Chính quyền TP Đà Nẵng lo ngại khi nhiều hộ ở khu “ổ chuột” chợ Cồn đã bán nhà - Ảnh: Hữu Khá

Việc người dân ở dự án di dời khu “ổ chuột” chợ Cồn, P.Hải Châu 2, Q.Hải Châu (Đà Nẵng) ồ ạt bán tháo nhà cửa, suất đất tái định cư đang đẩy mục tiêu tạo cuộc sống tốt hơn cho dân của lãnh đạo TP Đà Nẵng đứng trước nguy cơ phá sản.

Theo quan sát của chúng tôi, một số căn nhà ở khu “ổ chuột” chợ Cồn đã được tháo dỡ. Đó là những căn nhà mà người dân ở đây nói họ đã bán cho “cò” đất.

Dân bán “lúa non”

Đầu năm 2015, dự án xóa khu “ổ chuột” chợ Cồn bắt đầu được triển khai thực hiện. Tại cuộc đối thoại với người dân, ông Huỳnh Đức Thơ - chủ tịch UBND TP Đà Nẵng - nói đây là khu dân cư tồn tại lâu đời, nhếch nhác nằm ngay giữa trung tâm TP.

Các hộ dân sống trong cảnh môi trường ô nhiễm nặng, tạm bợ, vô cùng chật chội. Đa số nhà ở dưới 50m2, cá biệt có nhiều hộ diện tích nhà chưa tới 10m2 nhưng có cả chục người sinh sống. Quyết tâm của TP Đà Nẵng là xóa khu “ổ chuột” để làm đẹp bộ mặt TP khu vực trung tâm, đồng thời giúp dân thoát khỏi cảnh sống cơ cực.

Ông Thơ cho biết với dự án giải tỏa 108 hộ dân này, TP không tính thiệt hơn với dân. Ai có nhà dù nhỏ mấy (có nhà rộng chỉ 3m2) cũng được TP tạo điều kiện cấp cho một lô đất tái định cư ngay tại Q.Hải Châu để ổn định cuộc sống.

Tuy nhiên, mục tiêu tốt đẹp trên đang đứng trước nguy cơ phá sản khi hàng chục hộ dân đồng loạt bán nhà, bán suất tái định cư. Tháng 5-2015, ngay sau khi có chủ trương của UBND TP Đà Nẵng, việc áp giá đền bù, bố trí đất tái định cư được triển khai. Và cũng ngay lập tức “cò” đất xuất hiện để săn lùng mua nhà.

Ông Nguyễn Hiền, một hộ dân ở đây, nói: “Khi có chủ trương là họ về đây lùng mua nhà nhiều lắm. Căn nhà chỉ độ 20m2 họ mua đến cả tỉ bạc. Như nhà tôi đây 14m2 mà họ trả 700 triệu đồng nhưng tôi không bán.

Do nhà đã được áp giá đền bù, lên phương án bố trí đất tái định cư nên các hộ ở đây bán “nguyên gói” cho "cò" đất. Ngày nào cũng có người đến hỏi mua nhà, ai muốn bán thì ký vào giấy bán nhà, đồng thời làm giấy ủy quyền để họ thay mặt chủ nhà làm mọi thủ tục với Nhà nước khi giải tỏa”.

Theo ông Hiền, hiện giá nhà ở khu vực chợ Cồn đang được “cò” đất đẩy lên khá cao hòng dụ các hộ dân nghèo khó, thiếu hiểu biết.

Ông Nguyễn Đình Lan, một chuyên gia bất động sản ở Q.Hải Châu, cho rằng “cò” đất đang lợi dụng chủ trương ưu đãi của TP Đà Nẵng đối với các hộ khó khăn tại khu vực bị giải tỏa ở chợ Cồn để kiếm chác.

Theo ông Lan, đa số “cò” lùng mua hết các căn nhà diện tích từ 10-30m2, hộ có đông nhân khẩu, vì biết chắc chắn TP sẽ bố trí một lô đất tái định cư cho mỗi hộ. Ngoài ra, “cò” còn xúi các hộ dân làm đơn xin thêm căn hộ chung cư với lý do hộ giải tỏa đông nhân khẩu...

Phải có biện pháp ngăn chặn

Trước tình trạng các hộ dân đồng loạt bán nhà, tháng 9-2015 UBND TP Đà Nẵng đã có văn bản giao Q.Hải Châu chỉ đạo UBND P.Hải Châu 2 họp dân tuyên truyền bà con không bán phiếu bố trí đất tái định cư cho “cò” đất. UBND TP Đà Nẵng yêu cầu các hộ giải tỏa phải có ý thức trực tiếp nhận đất và sử dụng đất để xây dựng nhà ở tái định cư nhằm thay đổi cuộc sống, thụ hưởng chính sách an sinh xã hội của TP.

Đồng thời, cảnh báo việc vội vàng ủy quyền mua bán hồ sơ giải tỏa khi chưa có phê duyệt chính thức của UBND TP sẽ bị thiệt thòi khi giải quyết thủ tục nhận đất và các khoản hỗ trợ khác.

Bên cạnh đó, không được tiếp tay cho “cò” đất thao túng đất ở, làm mất ý nghĩa nhân văn về chính sách ưu đãi của TP đối với dự án này. Tuy nhiên, chỉ đạo trên của chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cũng không có tác dụng, dân vẫn tiếp tục bán nhà.

Ngày 20-10, ông Huỳnh Đức Thơ bức xúc nói rằng trước thông tin các hộ dân giải tỏa khu “ổ chuột” chợ Cồn bán tháo đất theo dạng “lúa non” cho “cò” đất buộc ông phải đến hiện trường vào lúc 23g ngày 19-10 để kiểm tra và tìm biện pháp ngăn chặn.

Theo ông Thơ, dự án giải tỏa 108 hộ dân ở khu vực chợ Cồn là một dự án có ý nghĩa dân sinh đặc biệt, giúp gần cả ngàn người có hoàn cảnh vô cùng khó khăn về nhà ở ổn định cuộc sống.

Ông Thơ cho biết đêm 19-10, khi nghe có phản ảnh người dân bán tháo đất thì ông đã lập tức đi kiểm tra và bất ngờ được biết nhiều người đã bán cho “cò” suất đất tái định cư được TP cấp. “Việc này là không thể chấp nhận được.

Vì cuộc sống của dân quá khó khăn nên TP đã bỏ ra rất nhiều tiền, đất tái định cư để lo cho dân. Bây giờ dân chưa nhận được đất thực tế tuy nhiên do bị xúi giục nên đem bán suất tái định cư cho “cò” đất.

Nếu mình không kịp vận động, người dân sẽ bán hết đất, lấy tiền tiêu xài rồi sau đó đi thuê nhà ở tạm bợ thì mục đích dân sinh mà TP đề ra đối với dự án này sẽ không đạt được” - ông Thơ nói.

Ông Thơ cho biết TP sẽ bàn với chủ tịch UBND Q.Hải Châu để có biện pháp ngay lập tức, ngoài ra sẽ đến vận động dân, ngăn chặn việc bán đất, giúp dân ổn định đời sống.