Tối qua (7-11), phố phường Quy Nhơn (Gia Lai) nhiều nơi vẫn còn chìm trong bóng tối, nguồn sáng duy nhất trên những con đường là ánh đèn từ dòng ô tô và xe máy lặng lẽ vút qua.

Sau những ồn ào, thét gào dữ dội đêm 6-11, cơn bão để lại phố phường mỏi mệt, nằm lặng lẽ với những vết thương khắp thân mình. Phố biển xinh đẹp vừa được một tạp chí du lịch uy tín của Úc bình chọn là 1 trong 25 điểm đến hàng đầu thế giới năm 2026 nay tiêu điều không thể tưởng tượng.

Bàng hoàng trở về thấy nhà bị sập

Khắp các nẻo đường, tôn bay che kín, cây xanh trốc gốc hàng loạt, những trụ đèn chiếu sáng bằng thép khổ to bị gió vặn gãy cúp như bông lúa chín gặp mùa gió dông. Cho xe cẩu tới tháo dỡ dãy mái tôn nhàu nát trước cửa hàng đặc sản biển trên đường Hàn Mặc Tử, chị Thanh Vân nói bàng hoàng khi lần đầu trong đời thấy cơn bão Kalmaegi có sức tàn phá khủng khiếp như vậy.

Hệ thống điện gần như tê liệt, người dân chạy khắp nơi tìm chỗ có máy phát nhờ sạc pin điện thoại. Không có điện, nước sinh hoạt cũng cắt. Mạng viễn thông, mạng di động gần như vô hiệu, tin nhắn cuộc gọi chập chờn lúc có lúc không bởi gần một nửa trong số 4.000 trạm viễn thông vùng đông Gia Lai (tỉnh Bình Định cũ) đã hư hỏng. 

Gió bão điên cuồng quất qua thổi bay hơn 10.500 mái tôn, đánh sập 181 căn nhà. Mái nhà, nơi che chắn của hàng ngàn hộ gia đình giờ là khoảng không nhìn thẳng trời xanh, nhìn thấu cả nỗi đau của những phận người sau bão.

Sau đêm tránh bão tại nơi sơ tán, hàng chục người dân ở làng chài Xuân Thạnh, xã Phù Mỹ Đông, bàng hoàng khi trở về vì họ không còn nhà để ở. Cả chục căn nhà làng chài này bị nước biển dâng cao đánh sập, có nhà sập hoàn toàn chỉ còn lại bậc tam cấp. 

Ngồi bần thần, chị Hồ Thị Nhung nói rằng đây là tất cả những gì còn lại của ngôi nhà cấp 4 đã được gia đình cài khóa cẩn thận trước khi đi tránh bão. Mấy con người đang yên ổn trong ngôi nhà nhỏ nay biết về đâu, lấy tiền đâu ra để xây lại tổ ấm...

Sống ở vùng đất này mấy chục năm, thỉnh thoảng cũng gặp cảnh triều cường, sóng lớn đe dọa, nhưng chưa bao giờ bà Hồ Thị Sợ thấy sợ hãi như cái cảnh bà nhìn thấy sáng hôm qua. "Nửa đêm, lúc có gió nồm là mọi người báo với nhau nhà cửa bị sóng đánh sập hết. Sáng nay tôi trở về mới thấy cảnh này. Chỉ trong một đêm bỗng dưng mình không còn nhà để ở nữa", bà Sợ thổn thức.

Tại gành biển Nhơn Lý, phường Quy Nhơn Đông, cụ bà Ngô Thị Lanh (70 tuổi) đứng trước căn nhà nay là đống đổ nát mà tay chân bủn rủn. Nhìn chiếc giường, cái tủ quần áo nằm trong đống đất đá, đưa ra đôi bàn tay trắng mà đôi mắt méo như khóc. Không còn nhà cửa, đêm qua bà cụ phải ngủ nhờ tại nhà người thân.

Khẩn trương giúp dân lợp lại mái nhà

Từ trưa 7-11, đoàn viên thanh niên của Tỉnh đoàn Gia Lai đã ra quân nhiều nơi giúp dân lợp lại mái tôn, mái ngói bị gió quật ngã. Trong những ngày tới, các lực lượng công an, quân đội, các hội đoàn thể và chính quyền địa phương sẽ chung tay cùng bà con gượng dậy.

Trước thiệt hại lớn về nhà cửa của người dân, trong cuộc họp chiều 7-11, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc thông báo tỉnh sẽ hỗ trợ mỗi nhà dân bị sập 60 triệu đồng, nhà bị tốc mái 2 - 5 triệu đồng. 

Ông Ngọc cũng chỉ đạo lực lượng công an, quân đội nhanh chóng phối hợp cùng các xã phường lên phương án giúp dân lợp lại mái tôn để có chỗ an trú; hỗ trợ những hộ có nhà bị sập xây dựng nhà mới. Bố trí chỗ ở tạm thời, không để người dân sống cảnh "màn trời, chiếu đất" sau thiên tai.

