Dòng nước vỡ ra mạnh nên đã xé thành một đường rãnh lớn trên đồi cát chạy dài xuống khu dân cư - Ảnh: N.Nam

Qua kiểm tra, đoàn kiểm tra của Bộ TN-MT gồm Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công Thương tỉnh Bình Thuận xác định, nơi xảy ra sự cố (tại mỏ Suối Nhum, xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận) có diện tích khoảng 3 ha, ở phía Tây của mỏ, có địa hình cao hơn mặt đường khoảng 50m.

Bờ moong bị vỡ đã phá bề mặt đồi cát thành khe rộng trung bình khoảng 3m, sâu trung bình khoảng 2,5m và dài khoảng 350m làm, nước cuốn theo cát chảy xuống phía biển, tràn lấp vào khu đất sân vườn và quán hải sản của nhà bà Trần Thị Nam và một phần đất trồng cây phi lao của hộ dân Trần Văn Đức nằm phía Đông mỏ tổng diện tích khoảng 2ha.

Cát và nước cũng tràn ra đường ĐT.719 với chiều dài bị ảnh hưởng khoảng 290m, lớp cát dày khoảng 0,4m, làm đục một đoạn biển với chiều dài khoảng 500m, rộng khoảng 50m.

Bước đầu, đoàn kiểm tra nhận định, khu vực bị vỡ bờ moong là do Công ty mở vỉa, đào moong chứa nước để khai thác tại vị trí có địa hình cao (sườn đồi) tại cote +69m, cao hơn địa hình mặt đường ĐT.719 khoảng 50m xung quanh là bờ cát...và thiếu sự theo dõi, kiểm tra lượng nước Công ty bơm từ ngoài vào lòng moong để phục vụ hoạt động khai thác làm xảy ra sự cố là tràn nước, vỡ vách moong tạo thành dòng áp lực lớn đẩy nước và cát trong hồ chảy tràn gây ra sự cố như đã nêu trên.

Sau khi sự cố xảy ra, Công ty đã tập trung thiết bị máy móc, nhân lực để san ủi cát tràn ra đường, đã cam kết đền bù thiệt hại về sân vườn, cây cảnh, xe máy, ao cá, và một số vật dụng bàn, ghế trong quán ăn của nhà bà Trần Thị Nam là 700 triệu.

Đoàn kiểm tra cũng cho biết, Công ty TNHH thương mại Tân Quang Cường đã và đang khai thác quặng titan tại khu vực Nam Suối Nhum. Tại thời điểm kiểm tra có 3 vị trí đã được Công ty khai thác với tổng diện tích khoảng 6 ha, vị trí các moong khai thác phù hợp với thiết kế mỏ đã duyệt và đều nằm trong diện tích khu vực được phép khai thác.

Tuy nhiên, đoàn kiểm tra của Bộ TN-MT cho biết, trong quá trình hoạt động khai thác titan của Công ty tại khu vực này còn một số tồn tại, thiếu sót như: chưa hoàn thành việc ký hợp đồng thuê đất để khai thác khoáng sản; chưa đăng ký ngày bắt đầu khai thác theo quy định; chưa báo cáo để cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình xử lý môi trường theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã duyệt; chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép sử dụng nước mặt; chưa có giấy phép xả thải vào nguồn nước theo quy định.

Trước mắt, đoàn kiểm tra đã yêu cầu Công ty tạm dừng toàn bộ hoạt động khai thác tại mỏ để xử lý dứt điểm sự cố, đảm đảm an toàn, đáp ứng các yêu cầu về môi trường và khắc phục xong các tồn tại thiếu sót nêu trên.

Theo Bộ TN-MT, việc kiểm tra tại Công ty TNHH Tân Quang Cường còn tiếp tục để làm rõ trách nhiệm và những tồn tại, hạn chế nêu trên, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Dự kiến đến ngày 20-6 sẽ có báo cáo kết quả kiểm tra, báo cáo Bộ TN-MT.