Phóng to

Khu tái định cư dự án Trung tâm thương mại Bình Điền giai đoạn 2 vẫn còn ngập cỏ - Ảnh: N.H.

Dự án Trung tâm thương mại Bình Điền giai đoạn 2 (quận 8, TP.HCM) bắt đầu giải phóng mặt bằng từ năm 2004 và di dời dân trong khi chưa có nơi tái định cư. Dự kiến ngày 30-6-2012 dự án sẽ có nền đất hoàn chỉnh hạ tầng để giao cho dân.

Tiền đâu mà đóng?

Bà Nguyễn Thị Chỗ (xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh) phản ảnh: năm 2004, UBND quận 8 giải tỏa đất của gia đình bà ở đường Hoàng Đạo Thúy (thuộc phường 7, quận 8) để làm dự án Trung tâm thương mại Bình Điền giai đoạn 2. Gia đình bà Chỗ bị thu hồi hơn 5.100m² đất vườn và 300m² đất ở tại phường 7, quận 8. Bà Chỗ chọn phương án hoán đổi lấy đất tái định cư và được UBND quận 8 hoán đổi cho 600m².

Tháng 8-2011, bà Chỗ bốc thăm vị trí nền đất và cuối năm 2011, UBND quận 8 gửi bảng chiết tính về diện tích đất ở giao nền. Theo bảng chiết tính này, 600m² đất tái định cư có giá trị cao hơn 154 triệu đồng so với 600m² đất ở đã hoán đổi trước kia. Quận yêu cầu bà Chỗ phải đóng thêm tiền mới được nhận nền đất. Việc này khiến bà hết sức bất ngờ vì trước kia quận hứa sẽ hoán đổi ngang đất bị thu hồi và đất tái định cư.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Sáu được hoán đổi 300m² đất tái định cư phải đóng 280 triệu đồng chênh lệch. Ông Nguyễn Hữu Thạnh đóng thêm hơn 314 triệu, ông Lê Văn Thái đóng thêm 328 triệu đồng... Theo UBND quận 8, có 74/164 hộ nhận đất tái định cư phải bù thêm tiền chênh lệch, hộ bù ít nhất là hơn 24 triệu đồng, hộ bù nhiều nhất là 360 triệu đồng.

Người dân cho rằng phương án bồi thường giải phóng mặt bằng của dự án quy định đơn giá đất ở tái định cư được xác định theo nguyên tắc không cao hơn giá bồi thường tại nơi ở cũ. Nay UBND quận 8 đưa ra giá đất tái định cư cao hơn giá bồi thường giải phóng mặt bằng là không phù hợp với phương án ban đầu.

Trong khi đó, lãnh đạo UBND quận 8 cho rằng phương án bồi thường quy định nguyên tắc đất đổi đất với giá trị tương đương chứ không phải đổi ngang. Thực tế, nơi ở cũ của người dân thuộc đường Hoàng Đạo Thúy có lộ giới 6m và chưa có hạ tầng nên giá đất phải thấp hơn giá đất tái định cư vì đã có đầy đủ điện, nước và lộ giới đường nhỏ nhất là 12m.

“Do chính quyền đã không giải thích cặn kẽ điểm này lúc thu hồi đất của dân, vì vậy người dân hiểu đổi ngang 1m² đất nơi cũ lấy 1m² đất nơi mới là có cơ sở” - vị đại diện UBND quận 8 giải thích.

Đã cam kết thì phải thực hiện

Theo quy định thì giá đất tái định cư phải được Hội đồng thẩm định bồi thường TP thẩm định và UBND TP phê duyệt. Hội đồng thẩm định bồi thường TP cho rằng do khu tái định cư nằm ở trung tâm thương mại, cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh nên có khả năng sinh lợi cao. Hơn nữa, giá bồi thường đất ở của dự án Trung tâm thương mại Bình Điền giai đoạn 2 cao hơn giá bồi thường đất ở của dự án này trong giai đoạn 1 nên giá nền đất tái định cư cũng phải cao hơn cho phù hợp. Vì vậy, hội đồng đã đề xuất giá đất tái định cư cao hơn giá bồi thường (xem bảng) và được UBND TP phê chuẩn.

Tuy nhiên, cho rằng ý kiến phản ảnh của người dân là hợp lý, UBND quận 8 đã kiến nghị UBND TP hạ giá nền đất tái định cư. Cụ thể, hạ giá đất ở đường rộng 12m (đường nhỏ nhất) trong khu tái định cư còn 2 triệu đồng/m² (bằng giá đất bồi thường mặt tiền), giá đất những đường khác cũng thấp hơn đơn giá hiện tại. Quận đang chờ quyết định của TP rồi mới triển khai chiết tính lại và giao nền đất cho dân.

Luật sư Trần Công Ly Tao, Đoàn luật sư TP.HCM, cũng cho rằng chủ trương của Nhà nước là nơi ở mới của người bị di dời phải tốt hơn, hoặc ít nhất là bằng nơi ở cũ (trong phương án tái định cư cũng đã nêu rõ: giá đất tái định cư không cao hơn giá bồi thường). Người dân đã bị giải tỏa nhà, đất là một thiệt thòi rất lớn, họ phải tạm cư, chịu cuộc sống thiếu thốn tiện nghi một thời gian dài. Nhà nước quyết giá đất tái định cư cũng nên cân nhắc đến những thiệt hại mà người dân phải gánh chịu để dự án được hoàn thành. Mặt khác, một khi Nhà nước cam kết với người dân là giá đất tái định cư không cao hơn giá đất bồi thường thì phải giữ cam kết.

Giá bồi thường và giá đất tái định cư được TP phê duyệt