Phóng to

Nhậu - một "vấn nạn" hiện nay của thanh thiếu niên - Ảnh: T.T.D

Nhiều cô, cậu lóc nhóc bây giờ đã đến với rượu như một thú tiêu khiển, kể cả "giải sầu" lúc tâm trạng bị "mưa nắng" thất thường. Thậm chí, tửu lượng của những "nhóc nhậu" đang sung sức này có thể qua mặt cả các bậc đàn anh đã "chinh chiến" nhiều năm...

Tháng tư, cơn mưa rào chuyển mùa thoáng qua làm con đường nhựa số 7 ở quận Bình Tân (TP.HCM) càng hầm hập nóng hơn. Nhưng các quán nhậu cóc không biển hiệu ven hè vẫn xôm tụ tiếng cụng ly, mời mọc và cả tiếng quát nạt, chửi bới nhau.

Trời càng về tối, các quán nhậu bình dân càng đông hơn. Lẫn trong những bợm nhậu có cả "tay chơi" mới lún phún mọc ria mép đang "hầu ly" với bậc "trưởng thượng". Đặc biệt, có bàn chỉ toàn những gương mặt trẻ măng còn mặc đồng phục học sinh. Trên bàn của những "nhậu nhí” này chỉ có vài chai "cuốc lủi" và một đĩa nhỏ đựng vài chân gà nướng, thêm vài quả trứng vịt lộn và bịch đậu phộng, trái xoài.

Cứ mỗi vỏ chai nước suối nhỏ bị liệng xuống gầm bàn cũng là lúc các tay "nhậu nhóc" đã "cưa" hết nửa lít rượu. Một chai, hai chai, rồi năm chai bị liệng xuống... Gương mặt bảy chú nhỏ khoảng 15-17 tuổi ngồi quanh bàn bắt đầu đỏ gay. Một chú líu lưỡi đề nghị "cưa" tiếp thêm chai nữa. Nhưng một chú khác đề nghị tất cả lộn túi ra coi có đủ tiền trả không.

Chú nhóc muốn uống nữa lúc nãy gạt phăng: "Đừng coi thường thằng này nghen mày. Tao uống ở đây hoài quen rồi. Ký sổ 1-2 chai rượu có gì đâu". Gần 22 giờ, sau khi "cưa" sạch sẽ bảy chai loại nửa lít rượu chuối hột, đám nhóc đã say mềm. Chúng quờ quạng ký sổ nợ 20.000 đồng cho hai chai rượu, rồi nẹt pô xe máy đua ra đường xem ai về cuối sẽ phải trả nợ rượu. Bà chủ quán cóc nghèo nàn, ốm nhách nhìn theo lắc đầu: "Đâu phải hai chai. Nợ tổng cộng gần cả chục chai rồi. Nhưng tụi ôn này quậy lắm. Không bán cũng không được".

"Nhậu nhí” - tình trạng phổ biến

Hiện nay, không chỉ vùng ven TP.HCM có nhiều tay "nhậu nhóc" mà ngay cả khu vực nội thành cũng có nhiều cô, cậu choai choai mới lớn thích tụ tập vui vẻ với men cay. Mới tầm chiều chiều, dọc theo các quán nhậu ven kênh Nhiêu Lộc, có không ít gương mặt "nhóc tì” đã đỏ lừ như mặt trời.

Nhiều nhất là khu vực tập trung các quán lẩu bình dân đoạn đường kênh Nhiêu Lộc giao với Hoàng Việt, Hiệp Nhất. Giá cả ở đây rất mềm. Cái lẩu Thái đủ no giá 50.000-70.000 đồng, cộng thêm lít rượu thuốc 20.000-30.000 đồng là đủ để các cô cậu lóc nhóc tạt vào say sưa. Không ít lần người ta phải chứng kiến những bàn nhậu toàn màu đồng phục học sinh của các trường phổ thông, dạy nghề gần đó.

Tuy nhiên, tình trạng trẻ vị thành niên nhậu phổ biến nhất hiện nay có lẽ vẫn là khu vực nông thôn, miền núi. Xuôi về miền Tây Nam bộ, đi qua tỉnh nào dù sáng, chiều hay tối, người ta cũng thấy các gương mặt trẻ măng đang làm đệ tử lưu linh. Không chỉ nhậu ngoài quán, các em còn mua rượu về tụ tập nhậu tại nhà hoặc lén lút say sưa ngoài đồng, ngoài bưng.

