Phóng to

Người lớn tuổi nhớ đừng cúi người xuống nhặt một vật dưới đất. Ảnh: THANH ĐẠM

TT - Khi bạn đang nằm hoặc ngồi mà đứng dậy đột ngột, nếu thấy xây xẩm hoặc choáng váng thì có khả năng bạn bị hạ huyết áp tư thế. Ngoài ra, có thể gặp nhức đầu, nhìn mờ, buồn nôn, yếu cơ, nặng hơn thì gây lú lẫn hoặc ngất.

Nghe đọc nội dung toàn bài:

Hạ huyết áp tư thế là tình trạng huyết áp thấp xảy ra khi thay đổi tư thế đột ngột từ nằm hoặc ngồi sang đứng thẳng.

Hạ huyết áp tư thế có thể xảy ra ở bất kỳ ai nhưng thường hơn ở người lớn tuổi. Khoảng 15% người trên 65 tuổi bị hạ huyết áp tư thế.

Hạ huyết áp tư thế làm tăng nguy cơ té ngã, tăng nguy cơ tai nạn khi lái xe hoặc điều khiển máy tự động. Người bệnh thường thấy mệt mỏi, đi lại khó khăn, không muốn tham gia các sinh hoạt thường lệ, bỏ các thú vui tiêu khiển.

Ở người lớn tuổi, hạ huyết áp tư thế có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: té ngã gây chấn thương đầu, gãy xương hông, xương cổ tay; đột quị do huyết áp dao động khi đổi tư thế; suy giảm trí tuệ, một số nghiên cứu cho thấy hạ huyết áp tư thế gây ra tổn thương não dẫn đến giảm trí nhớ và bệnh não.

Hạ huyết áp tư thế thường là nhẹ, chỉ tồn tại vài giây hoặc vài phút sau khi đứng dậy. Tuy nhiên, hạ huyết áp tư thế có thể là dấu hiệu của bệnh nặng, vì thế nếu bạn thường xuyên bị xây xẩm khi đứng dậy, nếu bạn xây xẩm hoặc choáng váng kèm theo một trong các triệu chứng sau thì đi khám bệnh ngay. Các triệu chứng đó là: cơn nhức đầu bất thình lình, mờ mắt nhìn sự vật không rõ, giảm thính giác, cảm thấy lảo đảo muốn té; tay chân run rẩy, yếu. Có khi là triệu chứng đau ngực hoặc nhịp tim nhanh chậm bất thường, tê dại các đầu ngón tay hoặc bất tỉnh nhân sự, mất định hướng với không gian và thời gian.

Các dấu hiệu kể trên có thể báo hiệu bệnh nặng như u não, tai biến mạch máu não, bệnh tim, hạ đường huyết, Parkinson…

Người bệnh cần được khám và điều trị tùy theo nguyên nhân. Khi bị xây xẩm hoặc choáng váng, cách đơn giản nhất là nằm hoặc ngồi xuống ngay, các triệu chứng của hạ huyết áp tư thế sẽ nhanh chóng biến mất.

Người bệnh có thể tự chăm sóc theo những cách thức như sau: thay đổi lối sống, uống nhiều nước, tránh đi bộ khi nắng nóng, tập luyện tăng khối lượng cơ bắp chân giúp máu lưu thông tốt, ăn mặn nếu không bị bệnh tăng huyết áp. Mang vớ ép có độ co giãn tốt làm giảm ứ máu hai chân giúp giảm triệu chứng hạ huyết áp tư thế. Khi nhặt một vật dưới đất, không cúi người xuống lấy mà nên ngồi xổm. Nằm đầu cao khi ngủ. Tránh thay đổi tư thế đột ngột.