Phát biểu trước Quốc hội ngày 3-11, đại biểu Ngô Trung Thành cho biết Chính phủ đã báo cáo với Quốc hội việc tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch đề ra, hệ lụy kéo theo là bội chi ngân sách, nợ công tăng thêm, và một trong hai nguyên nhân chính là hạn hán.

Hạn hán đã tác động tiêu cực đến nông nghiệp, đến an sinh xã hội.

Theo đại biểu Thành, hạn hán đầu năm 2016 là “trận đại hạn lịch sử trong hơn 100 năm gần đây”, khiến “nương rẫy thì khô cháy, sông hồ thì trơ đáy”.

Thậm chí giữa TP.Buôn Ma Thuột dân cũng không có nước sinh hoạt, hàng trăm ngàn ha cây trồng bị khô hạn, hàng ngàn ha cây có giá trị kinh tế cao bị hư hại, thiệt hại cả chục ngàn tỷ đồng.

Đây là thiệt hại ghê gớm với trên 2 triệu người dân nơi đây, không chỉ đơn thuần về kinh tế, mà ảnh hưởng đến an sinh xã hội, an sinh quốc phòng ở địa bàn chiến lược này.

Đại biểu Ngô Trung Thành cho rằng, với đặc thù vùng đất Tây Nguyên, cây trồng như hồ tiêu, cao su, café sẽ phải mất 3-5 năm mới khôi phục.

Vị đại biểu này cũng nhận định trước sự biến đổi khí hậu, thì khả năng hạn hán còn khốc liệt nữa, hạn sẽ nối hạn. Ông tán thành cao nhiệm vụ thứ 8, là chống khô hạn, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Ông Thành đề nghị cần khẩn trương rà soát quy hoạch hồ đập, công trình thủy lợi để đề ra kế hoạch, lộ trình cụ thể khắc phục. Cần tập trung đầu tư kinh phí cho xây dựng công trình thủy lợi, hồ đập mới và trước mắt nên đầu tư kinh phí để cải tạo, nâng cấp hệ thống hồ, đập hiện có để nâng cao dung tích chứa nước.

Theo đại biểu Ngô Trung Thành, Tây Nguyên hiện có 4 công trình thủy lợi đang triển khai, nhưng do thiếu vốn nên chưa đầu tư hoàn chỉnh, chưa phát huy được vai trò chống hạn, như công trình thủy lợi hồ chứa Ya mơ còn chưa được bố trí vốn.

Vì thế đại biểu này “đề nghị Chính phủ xem xét bố trí vốn trái phiếu Chính phủ 2017-2020 để xây dựng”.

Tiếp đó cần rà soát công trình thủy điện, cân đối với an ninh nguồn nước, hài hòa lợi ích doanh nghiệp và nhu cầu nước của người dân. Vào mùa hạn, phải dừng thủy điện để ưu tiên nước cho dân.

“Về lâu dài, phải xem xét, đánh giá kỹ lại hiệu quả kinh tế của một số thủy điện. Một số hồ thủy điện có thể chuyển hẳn sang hồ thủy lợi. Một số thủy điện có thể xem xét, khai tử để trả lại nguồn nước, sự sống cho các dòng sông”- đại biểu Thành nhấn mạnh.

Đại biểu nói tiếp: “Để đảm bảo lợi ích của thủy điện mà đang tâm xả lũ, gây thiệt hại về kinh tế, thậm chí tính mạng nhân dân là không thể được".