Phóng to

Ông Lê Văn Tiếp (Đồng Tháp) thả chục triệu con bột nhưng hiện lượng cá tra giống trong ao chỉ khoảng 20.000 con - Ảnh: Đức Vịnh

Thu hoạch ao cá xong cả tháng nay mà hộ bà Lê Thị Bé ở Thới An, Thốt Nốt (Cần Thơ) vẫn chưa mua được cá tra giống để nuôi lại. Con cháu bà chia nhau chạy đôn chạy đáo lên tận An Giang, Đồng Tháp tìm mua nhưng cũng không có giống nên hiện ao vẫn còn bỏ trống.

Giống cá tra thiếu, giá cao

Hiện cá giống loại 1 phân có giá đến trên 120.000 đồng/kg, còn loại 1,2 phân gần 100.000 đồng/kg. Theo bà Bé, giống cá tra khan hiếm, người bán thì ít mà người mua thì nhiều nên giá tăng liên tục, hiện nay đã cao gần chục lần so với hồi đầu năm ngoái.

Nhiều doanh nghiệp đang đầu tư vùng nguyên liệu cho biết họ cho nhân viên rảo khắp nơi và đặt mua cá tra giống qua hệ thống “cò” với giá cao nhưng cũng không đủ lượng giống thả nuôi. “Chúng tôi liên kết cùng nông dân nuôi gia công với mức hỗ trợ chi phí 5.000 đồng/kg. Nay cá giống thiếu hụt, giá cao ngất ngưởng nên việc mở rộng liên kết đang gặp khó khăn, nhiều hộ ngán ngại không dám tham gia” - một doanh nghiệp cho biết.

Theo một số địa phương, cá tra giống khan hiếm trước hết do nhu cầu thả nuôi đang tăng, trong khi mấy năm trước người nuôi cá tra xuất khẩu “treo ao” thì nhiều cơ sở sản xuất giống bị phá sản, hàng loạt hộ nuôi cá giống bị thua lỗ đã bỏ nghề nên hiện nay nguồn cung không đủ đáp ứng.

Huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp) vốn là nơi cung ứng cá giống chủ yếu cho cả vùng, trước kia có trên 110 cơ sở sản xuất cá bột và gần 1.600 hộ chuyên ương nuôi giống thì nay theo trạm thủy sản huyện, chỉ còn 65 cơ sở và 834 hộ đang hoạt động. Trong đó xã Long Thuận vốn là cái nôi của nghề sản xuất cá giống nay chỉ còn mười cơ sở và gần 100 hộ gắn bó với nghề.

Nguồn cung cá giống không đủ đáp ứng nhu cầu của người nuôi cá con do quá trình ương nuôi cá giống có tỉ lệ hao hụt khá cao. “Nuôi sau một tuần nó cứ chết dần. Bỏ ra 1 triệu đồng mua 1 triệu con bột, lứa nào nuôi có tỉ lệ sống sót 5% đã may, còn phần lớn hầu như mất trắng. Bị lỗ riết nên chẳng mấy ai dám nuôi cá tra giống nữa” - ông Nguyễn Văn Dung, trại cá giống Nguyên Tỉ ở khu vực Hòa Thạnh A, Thới Hòa, Ô Môn, Cần Thơ, nói.

Ông Nguyễn Văn Thành - phó trạm thủy sản huyện Hồng Ngự - cho rằng nguyên nhân chính do thời tiết bất thường, nhiệt độ giữa ngày và đêm quá chênh lệch khiến cá con bị sốc, dễ nhiễm bệnh.

Tôm giống cũng khan hiếm

ĐBSCL đang bước vào chính vụ thả nuôi tôm, từ đầu tháng 4 nông dân đã chạy sốt vó tìm mua giống tôm sú, giá con giống có chất lượng 80 đồng/con, cao gấp 2-3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân chính do giá tôm nguyên liệu chế biến xuất khẩu đang ở mức cao kỷ lục nên người dân mở rộng diện tích nuôi, nhu cầu về giống tăng nhưng các cơ sở sản xuất giống trong vùng không đủ cung ứng.

Cà Mau là vùng nuôi tôm sú chính lớn nhất nước với diện tích 260.000 ha. Theo ông Châu Công Bằng - phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, mỗi năm địa phương này cần từ 13 tỉ con, nhưng các trại giống trong tỉnh mới đáp ứng 5-6 tỉ con, lâu nay nguồn giống vẫn phải nhập từ miền Trung, thậm chí từ nước ngoài. Vì vậy lúc này do thời tiết bất lợi nên các trại tôm khó gây giống khiến tôm giống càng trở nên khan hiếm.

Còn tại Sóc Trăng chỉ có 12 trại sản xuất tôm giống quy mô nhỏ, đáp ứng khoảng 1-2% nhu cầu thả nuôi. Ông Nguyễn Văn Khởi - phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng - cho rằng hiện đang thiếu hụt nguồn tôm giống của các cơ sở có thương hiệu khiến người dân phải đi mua giống trôi nổi, không được kiểm soát. Trong khi đó số tôm giống nhập từ ngoài tỉnh về khi kiểm dịch tỉ lệ sạch bệnh cũng chỉ đạt 15%. Đây là nguy cơ dễ dẫn tới dịch bệnh.

Trong khi cơn sốt tôm sú giống chưa hạ nhiệt thì gần đây người dân lại chen chân mua giống tôm thẻ chân trắng. Anh Phạm Thanh Hải ở xã Trần Phán, huyện Đầm Dơi (Cà Mau) cho biết anh đặt trước 1,2 triệu con giống của Công ty CP Việt Nam phải đợi khoảng một tuần sau mới mua được 1 triệu con, trong khi nhiều hộ khác vẫn chưa thể mua được giống. Theo Chi cục Nuôi trồng thủy sản Cà Mau, hiện nhu cầu giống tôm thẻ chân trắng tại Cà Mau khoảng 1 tỉ con/năm. Gần đây người dân đổ xô đào vuông nuôi mới nên tình trạng thiếu hụt giống tôm thẻ chân trắng càng thêm căng thẳng...