Phóng to

Khu đất 29ha thuộc dự án khu đô thị Đa Phước (quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) là một trong số nhiều dự án đất đai bị Thanh tra Chính phủ thanh tra. Ảnh: Đăng Nam

Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý với kết luận và kiến nghị của TTCP, trong đó phải thu hồi triệt để về ngân sách số tiền phải nộp theo kết luận thanh tra.

Để nhà đầu tư thu lợi bất chính

Theo kết luận của TTCP, Hội đồng thẩm định giá đất và UBND thành phố xác định giá thu tiền sử dụng đất chưa sát giá thị trường, gây thất thu ngân sách, tạo điều kiện cho một số nhà đầu tư chuyển nhượng thu lời bất chính với số tiền lớn. Theo TTCP, chỉ tính 22 dự án có vi phạm đã xác định số tiền phải thu khi chuyển quyền sử dụng đất là hơn 2.120 tỉ đồng. Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giao Bộ Công an làm rõ, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Sau khi xem xét kết luận thanh tra, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý với các kiến nghị gồm: kiểm điểm chủ tịch, các phó chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, các tổ chức, cá nhân có liên quan (thời kỳ 2003-2011) đến việc xác định giá thu tiền sử dụng đất, giảm tiền sử dụng đất phải nộp, gây thất thu ngân sách hơn 3.434 tỉ đồng.

Điển hình là khu đất chuyển nhượng cho Công ty TNHH Phúc Thiên Long để xây dựng khu dịch vụ, thương mại, du lịch. Khu đất này được UBND thành phố xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất năm 2007, qua bốn lần gia hạn nộp tiền, đến tháng 9-2009 mới nộp nhưng thành phố không xác định lại giá, gây thất thu trên 120 tỉ đồng. Ngay sau đó nhà đầu tư đã chuyển nhượng cho đối tác khác thu lợi gần 500 tỉ đồng.

Đối với khu đất A2, A3 thuộc khu tái định cư đầu tuyến Sơn Trà - Điện Ngọc, ngày 30-3-2007 UBND thành phố phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất với giá 2,57 triệu đồng/m2. Sau đó bà Phạm Thị Đông có văn bản đề nghị mua bằng giá khởi điểm và được thành phố đồng ý, bán với giá hơn 98 tỉ đồng. Sau khi mua được 32 ngày, bà Đông đã chuyển nhượng cho một người khác thu chênh lệch gần 108 tỉ đồng. Khu đất này còn tiếp tục được chuyển nhượng cho nhiều người khác. TTCP xác định số tiền thu được của các cá nhân chuyển nhượng khu đất chênh lệch so với giá chuyển nhượng của thành phố trên 520 tỉ đồng.

Tương tự, khu đất A4, A5 thuộc khu tái định cư đầu tuyến Sơn Trà - Điện Ngọc được UBND thành phố chuyển nhượng cho Công ty cổ phần xây dựng thương mại Phú Mỹ năm 2007 để xây dựng chung cư, căn hộ cao cấp, văn phòng cho thuê và khách sạn du lịch. Lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng không xác định theo giá đất ở mà giữ nguyên giá theo giá đất sản xuất kinh doanh (bằng 70% giá đất ở). Đến năm 2010, công ty này chuyển nhượng cho Công ty cổ phần bất động sản Phương Trang với số tiền hơn 285 tỉ đồng, chênh lệch so với giá của thành phố hơn 220 tỉ đồng.

Trên đường Phạm Văn Đồng, khu đất phía nam được UBND thành phố chuyển nhượng năm 2006 có giá 84 tỉ đồng nhưng năm 2008, các cá nhân liên quan chuyển nhượng với giá trên 581 tỉ đồng. Đến năm 2009, lô đất này một lần nữa được chuyển nhượng với giá 585 tỉ đồng và đến nay vẫn bỏ trống, chưa được đầu tư... Ngoài ra, khu 29ha thuộc dự án sân golf Đa Phước giao cho Công ty cổ phần 79 thấp hơn giá thành phố quy định, làm lợi cho công ty gần 571 tỉ đồng; khu đất chuyển đổi cho Công ty Tân Cường Thành tính giá thấp hơn giá quy định trên 67 tỉ đồng...

Ít dự án được triển khai thực hiện

Theo thông báo của TTCP, công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của UBND thành phố Đà Nẵng thiếu căn cứ, cơ sở, chưa phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội và nhu cầu phát triển của địa phương. Tình trạng đất đai sau khi được san lấp, giải tỏa, chuyển quyền sử dụng đất, thuê đất để hoang hóa lớn, ít dự án đầu tư được thực hiện. Việc giao đất không thông qua đấu giá còn phổ biến dẫn đến việc xác định giá thu tiền sử dụng đất chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường, tạo điều kiện để một số nhà đầu tư đầu cơ, thu lợi.

Đối với việc giảm tiền sử dụng đất, Đà Nẵng giảm 10% tiền sử dụng đất phải nộp cho các hộ được bố trí đất tái định cư, các tổ chức, cá nhân được thành phố giao đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng đối tượng, trái quy định, gây thất thu ngân sách hơn 1.313,6 tỉ đồng...

TTCP còn xác định công tác thanh tra và phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực quản lý sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng chưa được thành phố Đà Nẵng quan tâm đúng mức, dẫn đến vi phạm xảy ra trong một thời gian dài mà không được phát hiện, chấn chỉnh, xử lý kịp thời. Việc phòng ngừa tham nhũng thông qua công khai, minh bạch trong lĩnh vực này thiếu chiều sâu; công khai không đủ thông tin, thông tin công khai không chính xác. Chương trình, kế hoạch thanh tra hằng năm chưa xác định đúng trọng tâm, trọng điểm, chưa tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm dễ phát sinh tiêu cực, lãng phí như đất đai, đền bù giải tỏa, tái định cư đầu tư xây dựng, tài chính...