Ông Đặng Văn Khoa giơ cao phụ trương của báo Tuổi Trẻ trong sự kiện phản đối Trung Quốc đưa giàn khoan Hải dương 981 trái phép vào vùng biển Việt Nam - Ảnh: T.T.D.

Đến tòa soạn Tuổi Trẻ nhiều lần, lúc được mời phỏng vấn, giao lưu, lúc chỉ đến uống trà, cà phê, nhưng có một lần tôi đã đến báo rất trịnh trọng, có hẹn trước, lại mang cả hoa, ấy là lần Tuổi Trẻ bị mắc vào vụ việc “hậu Năm Cam”. Tôi đến, chỉ nắm tay tổng biên tập Lê Hoàng để bày tỏ sự đồng cảm, chia sẻ.

Và có một lần Tuổi Trẻ đã cho tôi một niềm hứng khởi vô bờ, hứng khởi cho đến hôm nay và mãi sau này nữa...

Niềm hứng khởi vô bờ

Đó là ngày 11-5-2014, trong chuỗi ngày lòng dân sôi sục vì sự kiện giàn khoan Hải dương 981 của Trung Quốc hạ đặt trái phép trong vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Sáng sớm chủ nhật 11-5 đó, tôi đến Nhà hát TP và nghĩ rằng sẽ có một cuộc tụ tập, diễu hành của người dân, chưa kịp mua tờ báo Tuổi Trẻ như thường lệ. Ở đó chương trình ca nhạc hằng tuần đang bắt đầu, có một số người dân đến, nhìn nhau, chờ đợi. Không có người tổ chức, chưa có người tiên phong. Chợt thấy một người dân cầm tờ phụ trương Tuổi Trẻ trên tay với dòng chữ đỏ đậm “Trung Quốc rút ngay giàn khoan khỏi Việt Nam” với hình ảnh giàn khoan gạch chéo, tim tôi giật lên. Tôi nhận ra ngay đây là lời hiệu triệu đanh thép, đĩnh đạc, là tiếng nói của lòng dân mà Tuổi Trẻ nhạy cảm bắt được, đã chuẩn bị để cung cấp thật đúng lúc một phương tiện kết nối độc đáo, sáng tạo, làm chỗ dựa cho phong trào. Không có thời gian để ngạc nhiên, tôi xin người dân đó tờ phụ trương và giương cao lên. Y như dự đoán, mọi người bắt đầu quần tụ lại. Nhiều người đi tìm thêm báo Tuổi Trẻ, những người khác mang đến những lá cờ Tổ quốc, bài thơ Lý Thường Kiệt, khẩu hiệu viết vội... Từ mười mấy người bắt đầu hình thành một đám đông.

Có ai đó đưa vào tay tôi cái loa tay, quàng lên vai tôi lá cờ Tổ quốc. Tôi kêu gọi mọi người nắm tay nhau, cùng nhau hô vang “Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam!”, “Việt Nam! Việt Nam!”... Tôi nói trước mọi người: “Chúng ta ở đây để biểu hiện tinh thần toàn dân VN sát cánh bên nhau, sẵn sàng hi sinh để bảo vệ chủ quyền quốc gia, lãnh thổ. Chúng ta ở đây là để ngăn chặn bước đi xâm lược của Trung Quốc, máu nóng trong tim nhưng các bạn hãy nhớ tinh thần phải ôn hòa, thái độ phải đĩnh đạc, không làm ảnh hưởng tới trật tự, an ninh của thành phố mình”.

Tôi giương cao phụ trương Tuổi Trẻ và dòng người cuồn cuộn thành hình, kéo càng lúc càng dài qua các đường phố. Chưa bao giờ trong tôi có những cảm xúc say mê, mãnh liệt, chan hòa, nối kết, tự nguyện... như khi cầm tờ phụ trương Tuổi Trẻ ngày 11-5-2014 ấy đi giữa phố Sài Gòn, mặc dù tôi đã tham gia nhiều cuộc mittinh trong hội trường hay ngoài đường phố suốt 40 năm qua. Những người xung quanh tôi cũng thế. Mọi việc tưởng như thật tình cờ nhưng không phải tình cờ...

Sức mạnh của lòng dân

Ngày hôm đó, tôi cảm nhận được sự tự nguyện hoàn toàn của người dân xung quanh lời hiệu triệu ngắn gọn của Tuổi Trẻ trên tờ phụ trương, là bởi khẩu hiệu ấy đi ra từ chính lòng dân. Tôi thấy sự đa dạng của những người tham gia: có nhà sư, có người già, em bé, có nhân sĩ trí thức, có anh xe ôm, xích lô, có cặp tình nhân đang chụp hình đám cưới. Sự đa dạng còn trong cách biểu lộ: có người mang khẩu hiệu, có người viết nguệch ngoạc, có người in màu thật đẹp, có người lặng lẽ suy tư... Sự đồng thuận cao độ, dữ dội, tuyệt đối, sâu sắc, không hình thức, không cần diễn văn kêu gọi. Sự đồng thuận ấy nói lên rằng đất đai, biển đảo là thiêng liêng, không thể xâm phạm. Sự cộng hưởng của đoàn người ở TP.HCM hôm đó đã lan tỏa, kêu gọi thêm nhiều đoàn người ở các nơi khác, thành phố, tỉnh thành khác. Không hề có sự quá khích mà rất ôn hòa.

Ngày hôm đó tôi cảm nhận được thật sâu sắc sức mạnh của lòng dân. Từ ngày hôm ấy, tôi thay ảnh đại diện của mình trên mạng: thay tấm ảnh phát biểu tại hội đồng nhân dân thành ảnh giương cao tờ phụ trương báo Tuổi Trẻ trước dòng người.

Vì vậy, đến hôm nay, tôi vẫn muốn tìm cơ hội để nhắc lại một lần nữa câu chuyện ấy, tinh thần ấy. Và một lần nữa cảm ơn báo Tuổi Trẻ đã rất trẻ, nhạy cảm, nghĩa khí, mạnh mẽ, bản lĩnh để vượt qua những rào cản, làm điều cần làm ở thời điểm cần thiết. Đó mới chính là Tuổi Trẻ mà tôi và hàng triệu bạn đọc đã yêu quý, tin tưởng 40 năm qua. Tuổi Trẻ là người đại biểu của tôi. Hãy xứng đáng nhé!