Hương vị quê nhà

Khoai lang nướng lò đất

AT - Khoai lang nướng, thoạt nghe tưởng đơn giản là đem khoai lang nướng trực tiếp trên than hồng. Ấy ấy, xin đừng nhầm lẫn, vì đó đâu phải là thứ đặc sản của những đứa trẻ quê chăn bò, cắt cỏ tung tăng vui đùa chúng tôi.

Xe bán khoai lang nướng - Ảnh: Rod

Thuở lên chín lên mười, tôi hay theo lũ bạn làng đi chăn bò. Thường thì phải năn nỉ, khóc lóc bố mẹ mới cho, vì trông tôi bé tí bé tẹo, tay chân khẳng khiu như đứa vừa vào lớp một. Cái rét mùa đông cứa từng nhát vào da thịt tê buốt lạnh lùng. Giữa khu bạch đàn rộng mênh mông, một đội quân nướng khoai tí hon thành lập.

Tuy nhỏ nhưng tôi lại nhanh nhẹn và khéo tay. Vì thế những đứa nhỏ khác đi kiếm khoai, kiếm củi, còn tôi cùng mấy tay đàn anh đàn chị ở lại làm công việc quan trọng nhất: đào lò.

Bạn hãy tưởng tượng khi bạn xuống biển phủ cát ẩm cả bàn chân, nện chặt, xoa mịn rồi nhẹ nhàng rút bàn chân ra. Lò nướng khoai cũng vậy, chọn nơi đất khô, thường là thành của những khu đất đã được lấy đi mặt trên tạo thành những hố rộng. Lấy mũi liềm khoét vào thành khoảng 40cm, phía trên khoét lỗ tròn 15cm. Nhặt những cục đất khô, chắc, xén tròn dày 1cm, xếp so le hình chóp nón quanh lỗ tròn trên lò. Thế là xong công việc khó khăn nhất. Một chiếc lò nướng bằng đất ra đời.

Rồi tất cả xúm nhau lại đốt lá và củi bạch đàn trong lò, quây quần bên ánh lửa ấm áp, gió thổi vào lò làm những ngọn lửa bốc cao. Lửa phải cháy mạnh, đều, đốt hết củi đến khi những viên đất trên hình chóp nón đỏ rực mới bỏ khoai vào lò rồi nhẹ nhàng gạt những viên đất xuống , lấy guốc đập thành và lấp đất kín miệng lò lại.

Vất vả bao nhiêu thì hồi hộp bấy nhiêu. Giờ thì đuổi bắt, vật lộn, trốn tìm... Khi nào mùi khoai chín tỏa ra thơm lừng đất thì gọi nhau lại "khai quật". Nhẹ nhàng lấy từng ít đất lên, đứa nào cũng mang trong mình sự hoan hỉ rộn ràng khi chạm vào củ khoai đầu tiên. Mùi thơm bốc lên nồng mũi chỉ muốn nhanh chóng xong xuôi để "chén".

Nhìn những củ khoai to tròn xếp ngay ngắn mà thèm nhỏ dãi. Vì chín bằng hơi và sức nóng của đất nung nên khoai nướng mà bề ngoài như khoai luộc, nhưng bóc lớp vỏ mỏng là lớp cháy vàng bên trong. Ăn vừa dai dai của cháy, thơm thơm của bạch đàn, vừa bở vừa béo ngầy ngậy, ăn no nê mà không biết chán. Khác với khoai luộc thường nhạt và nhão, khoai nướng trên than thường cháy đen, khoai nướng lò đất vừa ngon vừa thú vị.

Ánh sáng mờ nhạt buông rèm đón bóng chiều. Những làn gió không thể cứa những nhát buốt giá vào da thịt được nữa. Những nụ cười lấm lem vết khoai lang đang hạnh phúc đưa đàn bò trở về.

Giờ đây chẳng còn những đồng khoai nữa, nhà nhà mọc lên, những khách sạn, những nhà hàng thay những hàng bạch đàn thuở ấy. Tôi và những đứa bạn cũng kẻ Bắc người Nam theo đuổi ước mơ của mình.

Mưa lâm thâm ướt lấm những căn phòng trọ nhỏ hẹp nằm ọp ẹp trong đêm. Đứng trước chiếc xe đẩy bán khoai lang tôi lặng người, thèm thuồng được trở về tuổi thơ nướng khoai lò lần nữa. Xa lắc xa lơ thế này có đứa nào còn nhớ mùi vị khoai nướng năm xưa?  

DIỆP GIA LỤC (CLB Văn học ĐH KHXH&NV TP.HCM)

Áo Trắng số 17 (ra ngày 15-9-2009) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.