Một bút phê lý lịch gây khó cho người đi xin việc - Ảnh: DANH CƯỜNG

Sự việc “Chủ tịch xã bút phê vào lý lịch học sinh” đề cập chuyện ông chủ tịch UBND xã Yên Thịnh (huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa) bút phê với nội dung bất lợi vào lý lịch của một học sinh ở địa phương này xin nhập học một trường trung cấp khiến dư luận thêm một lần bất bình.

Kiểu bút phê lý lịch như thế tưởng đã đi vào quá khứ, vậy mà vẫn tồn tại.

Việc bút phê lý lịch ở Yên Định vừa rồi, cùng với một số vụ tương tự được phát hiện trước đó, đã tỏ ra rằng vẫn còn có những cán bộ cấp xã/phường coi việc này như một “lợi thế” để dễ răn đe, ràng buộc người dân vào những yêu sách họ muốn, bất chấp quy định hành chính của Nhà nước.

Bên cạnh những vi phạm kiểu này của một số chính quyền cơ sở (xã/phường, thôn/ấp), còn có kiểu ràng buộc người dân vào những khoản đóng góp (phí) - thường là sai quy định - mỗi khi người dân xin ký, cấp các loại giấy tờ.

Đây đó có vụ đã được báo chí lên tiếng và được chấn chỉnh kịp thời, nhưng ở nhiều vùng sâu vùng xa những trói buộc kiểu này chẳng khác nào một ác mộng với người dân khó khổ, thấp bé. Có người đã phải chạy đôn chạy đáo để có đủ tiền đóng nhiều khoản phí cho xong mới mong xin được giấy tạm vắng đi làm ăn xa kiếm tiền nuôi con ăn học, hoặc chữa bệnh cho người thân...

Tôi thật sự giật mình khi cách đây không lâu, một người quen kể lại khi đến xã giải quyết khiếu nại về chuyện đất đai, ông chủ tịch trẻ đã nói thẳng với ông rằng “ông coi chừng đó, hai đứa con ông còn cần đến tụi tui về giấy tờ chứ không phải hết đâu”.

Hai đứa con của ông lúc đó đang làm việc ở Sài Gòn, trong đó có một tiến sĩ du học về. Đáng nói là chỗ ông ở chỉ cách thành phố tỉnh lỵ chừng mươi cây số, chứ đâu là nơi hẻo lánh.

Làm sao để có một nền hành chính về bản lý lịch cá nhân gọn nhẹ, thuận tiện cả cho công dân và cho cơ quan nhà nước, các đơn vị tuyển dụng, phù hợp với xu thế cải cách hành chính trong thời đại kỹ thuật số... là việc đang chờ đợi của các cơ quan chức năng.

Nhưng trước hết, điều cần kíp, thiết yếu là phải làm sao để tất cả cán bộ cơ sở xã/phường ở mọi nơi trên đất nước biết việc bút phê lý lịch công dân, việc “lồng ghép” tận thu các loại phí mà địa phương đặt ra với người dân để cấp các loại giấy tờ mà công dân cần đến là điều sai trái với quy định hành chính của Nhà nước.

Đừng để tồn tại việc bút phê lý lịch ở bất kỳ một nơi nào, dù rải rác. Người dân rất trông đợi!