Lance Armstrong từng rơi vào bi kịch như thế khi đang căng tràn sức thanh xuân. Bằng ý chí tuyệt vời, Lance chiến thắng căn bệnh ung thư tinh hoàn, trở thành tay đua bảy lần liên tiếp vô địch giải đua xe đạp địa hình khắc nghiệt Tour de France. Nhưng thật ra Lance còn chiến thắng trên một đường đua còn quan trọng hơn thế rất nhiều: đường đua giành giật sự sống.

Hồi ký Lance Armstrong - ý chí ngoài đường đua (tựa tiếng Anh: Lance Armstrong - It's not about the bike - my journey back to life) như những thước phim quay chậm nhiều cảm xúc về hành trình trở về từ cõi chết của Lance Armstrong.

Phóng to

Những trang sách cuồn cuộn cảm xúc, nhất là những trang miêu tả những cơn đau tột đỉnh khiến Lance sống dở chết dở và những nỗ lực tưởng như vượt quá sức của con người. Tất cả diễn ra như một cơn ác mộng: Lance trải qua ba cuộc phẫu thuật quan trọng, sau đó là ba tháng ròng rã vào thuốc để tiến hành giai đoạn hóa trị, hơn một năm theo dõi bệnh tình...

Khi nhìn thấy những ốc vít bằng titan để hàn lại phần vỏ não của mình bị khoét sau ca phẫu thuật, Lance đùa: "Biết đâu nó sẽ giúp tôi leo dốc nhanh hơn", Lance nỗ lực ăn uống dù bị lệch lạc hoàn toàn về mùi vị và sau đó nôn thốc nôn tháo mọi thứ, ngay cả khi nôn anh cũng nghĩ rằng đang nôn ra những tế bào ung thư và một chút ngang bướng, Lance tuyệt đối không chịu ngồi trên xe lăn mà sẵn sàng một mình lê bước 2km để sang một bệnh viện khác chụp não...

Lance không cô đơn trên hành trình ấy mà luôn có sự đồng hành, động viên, chở che của người mẹ Linda mạnh mẽ, dũng cảm; Kik - cô bạn gái quyết đoán bản lĩnh - người sau này trở thành bạn đời của anh, các huấn luyện viên, đồng đội, y tá, bác sĩ yêu thương Lance chân thành...

Người mẹ Linda luôn truyền cho Lance thái độ sống: "Biến mỗi thử thách thành cơ hội". Nhưng điều đó không có nghĩa Lance không có những nỗi sợ rất con người hay luôn vững vàng trong mọi hoàn cảnh. Khi biết tin bị ung thư, Lance không đủ can đảm báo tin cho mẹ, từng tuyệt vọng nói với bạn thân: "Sự nghiệp của tôi đến đây là hết", và khi không thể dồn nén cảm xúc, Lance òa khóc nức nở khi mẹ đến bên anh...

Bản năng của một vận động viên xe đạp trỗi dậy mạnh mẽ trong Lance khi anh chiến đấu với tử thần. Lance cảm thấy việc các chỉ số về tế bào ung thư giảm dần trong cơ thể cũng giống như anh đang đếm ngược khoảng cách về đích.

Cuốn hồi ký thể hiện chân dung Lance Armstrong một cách tỉ mỉ, ấm áp hơi thở con người với nhiều chiều cảm xúc. Bạn sẽ thấy cậu bé Lance không cha, u uẩn bức xúc vì người cha kế dữ đòn. Một Lance thiếu niên nông nổi, háo thắng, bốc đồng, hừng hực khát khao chiến thắng. Lance yếu đuối, cáu bẳn, bứt rứt trên giường bệnh. Lance hơi rụt rè trong tình yêu. Lance tạm thời mất phương hướng, quẩn quanh trong những nếp nghĩ trốn tránh đối diện với những khát khao vẫn âm ỉ cháy trong tim mình. Lance tỏa sáng trên đường đua như một câu chuyện cổ tích với trọn vẹn vẻ đẹp của một tâm hồn đã chín mùi những trải nghiệm. Và cuối cùng là một Lance với trái tim rộng mở yêu thương, muốn san sẻ đến những bệnh nhân ung thư khác.

Tôi chợt nhớ câu nói: "Cuộc sống sẽ quật ngã bạn nhưng chính bạn mới quyết định sẽ đứng dậy hay không". Một người anh tôi kính trọng, một người bạn tôi thương mến, một cô giáo tôi kính yêu cũng đang ngày ngày chiến đấu với căn bệnh ung thư với khát khao mãnh liệt được tiếp tục gắn bó những người thương yêu. Tôi sẽ mang cuốn hồi ký của Lance đặt bên giường bệnh của anh tôi, bạn tôi, cô giáo tôi với lời cầu chúc: "Lance làm được, sao lại không tin chúng ta cũng có thể làm được". Cuộc chiến chống ung thư nhất định cần cả những liều thuốc cho tâm hồn như thế.

Sách khá dày (gần 500 trang) nhưng rất có thể khi đọc bạn sẽ cảm thấy như mình đang ngồi trên chiếc xe đạp đua, lao ào ạt qua những con đường in bóng các sự kiện trong đời Lance Armstrong - con người vĩ đại vẫn luôn là nguồn động viên cho bất kỳ ai đang chống chọi với ung thư.

Cuốn hồi ký từng đoạt giải thưởng William Hill sport book (Quyển sách về thể thao hay nhất), giải thưởng Christopher Award For Adult Books và dẫn đầu danh sách best seller do New York Times bình chọn. Bản tiếng Việt do Công ty Trí Việt - First News và NXB Tổng Hợp TP.HCM ấn hành.