tuyển Campuchia lột xác mạnh mẽ đến thế chỉ sau “mấy năm không gặp”?

Công đầu phải kể đến thuộc về HLV người Hàn Quốc Lee Tae-hoon – người mới cách đây 10 năm vẫn còn là một giáo viên thể dục ở các trường đại học. Tại quê nhà, ông Lee hoàn toàn vô danh nhưng ở Campuchia, vị chiến lược gia 55 tuổi này được ghi nhận như HLV thành công nhất lịch sử bóng đá xứ Chùa Tháp. Trong các đời HLV tuyển Campuchia, ông Lee là người có tỷ lệ chiến thắng cao thứ nhì (40%), thấp hơn chính HLV đồng hương Yoo Kee-Heung (50 %). Nhưng sở dĩ ông Yoo làm được điều này là bởi chỉ dẫn dắt có… 2 trận hồi năm 2008. Còn lại, HLV quốc nội thành công nhất của Campuchia là ông Prak Sovannara chỉ có tỷ lệ chiến thắng 27 % trong 12 trận dẫn dắt đội.

HLV Lee bắt đầu công việc dẫn dắt tuyển Campuchia vào tháng 8-2010, 2 năm sau khi ông rời đội tuyển bóng đá nữ Hàn Quốc trong vai trò trợ lý. Trước đó, ông Lee cũng chỉ là HLV các đội bóng đá trường đại học. Tức vị chiến lược gia Hàn Quốc này gần như không có chút kinh nghiệm nào ở bóng đá đỉnh cao. Ông thậm chí đã bị LĐBĐ Campuchia (FFC) thôi ký hợp đồng vào năm 2012, trước khi được mời trở lại dẫn dắt vào năm 2013.

Bí quyết thành công của HLV Lee hoàn toàn nằm ở mảng sở trường: bóng đá trẻ và học đường. Ông Lee kể: “Khi tôi lần đầu đến Campuchia, ấn tượng đầu tiên của tôi về các cầu thủ là họ có một nền tảng dường như bị lỗi. Họ tất nhiên vẫn là những cầu thủ chuyên nghiệp, có ý thức chiến thuật không kém nhưng về khía cạnh thể lực, tư duy, tốc độ lại rất kém. Rồi tôi bắt đầu rà soát các lò đào tạo trẻ của họ và nhận ra, những đứa trẻ năng khiếu của Campuchia kỹ năng cũng không kém. Nhưng hệ thống đào tạo ở đây không tốt và càng lên cao, các cầu thủ trẻ càng cùn mòn dần. Vì vậy tôi đã trình bày với FFC một kế hoạch cải tổ toàn diện”.

Khi xác định xây dựng lại từ nền móng, HLV Lee không thể thành công tức thời và thất bại trong nhiệm vụ đưa tuyển Campuchia đến AFF Cup 2012, khiến ông không được ký tiếp hợp đồng mùa hè năm 2012. Nhưng chỉ sau đó đúng 1 năm, FFC nhận ra sai lầm của mình. Sau khi ngưng hợp đồng với HLV Lee, FFC đặt niềm tin vào huyền thoại Hok Sochetra nhưng cựu danh thủ này trở thành HLV tệ nhất trong lịch sử Campuchia với không một trận thắng trong tổng số 5 trận dẫn dắt. Người thay Sochetra sau đó, HLV kỳ cựu Prak Sovannara cũng thua liền 2 trận và sớm rời ghế. Đến tháng 9 – 2013, ông Lee được mời trở lại băng ghế HLV trưởng tuyển Campuchia.

Học hỏi từ Thái Lan và Việt Nam

Trong nhiệm kỳ thứ 2 của mình, vị chiến lược gia Hàn Quốc rút ra nhiều bài học kinh nghiệm từ những chuyến đi Thái Lan, VN trước đó. “Tôi đã đến xem Hoàng Anh Gia Lai, Đà Nẵng cùng một số CLB khác ở Thái Lan thi đấu. Tôi rút ra rất nhiều về vấn đề chiến thuật. Các cầu thủ Việt Nam có thể hình tương đối giống với cầu thủ Campuchia nhưng lại hay hơn hẳn. Tôi không thể chỉ mang đến Campuchia một công thức phát triển bóng đá từ Hàn Quốc, tôi cần phải thay đổi nhiều thứ để thích hợp với tố chất người Đông Nam Á và bóng đá Việt Nam, Thái Lan cho tôi rất nhiều điều đáng học hỏi”, ông Lee nói thêm.

Và sau vài năm dẫn dắt, bóng đá Campuchia bắt đầu gặt hái thành quả từ những cải cách mà ông Lee thực hiện từ năm 2010. Trước khi đặt chân đến Myanmar, thầy trò HLV Lee thực ra đã gây dấu ấn ở các trận vòng loại AFF Cup 2016 lẫn những trận giao hữu. Hồi tháng 7, Campuchia bất ngờ đánh bại Singapore 2-1 trước khi thua sát nút 0-1 trong trận tái đấu tháng 11. Màn trình diễn ấn tượng trên đất Myanmar những ngày qua rõ ràng không phải là một điều gì đó quá bất ngờ.

Càng đáng nói hơn, đội ngũ dưới tay HLV Lee cực kỳ trẻ trung, với tổng cộng 16 trên 23 cầu thủ là dưới tuổi 23, tức chẳng khác gì một đội bóng U-23 dự SEA Games. HLV Lee tự tin nói: “Tôi nghĩ nếu các cầu thủ trẻ tiếp tục thể hiện sự tiến bộ, SEA Games 2017 chúng tôi có thể mơ đến việc vượt qua vòng bảng. Khi tôi mới đến đây cách đây 6 năm, tôi đã phải nhận thất bại 4 bàn không gỡ trước Malaysia. Còn giờ thì các bạn thấy rồi đó, chúng tôi đã có cơ hội đánh bại họ”. 

Cần cẩn thận với "Ronaldo của Campuchia" Chan Vathanaka trong trận thua Myanmar 1-3. Ảnh: N.K   Trong số các cầu thủ Campuchia, đáng chú ý nhất là Chan Vathanaka - tiền đạo 22 tuổi được báo chí nước này gọi là "Cristiano Ronaldo của Campuchia". Năm 2015, Chan Vathanaka từng lập kỷ lục ghi 35 bàn trong 26 trận cho CLB Boeung Ket Angkor để giành danh hiệu "Vua phá lưới" Giải VĐQG Campuchia, trên các chân sút ngoại khác như George Bisan (Nigeria) và Shane Booysen (Nam Phi) vốn chỉ ghi có 24 bàn. Ở AFF Suzuki Cup 2016, Chan Vathanaka đã lập cú đúp giúp Campuchia liên tục vượt lên dẫn trước Malaysia trong trận thua 2-3 và chuyền cho đồng đội ghi bàn mở tỉ số 1-0 trong trận thua Myanmar 1-3. Chan Vathanaka cũng từng đối đầu với Công Vinh, Trọng Hoàng, Âu Văn Hoàn và lập hat-trick trong chiến thắng 3-2 của CLB Boeung Ket Angkor trước B.Bình Dương ở bán kết Cúp các CLB vô địch sông Mekong 2015 tại Hà Nội. Trước khi AFF Suzuki Cup 2016 khởi tranh, Chan Vathanaka đã được CLB Fujieda (hạng 3 Nhật Bản) mời sang thử việc 1 tuần.