Rét kỷ lục 20 năm, Mỹ cảnh báo nguy cơ chết người

Phóng to

Thành phố Detroit ở Michigan đóng băng trong cái lạnh khủng khiếp - Ảnh: Reuters

Theo hãng tin AFP, nhiệt độ ở thành phố Comertown tại Montana giảm xuống mức kỷ lục, -53 độ C. Các vùng khác như Bắc Dakota, Nam Dakota, Minnesota cũng rơi vào tình trạng lạnh giá gần tương tự.

Ít nhất 12 người thiệt mạng do giá rét. Tại Minnesota, 4 người chết khi bị ngã xuống sông Mississippi lạnh cóng. Ở Chicago, 4 người đàn ông chết vì suy tim khi đang dọn tuyết. Thống đốc bang Minnesota đã ra lệnh đóng cửa tất cả các trường học.

Thống đốc bang Illinois ban bố tình trạng khẩn cấp và kêu gọi lực lượng vệ binh quốc gia giải cứu người đi xe bị mắc kẹt trên đường do tuyết đóng quá dày.

Tại Indianapolis, tuyết rơi quá nhiều khiến hệ thống đường dây điện bị đứt. Hàng nghìn người rơi vào cảnh mất điện trong cái rét cắt da. Nhà chức trách kêu gọi những người bị mất điện hãy tạm trú ở nhà người thân hoặc đến các trung tâm cộng đồng.

Ở Canada, cũng có hơn 300.000 người rơi vào cảnh mất điện.

Phóng to

Anh Matt Frame đang cào tuyết xe của mình ở Detroit (bang Michigan) ngày 6-1 - Ảnh: AP

Phóng to

Tuyết đóng băng ở thành phố Chicago (bang Illinois) ngày 6-1 - Ảnh: AP

Phóng to

Một khu dân cư tại Chicago (bang Illinois) ngày 6-1 - Ảnh: EPA

Phóng to

Sân bay JFK ở New York bị đóng băng - Ảnh: EPA

Phóng to

Một phụ nữ đang đẩy xe mua hàng tại siêu thị ở Saginaw (bang Michigan) ngày 6-1 - Ảnh: AP

Phóng to

Đường sá mù mịt giá lạnh tại Flint (bang Michigan) ngày 6-1 - Ảnh: AP

Phóng to

Trời lạnh tới mức xe không thể nổ máy được - Ảnh: AP

Vì sao nước Mỹ đóng băng?

Mấy người bạn ở nhiều nơi trên khắp nước Mỹ sáng nay than thở họ ở trong nhà với máy sưởi chạy tối đa mà vẫn run lập cập. Họ chưa từng bị lạnh dữ dội thiếu điều muốn đóng băng như vậy từ khi qua đây, gần 20 năm rồi.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Giới khí tượng cho biết nước Mỹ từ sáng 6-1 đang bị đợt “lốc xoáy Bắc cực” (polar vortex) tràn xuống tấn công làm nhiệt độ giảm thấp ở mức kỷ lục trong vòng 20 năm nay. Không khi càng giá lạnh hơn nữa trong những cơn gió.

Tại nhiều nơi, trời lạnh tới mức tuyết không rơi nổi nữa. Nhưng lớp tuyết rơi xuống trước đó lại đóng thành băng đá, gây trơn trợt trên đường rất nguy hiểm. Bình thường, khi có dự báo tuyết sắp rơi, nhà chức trách các địa phương cho xe đi rải muối trên đường để chống đóng băng. Tuy nhiên, với tình trạng trời quá lạnh làm mọi thứ đóng băng này, biện pháp này giảm hiệu quả. Đó là lý do mà tai nạn giao thông xảy ra nhiều và ở khắp nơi gây nhiều thương vong.

Dân Minnesota vốn tự hào về khả năng chịu lạnh cũng đã phải ngưng các hoạt động ngoài trời. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1997, Thống đốc bang Minnesota phải ra lệnh đóng cửa các trường học trên khắp cả bang vì giá lạnh. Ở nhiều nơi, nhà chức trách đã đóng cửa các công viên địa phương và khuyến cáo người dân rằng nhiệt độ thấp tới mức có thể làm da thịt bị phỏng lạnh, niêm vỏ bánh xe hơi có thể bị rò rỉ khiến bánh xe bị xì hơi đột ngột trên đường,… Có những thành thị đề nghị cư dân tìm mọi cách để làm tan chảy băng đóng trên đường phố và các vỉa hè.

Tại sân bay quốc tế O’Hare ở Chicago, 1.200 chuyến bay (khoảng một nửa số chuyến bay trong ngày) đã bị hủy bỏ hồi cuối ngày chủ nhật 5-1 vì có bão tuyết. Các sân bay tại St. Louis và Indianapolis cũng đã hủy bỏ khoảng một nửa số chuyến bay vào thời gian tương tự. Thêm nhiều chuyến bay cũng đã bị hoãn lại hay hủy bỏ trong ngày 6-1. Tổng cộng tính tới sáng 6-1 có tới hơn 4.400 chuyến bay đã bị đình hoãn.

Tại thủ đô Washington, 46.000 học sinh trong hệ thống trường công lập sẽ trở lại trường vào ngày thứ ba 7-1 sau đợt nghỉ mùa đông. Do thời tiết quá khắc nghiệt, nhà chức trách cho biết sẽ tiến hành kiểm tra các ngôi trường để bảo đảm hệ thống sưởi ấm hoạt động tốt. Nơi nào không đạt yêu cầu sẽ phải đóng cửa.

Tối 6-1 (giờ địa phương, tức sáng 7-1 ở Việt Nam), con trai một người bạn đang lái xe từ thành phố New York về đã phải gọi điện than với mẹ là xe có sưởi ấm nhưng vẫn lạnh không chịu nổi. Buổi chiều hôm đó, Thống đốc bang New York, Andrew Cuomo, đã ban hành tình trạng khẩn cấp tại 13 hạt thuộc miền tây của bang. Hơn 300 binh lính quân đội và cảnh vệ quốc gia (ANG) đã được điều động để sẵn sàng cứu giúp.

Theo dự báo khí tượng, tình trạng nhiệt độ thấp “đóng băng” ở Mỹ sẽ giảm vào chiều 7-1. Hãng hàng không nội địa Mỹ JetBlue thông báo có thể sẽ khôi phục lại hoạt động đầy đủ từ 3g chiều 7-1.

Vì sao cả nước Mỹ trong mấy ngày này gần như trở thành Bắc Cực như vậy? Câu trả lời rất quen thuộc nhưng cho tới nay vẫn là nan giải: sự biến đổi khí hậu toàn cầu do nhiệt độ trái đất bị làm cho nóng lên qua những hoạt động của chính con người. Mỹ là nước đứng thứ nhì thế giới (chỉ sau Trung Quốc) về lượng khí gây hiệu ứng nhà kính thải vào bầu khí quyển. Phần “đóng góp” của Mỹ chiếm 17,9% tổng lượng khí thải độc hại hàng năm trên thế giới (Trung Quốc 23,6%), trong khi nước số 3 là Ấn Độ chiếm tỉ lệ quá cách biệt 5,5%.