Khu công nghệ cao Hòa Lạc (CNCHL) thành lập từ năm 1998, được kỳ vọng là thành phố khoa học tầm cỡ quốc gia... nhưng đến nay diện tích đất giao cho các nhà đầu tư thuê đất để sản xuất kinh doanh chỉ đạt 10,5% diện tích quy hoạch; 74 dự án được cấp phép hoạt động thì có sáu dự án bị thu hồi giấy phép, 25 dự án không triển khai hoặc triển khai chậm so với quy định...

Đó là một trong những nội dung được Thanh tra Chính phủ chỉ ra sau khi kết thúc thanh tra việc quản lý sử dụng vốn tại Khu CNCHL. Cũng qua cuộc thanh tra này, Thanh tra Chính phủ đã xác định số tiền vi phạm nhiều tỉ đồng, liên quan đến trách nhiệm của nhiều cơ quan, đơn vị.

Do đó, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm tập thể, cá nhân có liên quan tại Bộ Khoa học và công nghệ, Ban quản lý Khu CNCHL, UBND TP Hà Nội... Đồng thời chỉ đạo chấn chỉnh công tác quản lý đối với các hoạt động liên quan đến Khu CNCHL.

Theo Thanh tra Chính phủ, quá trình thanh tra việc triển khai thực hiện đầu tư xây dựng Khu CNCHL đã chỉ ra nhiều thiếu sót, vi phạm. Cụ thể, việc điều chỉnh quy hoạch, thực hiện hợp đồng gói thầu “Dịch vụ kỹ thuật giai đoạn I” và năm hạng mục xây dựng hạ tầng Khu CNCHL còn chậm, một số nội dung chưa phù hợp thực tiễn...

Đáng chú ý, việc lập dự toán và thực hiện các dự án xây dựng có nhiều vi phạm trong các giai đoạn thiết kế, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế - dự toán làm tăng không đúng giá trị tổng dự toán các gói thầu với số tiền hơn 40 tỉ đồng; thi công xây lắp, điều chỉnh giá và nghiệm thu thanh toán có tổng số tiền vi phạm trên 10 tỉ đồng.

Trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư cũng còn hàng loạt vi phạm. Cụ thể, việc đền bù Khu CNCHL và KCN Bắc Phú Cát không đáp ứng tiến độ, hiện tượng dân tái lấn chiếm, chây ì, cơi nới, xây dựng công trình trong khu vực dự án diễn ra phức tạp nhưng không được xử lý triệt để; hiện tượng chuyển nhượng trái phép diễn ra thường xuyên không quản lý được, đền bù sai đối tượng sử dụng đất... tổng số tiền vi phạm lên đến hơn 16,5 tỉ đồng.

Bên cạnh những sai phạm về giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng hạ tầng, còn để diễn ra tình trạng tổ chức các đoàn đi công tác, trao đổi kinh nghiệm và học tập tại nước ngoài thiếu sót so với quy định. Điển hình có 32 đoàn đi không có báo cáo kết quả chuyến đi theo quy định, 20 đoàn đi không có kế hoạch được duyệt. Ngoài ra còn có 21 người có quyết định cho đi nước ngoài nhưng chưa đúng thành phần.

Đặc biệt còn có việc cấp giấy chứng nhận đầu tư cho công ty không đúng ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, sai đối tượng. Công tác quản lý sử dụng đất còn thiếu các quy định về giao đất, cho thuê đất, chưa ban hành các quyết định giao đất, cho thuê đất hay các quy định quản lý hoạt động khai thác, kinh doanh, dịch vụ...

Kết thúc thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị xử lý tài chính số tiền khoảng 80 tỉ đồng, thu hồi diện tích đất hơn 30.000m² và đề nghị Bộ Quốc phòng giao cơ quan chuyên môn kiểm tra diện tích thực tế đã dò tìm, xử lý bom mìn khu vực 600ha... Các kiến nghị này đều đã được Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đồng ý, yêu cầu các bộ, ngành, đơn vị liên quan báo cáo kết quả trong quý 2-2015.