Phụ huynh, học sinh xem điểm thi vào lớp 10 tại trường Chu Văn An, Hà Nội năm 2017 - Ảnh: VĨNH HÀ

Trên 100.000 học sinh Hà Nội sẽ tốt nghiệp THCS, tăng trên 22.000 học sinh so với năm trước. Trong khi đó các trường THPT công lập chỉ đáp ứng khoảng 60% số học sinh học hết lớp 9. 

Nếu Hà Nội giữ chỉ tiêu tuyển sinh vào trường THPT công lập như các năm trước thì tỉ lệ học sinh năm nay bị loại ra khỏi trường công sẽ không phải là 40% mà tăng gần mức 50%.

Áp lực dồn lên học sinh hiện rất lớn, nhất là trước thông tin không cộng điểm khuyến khích đang được Bộ GD-ĐT đưa ra lấy ý kiến, có thể áp dụng ngay trong năm nay.

Lo hơn thi đại học

Theo phân tích của nhiều giáo viên có kinh nghiệm, các trường tốp đầu của thành phố tuy có số lượng đăng kí dự thi không cao nhưng khả năng cạnh tranh rất khốc liệt do thí sinh đăng kí vào những trường này thường có sức học tốt.

"Điểm Văn, Toán, điểm xét tuyển (đánh giá học tập, rèn luyện ở THCS) đạt tối đa là 20 thì mới chắc chắn đỗ vào các trường tốp đầu của kì tuyển sinh năm nay", cô H.H, một giáo viên dạy lớp 9 trường THCS Đống Đa, Hà Nội nhận xét.

Dĩ nhiên điểm thi như thế nào còn lệ thuộc vào đề thi mức độ dễ hay khó, nhưng nhận xét trên của giáo viên cũng có cơ sở vì từng có những năm các trường Kim Liên, Thăng Long, Phan Đình Phùng gặp "mưa điểm 9, 10".

Đây cũng là những trường thường có mức điểm chuẩn cao nhất thành phố trong khối công lập (không tính trường chuyên).

Tỉ lệ chọi vào nhóm trường đứng đầu tốp thứ 2 của Hà Nội như THPT Hai Bà Trưng, Quang Trung - Hoàn Kiếm, Nguyễn Gia Thiều, Nguyễn Trãi… cũng rất cao, có năm vọt lên mức 1 "chọi" 4-5, dù điểm chuẩn đầu vào các trường này những năm trước thấp hơn các trường tốp đầu vài điểm. 

Nguyên do nhiều thí sinh không tự tin vào các trường tốp cao cho nguyện vọng 1 nên chọn trường tốt nhất trong tốp 2. Ngoài ra, nhiều thí sinh chọn một trường tốp đầu cho nguyện vọng 1, và chọn một trường tốt của tốp 2 cho nguyện vọng 2.

Quá lo lắng, nhiều phụ huynh ở Hà Nội hiện đã cho con đi học thêm nhiều nơi.

Một phụ huynh có con học trường THCS Cầu Giấy cho biết chỉ riêng ôn thi bên ngoài giờ chính khóa, con của chị đã phải học 7 buổi/tuần, mỗi buổi học khoảng 1,5 tiếng, tổng cộng trên 10 giờ/tuần. Chưa kể thời gian học trên lớp, học gia sư ở nhà.

Nhiều ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp thậm chí đứng ra tổ chức kíp luyện thi gồm các môn Toán, Văn, Anh.

Vừa học ở lớp, vừa học thêm theo chương trình ôn tập của trường, vừa học với nhóm luyện thi của ban phụ huynh, vừa học với thầy, cô do cha mẹ chọn... nhiều học sinh vừa quá tải vừa hoang mang với kì thi sắp tới.

"Năm nào Hà Nội cũng chỉ dành khoảng 60% chỉ tiêu vào trường công lập, gần 40% học sinh phải học hệ ngoài công lập hoặc giáo dục thường xuyên, học nghề… Ngay cả suất vào những trường ngoài công lập chất lượng cũng sẽ khó bởi quá đông học sinh", bà Đặng Mai Lan, phụ huynh học sinh trường THCS Lý Thường Kiệt, Đống Đa lo lắng.

Bà Đỗ Việt Hiền, hiệu trưởng trường THCS Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội cho biết: "Nếu chỉ tiêu vào lớp 10 năm nay không tăng so với năm trước, học sinh có lực học ở mức trung bình, khá sẽ rất vất vả để đỗ vào công lập".

Bà Hiền nhận định với tình hình năm nay, điểm chuẩn các tốp trường có thể đều sẽ tăng so với trước.

Có thể hơn 45 học sinh/lớp

Học sinh dự thi vào lớp 10 ở Hà Nội năm 2017- Ảnh: NGỌC NAM

Sở GD-ĐT Hà Nội hiện vẫn chưa có phương án tuyển sinh chính thức, bao gồm cả việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh đối với các trường THPT công lập, nhưng theo lãnh đạo sở thì trước tình hình học sinh gia tăng quá nhiều như năm nay, sẽ phải có nhiều giải pháp.

Ngoài việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường, lớp mới, lãnh đạo sở GD-ĐT Hà Nội đang dự kiến tăng chỉ tiêu tuyển sinh vào khối trường THPT công lập.

Tuy nhiên, việc xác lập chỉ tiêu tuyển sinh đối với các trường THPT công lập trên địa bàn Hà Nội các năm trước đều xét trên cơ sở đáp ứng (cơ sở vật chất, đội ngũ) và thực tế chỉ có một số ít các trường tốp cuối tuyển không đủ chỉ tiêu còn lại đều tuyển đủ và vừa sát với điều kiện đáp ứng.

Hầu hết các trường công lập hiện đều dự kiến chỉ tiêu tuyển theo nguyên tắc "học sinh ra trường bao nhiêu thì nhận vào bấy nhiêu". Bởi thế nếu được tăng chỉ tiêu thì cũng chưa chắc các trường có thể đáp ứng.

Theo ông Phạm Văn Đại, Phó giám đốc sở GD-ĐT Hà Nội, sở đang rà soát mạng lưới trường, lớp ở bậc THPT. Chỉ tiêu tuyển sinh vào trường công lập tăng cũng sẽ chú ý tăng ở những nơi khó khăn.

Tuy vậy, để giải quyết việc tăng chỉ tiêu tuyển sinh vào trường công lập, nhiều trường năm học tới sẽ phải chấp nhận nâng sĩ số học sinh/lớp. 

Trong các năm qua, với chủ trương giảm sĩ số học sinh/lớp, phần lớn các trường đã đạt được mức 40 học sinh/lớp. Nhưng nếu chỉ tiêu tuyển sinh tăng, các trường sẽ phải chấp nhận mức 45 học sinh/lớp hoặc nhiều hơn thế.

Ngoài ra, trên địa bàn Hà Nội hiện nay có những khu vực không có trường ngoài công lập, hoặc có nhưng là trường chất lượng cao thu phí rất cao so với mức thông thường.