Điều đúng với phòng hỏa thì cũng đúng với trị an, phòng bệnh, phòng độc tựa như việc in cờ Trung Quốc treo ở cổng trường trong sách dạy thiếu nhi nước ta. Hỏi tức là truy tìm câu trả lời.

Người dân mong ông chủ tịch TP.HCM nói riêng và nền công vụ nói chung phải tìm ra lời giải, bởi lẽ chính quyền được lập ra để chịu trách nhiệm trả lời trước nhân dân.

Để xây dựng một chính quyền hiệu năng cần thảo luận chính quyền cần làm những việc gì và làm những việc đó sao cho hiệu quả, tức là đạt kết quả tối ưu với phí tổn tối thiểu. Việc thứ nhất liên quan đến chức năng của chính quyền, việc thứ hai liên quan đến cách thức tổ chức nền công vụ.

Thật trùng hợp chủ đề này liên đới mật thiết với cuộc thảo luận Hiến pháp đang diễn ra sôi nổi ở nước ta. Hiến pháp phải ấn định rạch ròi chức phận của chính quyền trung ương và địa phương. Những việc gì không thuộc thẩm quyền của trung ương thì hiển nhiên phải thuộc về chính quyền địa phương. Trong phạm vi quyền lực ấy, chính quyền địa phương được tự quản, tức là tùy hoàn cảnh mà xác định nhiệm vụ ưu tiên, tự bố trí nguồn thu và tự tổ chức nền công vụ địa phương của mình, miễn sao cho hài lòng người dân. Người ta gọi đó là sự tự quản hay tự trị của chính quyền địa phương.

Nước ta đã tiến hành nhiều biện pháp để cải cách nền công vụ, từ một cửa liên thông, du nhập ISO hành chính, xã hội hóa cho tới đánh giá chất lượng dịch vụ công. Có nhiều biện pháp thật sự thành công, như sự minh bạch và tiện lợi trong thủ tục cấp hộ chiếu phổ thông cho người dân TP.HCM là một ví dụ. Dường như nếu các chuẩn mực rõ ràng, nếu người dân được quyền biết và tham gia giám sát các công chức, nếu tự thân nền hành chính đưa ra các cam kết phục vụ người dân như doanh nghiệp phục vụ khách hàng và có cách thức đánh giá mức độ tuân thủ cam kết của công chức thừa hành, thường ở những nơi đó hiệu quả của nền công vụ dần dần sẽ được cải thiện.

Biết hỏi dường như mới mong có câu trả lời. Ông chủ tịch đã nêu một câu hỏi đáng suy nghĩ. Khi hàng triệu cử tri cũng biết cách hỏi và khéo léo đeo bám những câu hỏi của mình, sức ép liên tục ấy buộc nền công vụ phải giải trình trước nhân dân. Trách nhiệm giải trình tăng cũng là cách thúc đẩy chính quyền nhích dần tới hiệu năng.