Quang cảnh buổi hội thảo

Từ ngày 10 đến 12-5, Cơ quan thường trực của Cơ quan đầu mối quốc gia Việt Nam về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (Cơ quan thường trực 81) và Chương trình kiểm soát xuất khẩu và an ninh biên giới của Bộ Ngoại giao Mỹ (Chương trình EXBS) phối hợp tổ chức hội thảo "Lộ trình xây dựng hệ thống pháp luật về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Việt Nam".

Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, dưới sự đồng chủ trì của đại tá Nguyễn Đình Hiền - phó tư lệnh kiêm tham mưu trưởng Binh chủng Hóa học, phó trưởng Cơ quan thường trực 81, và tiến sĩ Dawn - cố vấn khu vực Chương trình kiểm soát xuất khẩu và an ninh biên giới, Bộ Ngoại giao Mỹ. 

Đây là hội thảo mở đầu trong chuỗi các cuộc hội thảo về lộ trình xây dựng hệ thống pháp luật về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt tại Việt Nam, hướng tới mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật trong phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. 

Việt Nam đã phê chuẩn hầu hết các điều ước quốc tế liên quan và có đầy đủ các văn bản pháp luật về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. 

Hội thảo lần này thể hiện trách nhiệm của Việt Nam trong thực hiện nghị quyết 1540 về chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nói riêng cũng như lĩnh vực phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt nói chung. Kết quả của hội thảo sẽ góp phần hoàn thiện hơn nữa hành lang pháp lý của Việt Nam trong lĩnh vực này.

Sự ra đời nghị định số 81/2019/NĐ-CP về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt với một cơ quan đầu mối quốc gia thống nhất là dấu mốc quan trọng khẳng định Việt Nam là quốc gia trách nhiệm, chủ động, tích cực thực thi các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, các điều ước quốc tế, các thỏa thuận đa phương về chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt. 

Nghị định số 81 đã có quy định về cơ cấu tổ chức đơn vị quản lý từ trung ương đến địa phương, được phân công, phân nhiệm rõ ràng. Cơ quan đầu mối quốc gia và các đơn vị đầu mối có định hướng, kế hoạch công tác chi tiết theo từng giai đoạn, từng năm, trong đó các hoạt động hợp tác quốc tế nhằm hỗ trợ Việt Nam hoàn thiện hệ thống pháp luật quốc gia, nâng cao năng lực của lực lượng quản lý, thực thi nhiệm vụ phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt được đặc biệt coi trọng. 

Tại hội thảo, các đại biểu được giới thiệu các quy định quốc tế về kiểm soát thương mại chiến lược được quy định tại nghị quyết số 1540 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt; các nghĩa vụ, hiệp ước và cơ chế quốc tế liên quan tới ngăn chặn phổ biến hàng hóa chiến lược và vũ khí hủy diệt hàng loạt. 

Bên cạnh đó, các đại biểu được giới thiệu về các hệ thống cấp phép hàng hóa lưỡng dụng phù hợp với các yêu cầu quốc tế; thảo luận, đề xuất lộ trình xây dựng hệ thống pháp luật về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Việt Nam.

Các chuyên gia Việt Nam và Mỹ cũng đã giới thiệu và so sánh các quy định của pháp luật Việt Nam về kiểm soát hàng hóa lưỡng dụng với các quy định về phòng, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt của nghị quyết 1540 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, các quốc gia, tổ chức và cơ chế kiểm soát hàng hóa lưỡng dụng quốc tế, từ đó đề xuất xây dựng khung pháp lý về quản lý thương mại chiến lược, hàng hóa lưỡng dụng phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của Việt Nam.