Lúc mới lên bảy, lên tám, mỗi lần tôi không chịu quét sân hay phụ giúp việc cơm nước là mẹ tôi lại la ầm lên: "Sao con lười nhác quá vậy? Là con gái làng hoa lớn lên mà không chăm chỉ thì không được đâu...". Rồi mẹ còn kể chuyện về những người con gái làng tôi do không chăm chỉ nên không lấy được chồng, hoặc lấy được chồng nhưng cuộc sống không mấy giàu sang và hạnh phúc. Tôi cũng chỉ nghĩ mẹ chỉ nói vậy để dạy dỗ tôi, chứ làm gì có ai chỉ vì lười làm mà lại không lấy được chồng!

Có lần tôi ngây thơ hỏi bà: "Bà ơi, tại sao mẹ cháu lại bảo rằng con gái làng hoa là phải chăm chỉ?". Bà tôi xoa đầu tôi rồi cười bảo: "Có thể cháu chưa hiểu mà cho rằng mẹ lắm điều hay khắt khe với cháu, chứ quả đúng là hầu như tất cả những người con gái ở cái làng hoa này đều rất thạo việc, chăm chỉ, nhất là nghề trồng hoa. Ngay từ nhỏ bà đã biết giúp mẹ bà tưới hoa, vun cây, tỉa cành, rồi lớn lên độ 12 tuổi bà đã biết đi chợ bán hoa như người lớn. Mẹ cháu hay những người con gái khác cũng thế, đều phải vất vả từ nhỏ...".

Khi lớn lên tôi mới thật sự hiểu rằng con gái làng hoa quê tôi vất vả. Công việc chăm bón tưới tắm cho hoa diễn ra suốt ngày. Đó còn chưa kể nhiều đêm phải cắt hoa, tỉa hoa từ nửa đêm mới kịp phiên chợ. Chẳng thế mà người làng tôi đã nghĩ ra hai câu thơ để cảm thông và chia sẻ sự vất vả của những người con gái của làng:

Em là con gái làng hoaĂn cơm nửa bữa ngủ nhà nửa đêm.

Năm 16 tuổi, tôi đã thật sự là một lao động chính trong gia đình, ngày nào cũng cùng mẹ bươn chãi nơi những vạt hoa, rau bên bãi bồi ven sông. Nhà trồng 4 sào hoa và 2 sào rau màu các loại nên có hôm tôi và mẹ phải ăn cơm nắm mang theo để tranh thủ công việc, chứ không có thời gian về nhà. Có những hôm mới 3g sáng mẹ đã đánh thức tôi dậy để đi tưới hoa khi sương sớm còn lạnh tái tê. Nước hiếm nên tôi phải quẩy nước mãi tận ngoài sông Hồng, xa đến nửa cây số.

Thấy tôi vất vả, mẹ hay động viên: "Gắng lên con, nay mai có duyên, có phúc mà lấy được chồng ở phố thì đỡ khổ. Mà con cũng phải chăm chỉ học hành vì đó là con đường duy nhất để thoát khỏi cảnh quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Đời mẹ đã vất vả, nên con phải cố gắng...".

Những lúc nghỉ ngơi nơi đầu ruộng hoa, nhìn những nếp nhăn thời gian cứ ngày một hằn sâu trên gương mặt mẹ, tôi càng thương mẹ nhiều bởi bố mất trong một trận đánh Mỹ ở miền Nam, bỏ lại mẹ một mình gánh vác công việc gia đình, một mẹ già và nuôi dạy hai con nhỏ. Anh em chúng tôi lớn lên trong sự đùm bọc, yêu thương của mẹ. Hi sinh vì con cái, mẹ đã khước từ không đi bước nữa để chăm bẵm cho chúng tôi đỡ khổ. Từ những luống hoa mẹ vun trồng giúp chúng tôi lớn khôn như ngày hôm nay, nên tôi không bao giờ quên được công ơn của mẹ.

Tôi không theo nghề trồng hoa của mẹ, nhưng nghề hoa đã theo mẹ tôi suốt cả cuộc đời và mỗi khi mùa xuân về tôi lại nhớ mẹ, nhớ ngày bà trở về với thiên cổ khi trời rây rây mưa bụi. Cứ lần nào nghĩ về mẹ như vậy, khóe mắt tôi lại trào dâng dòng lệ...

Phóng to Áo Trắng số 6 (ra ngày 1-4-2010) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.