Phóng to

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Văn Hạ (ảnh) - trưởng phòng xuất khẩu chuyên gia, Công ty XKLĐ - thương mại và du lịch Sovilaco - cho biết:

- Việc xuất khẩu chuyên gia (hay nói cách khác là lao động kỹ thuật cao) nhiều công ty đã làm từ lâu. Tuy nhiên chúng ta không có nhiều người có thể đáp ứng các yêu cầu của đối tác nên việc này chưa phổ biến nhiều. Hiện nay, các nước phát triển có nhu cầu tiếp nhận chuyên gia với số lượng không hạn chế.

Theo ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, phó cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước, thông tin XKLĐ chuyên gia là chương trình được cấp phép trong luật định. Lao động đi theo chương trình này có hai dạng, do các doanh nghiệp đưa đi và đi theo dạng hợp đồng cá nhân (lao động tự liên hệ và ký hợp đồng với đối tác, sau đó đăng ký với sở LĐ-TB&XH tại địa phương cư trú - NV). Cũng theo ông Quỳnh, đây là chương trình đặc thù nên cục luôn định hướng các doanh nghiệp mức thu phí không tối đa theo qui định 81 (tức một tháng lương), mà thu theo thương lượng giữa hai bên.

* Xin ông cho biết những đối tác nào đang có nhu cầu tiếp nhận lao động kỹ thuật cao? Các ứng viên cần đáp ứng những tiêu chuẩn nào?

- Hiện các đối tác chính là Hàn Quốc và Nhật Bản cần tuyển nhiều chuyên gia làm việc trong các lĩnh vực: cơ khí chế tạo, công nghệ thông tin, chế biến thực phẩm, xây dựng, đầu bếp... Những lao động phải có trình độ từ đại học trở lên. Tuy nhiên, do đòi hỏi về trình độ chuyên môn và các kiến thức liên quan từ phía đối tác là rất cao, nên ứng viên đều phải trải qua các vòng phỏng vấn căng thẳng, đầy khó khăn.

* Ông có thể cung cấp thông tin cụ thể về thu nhập và các quyền lợi của người lao động?

- Thu nhập của người lao động khá cao, trung bình khoảng 25-30 triệu VND/tháng. Cá biệt, đã có lao động do Sovilaco đưa sang Nhật làm việc được trả lương tới 4.000 USD/tháng. Người lao động được cung cấp chỗ ở miễn phí, đặc biệt là có thể được đưa thân nhân (vợ, chồng, con cái) sang và được bố trí việc làm. Trong hơn hai năm qua, Sovilaco đã đưa khoảng 240 chuyên gia đi làm việc tại các nước, trong đó riêng Nhật Bản là hơn 200, Hàn Quốc hơn 10 người. Đã có bảy trường hợp lao động ở Nhật Bản đưa vợ qua cùng sinh sống (và làm việc bán thời gian - NV).

* Còn về thời hạn hợp đồng và các khoản chi phí trước khi đi của người lao động?

Phóng to

Các chuyên gia VN tại Nhật Bản - Ảnh tư liệu

- Mỗi hợp đồng có thời hạn ba năm, nhưng có thể gia hạn nhiều lần theo yêu cầu của phía sử dụng lao động. Trước khi đi, người lao động chỉ phải đóng khoản tiền phí dịch vụ cho doanh nghiệp XKLĐ căn cứ vào mức lương cụ thể của mỗi hợp đồng. Ví dụ, người lao động và chủ sử dụng thỏa thuận mức lương ghi trong hợp đồng là 1.500 USD/tháng, thì toàn bộ khoản chi phí trước khi đi là 4.500 USD/người.

* Ông có lời khuyên nào cho những lao động đang có nguyện vọng tham gia chương trình này?

- Thực tế cho thấy đội ngũ lao động kỹ thuật VN khi sang làm việc tại các nước phát triển thường lộ rõ ba nhược điểm, đó là trình độ chuyên môn; thái độ làm việc, kỷ luật lao động và tác phong công nghiệp còn hạn chế; ngoại ngữ (tiếng Hàn Quốc và tiếng Nhật) còn yếu. Vì thế, những lao động có nguyện vọng muốn tham gia chương trình này, trước khi đăng ký dự tuyển cần rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, trau dồi tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động, nhất là phải trang bị ngoại ngữ cho vững vàng.