Họa Mi - Ảnh: D.L.Duy

Vừa đáp máy bay từ Paris về đến TP.HCM vào sáng 30-4, chiều cùng ngày ca sĩ Họa Mi đã đến thăm chồng cũ là nghệ sĩ saxophone Lê Tấn Quốc để báo hai tin vui: con gái út của hai người sắp kết hôn và Họa Mi sẽ lần đầu có một live show cá nhân sau 41 năm thành danh.

Họa Mi cười rạng rỡ trong buổi trò chuyện riêng với Tuổi Trẻ. Nhìn nụ cười đó, không ai nghĩ Họa Mi đã trải qua một cuộc đời nhiều thăng trầm đến thế. 

27 năm “nuốt” tiếng hót

Những ai yêu “giọng hát trong và thánh thót ở những nốt cao, ấm áp và tình cảm ở những nốt trầm” của Họa Mi chắc đều chưa quên những điều tiếng mà bà đã gánh chịu 27 năm trước. Ðó là năm 1988, khi bà quyết định một mình ở lại Pháp sau chuyến lưu diễn tại đây.

“Hai năm sau đó là hai năm tủi cực không sao kể hết. Ở quê nhà công chúng hờn trách. Còn ở xứ người không người thân, thương nhớ chồng con, vừa học tiếng Pháp, vừa học lái xe, vừa đi hát từ 22g đêm đến 3g sáng ở một nhà hàng Trung Quốc với đồng lương rẻ bèo... Cứ sống như thế chờ ngày đoàn tụ. Nhiều đêm lái xe về nhà mà nước mắt tuôn rơi…” - Họa Mi kể.

Và điều đầu tiên bà làm khi tạm hòa nhập với cuộc sống ở Pháp là viết thư cho tổng thống phu nhân lúc đó là bà Danielle Mitterrand để trình bày về hoàn cảnh của mình.

Nhận được thư, tổng thống phu nhân đã gửi người đến tận nhà Họa Mi, giúp bà làm thủ tục cho gia đình được đoàn tụ tại Pháp và giới thiệu các bác sĩ giỏi nhất để chữa bệnh cho Lê Tấn Quốc...

Nhưng căn bệnh thoái hóa võng mạc sắc tố mà nghệ sĩ Lê Tấn Quốc mắc phải là căn bệnh không thể cứu chữa. Bác sĩ bó tay, không muốn là gánh nặng của vợ, ông đề nghị chia tay. Một mình nữ ca sĩ ở lại Pháp nuôi ba con nhỏ.

“Cũng từ đó tôi buộc phải từ bỏ đam mê của mình để lo cho các con. Làm sao có thể để các con ở nhà một mình để đi hát? Nhất là các bác sĩ cũng cảnh báo căn bệnh chồng tôi mang có tính di truyền. Các con tôi phải được kiểm tra mắt mỗi năm cho đến khi 18 tuổi” - Họa Mi tâm sự.

Lập gia đình với người chồng thứ hai là một người Pháp gốc Việt, bà kể: “Chúng tôi có một xưởng làm bánh nên mỗi ngày đều đầu tắt mặt tối trong xưởng. Ðến khi công việc tạm vào guồng, vừa định bụng sẽ đi hát trở lại thì tôi lại có thai con trai út”.

Từ đó, Họa Mi “nuốt” luôn tiếng hát của mình, thậm chí không dám nghe nhạc vì sợ nỗi nhớ sân khấu, nhớ nghề ập đến.

Dẫu vậy, tiếng hát trong và sâu lắng ấy chưa một lần nguội tàn, nên Họa Mi đã một lần trở về vào năm 2009 để ghi âm ba album cá nhân (với PNF) và một album cùng tiếng kèn của Lê Tấn Quốc (với Vafaco).

Khi đó bà cũng dự tính đi hát trở lại nhưng rồi công việc, gia đình ở Pháp vẫn chưa thể thiếu vắng bàn tay bà. Lại thôi… 

Họa Mi hát tại VN ở tuổi 60

Trở về mái nhà xưa

Thôi hẳn đến năm năm, cho đến khi danh ca Bạch Yến tìm đến và thay mặt ban tổ chức Sol Vàng gửi lời mời Họa Mi về hát.

“Chị Bạch Yến và tôi dù đều ở Pháp nhiều năm nhưng cũng rất hiếm khi gặp. Suốt 27 năm ở Pháp tôi gần như không có một người bạn, không có lấy một bộ đồ diễn.

Thi thoảng ghi hình tôi mới được ban tổ chức chuẩn bị cho vài bộ đồ, mặc hát xong gửi lại người ta. Mọi sinh hoạt văn nghệ, đồng nghiệp đều gần như không còn. Nhưng tôi đã gần như “thức tỉnh” sau khi trò chuyện cùng chị Bạch Yến. Tôi phải trở lại với nghề nghiệp của mình…” - nữ ca sĩ danh tiếng của một thời nói như vậy.

Và lần này có vẻ đầy quyết tâm khi Họa Mi cho biết bà phải về Pháp vài hôm để lo đám cưới cho con gái rồi sẽ quay trở lại chuẩn bị đêm diễn mang tên Trở lại mái nhà xưa vào ngày 13-6.

“Thời gian này tôi cũng nhờ người quen tìm nhà để về Việt Nam sinh sống, ca hát trở lại, dự định một năm sẽ chỉ về Pháp một, hai lần thôi. Tôi đã từ bỏ đam mê, nghề nghiệp và cả hào quang của mình vì chồng con.

Bây giờ các con đã lớn và trưởng thành, người chồng sau cũng thấu hiểu nỗi nhớ quê nhà, nhớ nghề nghiệp của vợ và đồng ý cho tôi trở về để tôi không còn là người phụ nữ cô độc, mang nhiều nuối tiếc nữa” - bà nói.

Bà dùng từ “cô độc” bởi bà hiểu “nó” đến tận cùng. Cái tận cùng nỗi đau của người con gái nhỏ mồ côi cha năm 11 tuổi, vừa đi học vừa đi hát từ năm 15 tuổi để kiếm tiền nuôi mẹ bệnh nhưng chỉ vài năm sau thì người mẹ cũng qua đời...

Rồi bao đắng cay lận đận đeo đuổi người đàn bà tài sắc. Chính thức bước vào con đường ca hát chuyên nghiệp khi 19 tuổi, sau 41 năm, bây giờ Họa Mi mới có một “live show đầu đời”.

“Tôi rất biết ơn vì chồng tôi đã giúp tôi nuôi dạy các con trưởng thành. Tôi cũng biết ơn vì anh ấy đã cảm thông và đồng ý cho tôi quay về. Bây giờ tôi chỉ muốn trở lại nghề nghiệp của mình, phục vụ những khán giả xưa đã yêu mến mình và làm quen với những khán giả mới” - nữ ca sĩ bộc bạch.

Hồi hương, mở một tiệm bánh mì như bà từng mong ước nữa chứ? “Có thể, nhưng trước mắt phải hát cái đã!” - Họa Mi cười giòn. Và bà lại trải lòng: “Cảm giác đầu tiên của tôi khi đặt chân xuống sân bay Tân Sơn Nhất hôm 30-4 vừa rồi là quãng đời nhiều buồn đau của mình chắc đã chấm dứt”...

Niềm vui của Họa Mi tại VN