Từ những tấm lòng hảo tâm của cộng đồng, em Nguyễn Thị Như Ý (giữa) đã có sách vở, xe đạp để đến trường - Ảnh: T.H.

Khi Tuổi Trẻ đưa ra diễn đàn về khát vọng một thành phố đáng sống, tôi quyết định làm một khảo sát nho nhỏ ngay xóm nghèo nhà mình và nhận được những ước mơ rất giản dị.

Tôi tìm vào góc nghĩa trang thường được gọi là “ngã ba sung sướng” - cái địa danh rất quen, nơi người dân nghèo sống tựa vào nhau, tựa vào cả vách của những ngôi mộ mới xây của người giàu mà tồn tại. Bà con ồ lên khi nghe hỏi và bảo: Làm gì mà cứ được sung sướng ấy là đáng sống!

“Con muốn được học...”

Người đầu tiên triển khai cái khái niệm “sung sướng” ấy lại là đứa trẻ con. Em có tên là bé Ù - còn tên khai sinh là Nguyễn Thị Như Ý - cái tên toát lên khát vọng cho con sống tốt của bà mẹ nghèo. Thỏ thẻ ỏn ẻn, Như Ý góp ý kiến: “Cô ơi, con muốn được học thôi, học như chị Ái ở xóm ngoài, chị ấy bây giờ có bằng cấp III nên được vào hãng làm rồi, không đi bán vé số như má con con nữa”.

Hẫng cả người khi nghe ước mơ tưởng chừng bé bỏng của đứa trẻ con, nhưng sẽ hiểu ước mơ ấy là quá lớn lao với phận người nghèo: bé Ù không có cha, em lớn như cây cỏ trong nghĩa trang này, ngày ngày với xấp vé số trên tay mưu sinh kiếm sống. Cái sự học be bé năm nay lên lớp 6 của em đã vấp bao phen, nếu không có sự giúp đỡ nâng niu của cộng đồng là đổ gãy: sinh ra không giấy khai sinh, nhà nghèo, mẹ thất học...

Và ngay cả khi được nâng niu phụ giúp, suýt nữa ước mơ học đó cũng ngã ngang khi Ù bị u bướu ở đầu suýt chết vì không có tiền mua bảo hiểm y tế.

Bé Ù là một trong rất nhiều trẻ em nghèo thèm học, khát học ở nơi đây, có lẽ Ù đã nói thay mơ ước của các bạn đồng trang lứa. Mong cộng đồng hãy giữ mãi lửa nhân ái yêu thương giúp các em!

Hành động từ những việc nhỏ

Một cư dân khác của Đông Thạnh cũng rất nhiệt tình với mong mỏi về thành phố đáng sống trong tương lai đó là chú cựu chiến binh Trần Văn Ước. Với chú, tiêu chí thành phố đáng sống của tương lai là phải giữ được một vùng nông thôn sạch, xanh, không bị ô nhiễm bởi chính hành vi phá hoại của con người.

Với chú Uớc thì không có cái gì tốt đẹp có sẵn ngay, mà phải cố gắng từ bản thân mỗi ngày giữ lấy một môi trường sạch và xanh cho mai sau. Chú khảng khái: “Xứ mình ô nhiễm nhiều, mỗi người mình không tự làm mà trông hóng thì còn gì để ngày mai. Nông thôn mà không sạch, không xanh thì đâu còn là một nông thôn mới”.

Bản thân chú Ước đã triển khai khát vọng được sống và tham gia gìn giữ môi trường sạch và xanh bằng những việc làm cụ thể không hề nhỏ: tham gia vạch mặt những người vì ham lợi nhuận trước mắt tuồn rác thải độc hại về địa phương. Sau khi phát hiện ra vụ việc chôn lấp đất nhiễm thuốc sâu một cách cẩu thả phi pháp, chú còn đau đáu việc ô nhiễm nguồn nước sông Sài Gòn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe đồng bào toàn thành phố.

Còn chị Nguyễn Thị Hồng Phượng (một cán bộ phụ nữ ấp 2, xã Đông Thạnh) thì quan niệm về một thành phố đáng sống thông qua tiêu chí con người. Với chị, đó là một xóm ấp bình yên, con người biết quan tâm đến nhau và nhiều cụm dân cư nhỏ thanh bình hiền hòa kết lại sẽ là một thành phố đáng sống.

Với mơ ước đơn sơ đó, suốt 20 năm nay chị đi từng ngõ ngách nhỏ, từng hộ gia đình của ấp 2, kết nối tình nghĩa, kết nối quan tâm từ những phụ nữ trong gia đình. Từ nhận xét và việc làm của chị, lại thấy thêm một khái niệm dân dã về thành phố đáng sống: là con người với con người quan tâm tới nhau, gìn giữ những giá trị đạo đức từ ngay gia đình cho đến lối xóm.

Bỗng thấy là để có một thành phố đáng sống, tự mỗi chúng ta từ trẻ tới già phải biết ước mơ về sự tốt đẹp và dám hành động từ những việc nhỏ thì mới thành sự thật được.