Phóng to

Lạp xưởng bò ở Tri Tôn Ảnh: Cúc Tần

Lần theo sức hút ấy, mình thấy trước hiên nhà một người đàn bà ngồi bên bếp than hồng lăn trở luôn tay những khoanh lạp xưởng trắng đục đến khi dần trở màu đỏ thắm thì gắp ra đĩa.

Em bật thốt: “Tung lò mò”. Bà chủ cười, lắc đầu: “Lạp xưởng bò”. Rồi bà phân tích tung lò mò là đặc sản của người Chăm sông Hậu, An Giang. Đó là món ăn tận dụng phế phẩm bò sau khi chế biến món cà púa, dồn vào ruột bò với một số gia vị, đặc biệt là cơm nguội để lên men chua, đem phơi khô. Tung lò mò là món ngon của người Chăm nhưng không hợp khẩu vị người Việt.

Khi đĩa lạp xưởng bò đặt trước mặt, mỗi đứa cầm một cây nĩa nhỏ ghim khúc lạp xưởng bò nhỏ dài cỡ ngón tay cái, chấm muối tiêu chanh ớt cho vô miệng. Trời đất, miếng cắn ngọt xớt vì ruột heo bung bể. Rồi nữa, thịt bò băm miếng lớn miếng nhỏ, dai dai của gân, mềm mềm của nạc, sần sật của sụn nghe khoái cái lỗ tai. Nhưng khi vị ngọt mặn chua cay của miếng ăn, nhất là của một ít mỡ bò nóng hổi tươm đầy chân răng, thấm đẫm vòm họng và cả năm giác quan, mới biết cái sự thống khoái của thú ẩm thực đáng trân quý biết chừng nào. Đã nhất là mỗi khúc lạp xưởng là một “độc bản”, cho mình vị giác và xúc giác khác nhau.

Đâu đã hết. Thấy khách lạ phương xa mê mẩn món ngon của mình chỉ duy nhất có tại thị trấn Tri Tôn, bà chủ xăng xái đem chai rượu đục ngầu rót đầy hai ly mời uống. Thấy khách ngần ngừ, bà khích lệ: “Uống đi!”. Ly rượu ngọt dịu, chua êm làm tăng thêm sự khoái khẩu của những miếng lạp xưởng bò ấm áp khẩu cái. Bà cười bảo: “Nước thốt nốt lên men thành rượu, đặc sản mới có ở xứ núi này”. Rượu ngon, món lạ làm tăng hứng khởi cho mình trong tiết trời lành lạnh lâng lâng khoái cảm của mùa mưa Nam bộ. Mình ngồi bên nhau, bên nhiều khách phương xa cùng hân hoan thưởng món ngon xứ núi ấm lòng!

Nhưng rồi cũng đành phải chia tay bà chủ với bọc nilông đựng những khoanh lạp xưởng bò tươi được bà nướng sơ, để tủ lạnh đến mười ngày vẫn tốt. Khi dùng nướng hoặc chiên sơ là đã có mồi ngon đãi bạn.