Phóng to

Tế bào tử hủy diệt theo một lập trình sẵn

TTO - Ở những cơ thể khỏe mạnh, mỗi giây có hàng triệu tế bào mới được sinh ra đồng thời hàng triệu tế bào cũ chết đi. Các nhà khoa học vừa tiến thêm một bước quan trọng giải thích hiện tượng hủy diệt của tế bào.

Hiện tượng tế bào tự hủy diệt đã được lập trình sẵn, có tên khoa học apoptosis. Nếu cơ chế tự tử của tế bào gặp trục trặcsẽ dẫn đến những căn bệnh hiểm nghèo như ung thư hay những rối loạn gây suy thoái hệ thần kinh trong bệnh Parkinson và các bệnh tự miễn như lupus.

Những nghiên cứu trước đây đã khẳng định quy trình sinh vật học phức tạp của tế bào sẽ do proteasome, một cỗ máy tế bào phức tạp kiểm soát. Proteasome duy trì sự cân bằng của các protein trong một tế bào đồng thời tiêu diệt những protein không còn cần thiết. Và sự hiểu biết cũng chỉ mới dừng lại ở đây.

Mới đây, các nhà khoa học ở ĐH Leicester phát hiện một bước quan trọng trong việc tìm hiểu quy trình sinh vật học phức tạp khi tế bào chết. Đó là trong quá trình tự tử, một phần của proteasome làm nhiệm vụ phát hiện và tiêu diệt các protein vô dụng đột nhiên bị vô hiệu hóa dưới tác động của các enzyme có tên là caspas. Việc này dẫn đến sự tích tụ các protein vô dụng, dần dần làm mất cân bằng trong tế bào và làm cho tế bào chết.

Phụ trách nhóm nghiên cứu, giáo sư Gerald Cohen, ĐH Leicester cho biết: "Phát hiện này khá quan trọng, giúp chúng ta tìm hiểu được bí ẩn về những cái chết tự tạo của tế bào. Và phát hiện này có thể sẽ mở những cách thức chữa bệnh mới bằng cách kiểm soát quá trình tự tử của tế bào chẳng hạn như làm phát triển quá trình apoptosis để trị bệnh ung thư, một tình trạng mà tế bào bệnh không chết khi đã hết vòng đời tự nhiên".

Tiến sĩ Julie Sharp, giám đốc viện nghiên cứu ung thư Anh cho biết: "Trong tương lai, các nhà khoa học có thể sử dụng thông tin này để thiết kế một phương pháp điều trị mới bằng cách đẩy lùi cái chết của tế bào, tạm ngưng hoạt động của tế bào ung thư..."