Để đưa các hoạt động trở lại bình thường, lãnh đạo tỉnh yêu cầu toàn bộ các lực lượng ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, ưu tiên bệnh viện và trường học. Kiểm soát chặt giá cả các mặt hàng vật liệu xây dựng, cát sỏi, không để tình trạng đầu cơ, lợi dụng nâng giá trục lợi trên mất mát của đồng bào.

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn đánh giá dù cơn bão rất mạnh, thiệt hại lớn về tài sản nhưng thật may mắn là có rất ít thiệt hại về người khi chính quyền đã quyết liệt trong ứng phó và sự cẩn trọng, hợp tác của người dân.

Ông cho hay trong dịp cuối tuần (hôm nay và ngày mai), toàn bộ các lực lượng, cơ quan, đơn vị sẽ ra quân tập trung khắc phục hậu quả của bão. Ưu tiên hàng đầu là dọn dẹp vệ sinh môi trường, xử lý công trình và cây xanh ngã đổ, khôi phục hệ thống cấp điện nước cho sinh hoạt và hoạt động cơ quan, doanh nghiệp để bắt đầu từ tuần tới trở lại nhịp sống bình thường.

Giúp đỡ bà con vùng nuôi thủy sản Sông Cầu

Trưa 7-11, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp kiểm tra khu vực kè biển xã Xuân Lộc (tỉnh Đắk Lắk) - nơi nhiều hộ dân bị ngập nhà do triều cường trong đêm 6-11. Ông yêu cầu tỉnh khẩn trương thống kê, có phương án hỗ trợ trước mắt về chỗ ở, lương thực, giống cây trồng, vật nuôi và tái thiết sinh kế cho người dân ven biển. Bên cạnh đó sớm đề xuất cơ chế hỗ trợ tín dụng để người dân khôi phục sản xuất.

Tại vùng nuôi trồng thủy sản quan trọng ven biển đông Đắk Lắk (Phú Yên cũ), thiệt hại do bão Kalmaegi gây ra hết sức nặng nề. Hàng chục ngàn lồng bè nuôi tôm hùm, cá mú... của phường Sông Cầu, xã Xuân Cảnh và Xuân Thọ bị sóng đánh tan hoang chỉ sau vài giờ bão hoành hành. 

Xót xa nhìn những lồng bè méo mó trôi dạt ra xa, chị Nguyễn Thị Hồng Lắm (thôn Hòa Thạnh, xã Xuân Cảnh) gần như ngã quỵ bởi thiệt hại quá lớn. 100 lồng nuôi cá chim, cá mú đắt tiền hơn 500 triệu đồng vừa đầu tư đã trôi ra biển, gia đình gần như mất trắng.

Không riêng người phụ nữ này, tại xã Xuân Cảnh, hàng trăm hộ nuôi khác cùng chung thiệt hại, mỗi người vài trăm triệu tới cả tỉ đồng. Nhưng không bỏ cuộc, họ nhặt nhạnh những gì còn lại, mua thêm dây thừng, ốc vít và đan sửa lồng bè cố gắng gượng dậy, bắt đầu vụ mới.

Đến thăm bà con, ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk, đánh giá bão Kalmaegi có cường độ rất lớn, đặc biệt gây thiệt hại nặng tại khu vực Sông Cầu, Xuân Cảnh và Xuân Lộc. 

Do đó trước mắt các cấp tập trung toàn lực khắc phục lồng bè hư hỏng, sửa chữa nhà cửa, bảo đảm an toàn điện nước. Sau đó phải rà soát lại quy hoạch vùng nuôi, khuyến khích chuyển đổi nghề hoặc mô hình nuôi phù hợp hơn với điều kiện thời tiết cực đoan.

Nói về giải pháp lâu dài, ông Triết cho hay sẽ yêu cầu các ngành tham mưu hỗ trợ sản xuất, cây trồng và con giống cho bà con sau bão, giúp bà con sớm gượng dậy sau thiên tai. "Cần có chính sách căn cơ, phù hợp hơn để không tái diễn những thiệt hại nặng nề cho ngành thủy sản và nông nghiệp của tỉnh trong các đợt bão lớn như vừa qua", ông Triết nói.

Trước mất mát của bà con, ông Đào Quang Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Biển đảo tỉnh Đắk Lắk, cho hay đang kiến nghị trung ương hỗ trợ 200 tỉ đồng khắc phục hậu quả thiên tai, trong đó 40 tỉ đồng trước mắt dành cho ngành thủy sản, giúp các hộ nuôi có nguồn lực tái tạo, gượng dậy trở lại, bám nghề nuôi biển.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi lời thăm hỏi bà con bị thiệt hại do bão Kalmaegi

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi lời thăm hỏi, chia buồn sâu sắc nhất đến các gia đình có người bị chết, mất tích do bão Kalmaegi (bão số 13) và chia sẻ với những mất mát, khó khăn của nhân dân, sự vất vả của cán bộ, chiến sĩ.