Thầy giáo Nguyễn Xuân Thiệu, Trường tiểu học Trần Văn Nguyên (huyện Đức Huệ, Long An), kể: "Ở vùng biên giới này, nhiều học sinh cấp III, thậm chí mới lớp 8, lớp 9 đã biết nhậu rượu đế ào ào. Có bận đi cưới xin, giỗ chạp bị các em nâng ly mời...". Nhiều người cho rằng các em ở quê nhậu sớm là vì cha anh các em hay nhậu nên cũng dễ dãi chuyện này với con em. Ngoài ra, nông thôn ít hình thức giải trí nên các em dễ bị sa vào rượu để "tăng niềm vui".

Trong khi đó, các vụ phạm pháp trẻ em đã xảy ra bắt nguồn từ rượu đang ngày càng gia tăng. Một cảnh sát công tác lâu năm ở Phòng cảnh sát điều tra chống ma túy Cà Mau kể rằng anh từng phải xử lý nhiều em phạm tội cướp giật, hiếp dâm, sử dụng ma túy trong tình trạng say xỉn không biết gì. Khi tỉnh ra, các em mới khóc lóc xin tha tội vì mình... còn nhỏ. Gần đây, một số em do bê tha chơi bời, nhậu nhẹt đã bỏ cả học và sa lầy vào nợ nần các băng xã hội đen.

Mua rượu quá dễ, quá rẻ

Một lít rượu đế ở thành phố trung bình 15.000-30.000 đồng, nhưng ở thôn quê chỉ có giá 5.000-7.000 đồng. Hầu như xóm quê lớn nhỏ nào cũng có một vài lò nấu rượu thủ công... Nhiều người cho rằng đây chính là một trong những lý do làm trẻ vị thành niên dễ dính vào rượu. Anh Hai Giang, một người nấu rượu lâu năm ở miệt quê, cho biết chỉ cần vài trăm ngàn đồng là đã có thể đầu tư được một lò nấu rượu đế tại nhà.

Phần đông trẻ em nông thôn khi còn nhỏ đã lũn cũn cặp nách chai rượu đi mua cho cha. Nhà có đám tiệc, các em cũng thường được mời "nhấp nhấp" cho vui. Khi lớn tầm choai choai, các em đã có thể "cưa" rượu đế. Cứ vậy, riết rồi quen, coi chuyện nhậu là bình thường, là thứ giải trí của... tuổi thơ.

Tác hại của rượu với người trưởng thành đã quá rõ, nhưng với trẻ vị thành niên còn nghiêm trọng hơn. Theo thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hồng Dũng, trẻ em uống rượu rất dễ bị kích động quấy phá, phạm pháp, vì cả thể chất lẫn tâm lý của các em chưa trưởng thành. Khi rượu vào, khó ai lường trước điều gì sẽ xảy ra với các em sau đó...

Cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi: Không chỉ chế tài mà còn định hướng, giáo dục Phóng to Chính phủ vừa ban hành nghị định số 40 qui định về sản xuất, kinh doanh rượu. Văn bản này cấm thương nhân bán rượu cho người dưới 18 tuổi. Liệu điều khoản này có khả thi không và thực hiện ra sao? Ông Võ Văn Quyền (ảnh), vụ phó Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương), thành viên soạn thảo nghị định, nói: Người dưới 18 tuổi được xem là đang phát triển về thể chất, rất có hại nếu uống rượu. Lứa tuổi này cũng chưa hoàn toàn đủ khả năng, ý thức làm chủ về hành vi dân sự. Đó là những lý do cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi. Điều này cũng đã rất phổ biến trên thế giới. Nếu đặt trong bối cảnh cụ thể và những hoạt động vô cùng đa dạng của thực tiễn thì đúng là khó. Ví dụ, trong một mâm rượu có năm người ăn uống. 1-2 người trong số đó dưới 18 tuổi thì chủ quán không thể bắt họ ngồi làm hai mâm hay cho nhân viên canh chừng họ không được uống rượu. Hay họ cứ uống nhưng phải nhờ người trên 18 tuổi trả tiền thì có được không? Rồi cái cảnh rất đầm ấm của gia đình VN là bố sai con cầm chai đi mua rượu cho bố cũng bị cấm. Không lẽ bất cứ ai đi mua rượu cũng phải xuất trình chứng minh nhân dân cho chủ quán... Đó là chưa nói đến chuyện kiểm soát các thương nhân tuân thủ điều khoản này. Lực lượng quản lý thị trường lấy đâu ra để canh chừng mọi làng quê, ngõ phố?... Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu: dù việc cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi khó có thể thực hiện triệt để nhưng ít nhất cũng bày tỏ quan điểm của luật pháp, sự hướng tới của xã hội. Tức là điều khoản này không chỉ đưa ra để chế tài, xử phạt người vi phạm mà còn là định hướng, giáo dục, phổ biến cho cộng đồng. Hiệu lực đó còn lớn hơn xử phạt bằng luật. Quang Thiện thực hiện