Phóng to

Câu trả lời rất đơn giản.

Con người luôn có nhiều lựa chọn khác nhau. Dù có ý thức hay không có ý thức, con người đều có thể quyết định họ sẽ cống hiến cho công việc đến mức nào, tùy thuộc vào cách họ được đối xử như thế nào và tùy vào các cơ hội mà họ có thể sử dụng tất cả bốn mặt trong bản chất của họ. Những lựa chọn này bao gồm từ tất cả những thái độ như bất tuân mệnh lệnh, nổi loạn, bỏ việc, hợp tác vui vẻ, cam kết hết lòng, và niềm say mê sáng tạo trong công việc.

Choices: Những lựa chọn

Rebel or quit: Nổi loạn hoặc từ bỏ

Malicious obedience: Miễn cưỡng tuân thủ

Willing compliance: Tự nguyện chấp hành

Cheerful cooperation: Vui vẻ hợp tác

Heartfelt commitment: Cam kết hết lòng

Creative excitement: Say mê sáng tạo

Bây giờ bạn hãy dành một vài phút suy nghĩ xem trong sáu thái độ được nêu ra trong hình 2.4 bạn sẽ chọn thái độ nào - chống lại hoặc từ bỏ, tuân thủ miễn cưỡng, chấp hành tự nguyện, hợp tác vui vẻ, cam kết hết lòng, nhiệt tình sáng tạo - trong năm tình huống giả định sau:

Tình huống thứ nhất: Bạn không được đối xử công bằng. Nghĩa là, trong tổ chức của bạn tồn tại nhiều phe phái; gia đình trị; hệ thống lương bổng không công bằng; mức lương cá nhân không tương xứng với xự đóng góp. Bạn sẽ chọn thái độ nào?

Tình huống thứ hai: Bạn cảm thấy công bằng về lương bổng, nhưng bạn lại không nhận được sự đối xử tử tế. Nghĩa là bạn không được người khác tôn trọng, người ta cư xử với bạn không nhất quán, tùy tiện, thất thường, phần lớn tùy thuộc vào tâm trạng của cấp trên. Bạn sẽ chọn thái độ nào?

Tình huống thứ ba: Bạn được trả lương thỏa đáng (thể xác), được đối xử tử tế (tâm hồn), nhưng ý kiến của bạn lại không được chú ý đến. Nói cách khác, thể xác và tinh thần của bạn được xem trọng, còn trí tuệ của bạn thì lại không. Bạn sẽ chọn thái độ nào?

Tình huống thứ tư: Bạn được trả lương thỏa đáng (thể xác), được đối xử tử tế (tâm hồn), được tham gia sáng tạo (trí tuệ), nhưng bạn được yêu cầu đào một cái lỗ rồi lấp lại mà không để làm gì cả, hoặc làm một báo cáo thống kê mà chẳng ai sử dụng hay đọc tới. Nói cách khác, công việc bạn được yêu cầu thực hiện là vô nghĩa (tinh thần). Bạn sẽ chọn thái độ nào?

Tình huống thứ năm: Bạn được trả lương thỏa đáng, được đối xử tử tế, và được tham gia sáng tạo trong những công việc có ý nghĩa, nhưng ở đó đang diễn ra những hành vi dối trá và lừa gạt cả khách hàng lẫn nhà cung cấp, thậm chí với các nhân viên khác. Bạn sẽ chọn thái độ nào?

Đến đây, chúng ta đã khảo sát qua bốn phạm trù cơ bản của mô thức con người toàn diện - thể xác, trí tuệ, tâm hồn và tinh thần (tinh thần được chia thành hai phần - sự vô nghĩa của công việc và việc thực hiện công việc không theo nguyên tắc nào cả).

Điều cần lưu ý là nếu bạn bỏ qua bất kỳ một trong bốn phạm trù trên, bạn sẽ biến con người thành đồ vật và lúc đó bạn sẽ làm gì với đồ vật? Bạn phải điều khiển, quản lý, và áp dụng chính sách cây gậy và củ cà rốt để thúc đẩy họ làm việc.

Whole person in a whole job: Con người toàn diện trong công việc toàn diện

Use me creatively: Sử dụng nhân lực một cách sáng tạo

Mind: Trí tuệ

Pay me fairly: Trả lương thỏa đáng

Body: Thể xác

Treat me kindly: Đối xử tử tế

Heart: Tâm hồn

In serving human needs in principled ways: Đáp ứng nhu cầu con người theo các nguyên tắc

Spirit: Tinh thần

Tôi đã khảo sát ở nhiều nơi trên thế giới bằng năm câu hỏi này trong các hoàn cảnh khác nhau và hầu như các câu trả lời luôn rơi vào ba lựa chọn: nổi loạn hoặc bỏ việc, tuân thủ miễn cưỡng, và chấp hành một cách tự nguyện.

Nhưng trong Thời đại Tin học/Lao động Tri thức ngày nay thì chỉ những ai được tôn trọng như một con người toàn diện trong công việc toàn diện - những người được trả lương thỏa đáng, được đối xử tử tế, được sử dụng một cách sáng tạo, và được trao cho những cơ hội tốt để đáp ứng các nhu cầu con người theo các nguyên tắc - mới lựa chọn một trong ba thái độ tích cực hơn là hợp tác vui vẻ, cam kết hết lòng và đam mê sáng tạo.

Bạn đã nhận ra những vấn đề cốt lõi và các giải pháp cơ bản cho những vấn đề tại nơi công sở ngày nay, xét theo mô thức bản chất con người chưa?

Bạn thấy có bao nhiêu giải pháp cho các vấn đề nảy sinh trong gia đình và ngoài cộng đồng xét theo mô thức này? Chính mô thức “đồ vật” của Thời đại Công nghiệp và tất cả những lề thói phát sinh từ đó là mô thức tương đương với mô thức “trích máu” của thời Trung cổ.

Từ Chương 6 trở đi sẽ là sự mô tả đầy đủ bốn vấn đề nan giải trong các tổ chức sinh ra do bỏ qua bốn mặt của bản chất con người và giải pháp bao gồm bốn vai trò của lãnh đạo. Nhưng trước tiên chúng ta sẽ nghiên cứu phản ứng của cá nhân và giải pháp cho những nỗi đau cũng như những vấn đề vừa được trình bày trên đây.