Vảy nến là rối loạn da liễu mạn tính ảnh hưởng đến hơn 60 triệu người trên toàn thế giới. Bệnh đặc trưng bởi những mảng da đỏ, bong vảy, ngứa ngáy kéo dài, bắt nguồn từ tình trạng hệ miễn dịch hoạt động quá mức. 

Thay vì chỉ tấn công tác nhân gây hại như vi khuẩn hay virus, tế bào T trong cơ thể người bệnh lại nhầm lẫn và tấn công chính tế bào da, khiến quá trình tái tạo da diễn ra nhanh bất thường và tạo nên những mảng da dày, dễ bong tróc.

Trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp hỗ trợ ngoài thuốc men, một nhóm nghiên cứu tại Tây Ban Nha đã tiến hành thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên để đánh giá tác động của chế độ ăn Địa Trung Hải lên bệnh vảy nến.

Chế độ ăn này vốn được biết đến với thành phần giàu thực phẩm nguồn gốc thực vật, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm ở mức vừa phải và đặc biệt là dầu ô liu nguyên chất. 

Các nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng đây là chế độ ăn có tính kháng viêm và tốt cho tim mạch, nhưng mối liên hệ trực tiếp với vảy nến vẫn chưa từng được kiểm chứng bằng thử nghiệm lâm sàng.

Trong nghiên cứu mang tên MEDIPSO (Impact of the Mediterranean Diet on Patients With Psoriasis), 38 bệnh nhân từ 18 đến 65 tuổi bị vảy nến mức độ nhẹ đến trung bình (theo thang điểm PASI từ 2-10) được chọn ngẫu nhiên thành hai nhóm. 

Một nhóm tham gia chương trình ăn Địa Trung Hải trong 16 tuần dưới sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng, trong khi nhóm còn lại chỉ nhận được khuyến nghị chung về chế độ ăn ít chất béo mà không có hỗ trợ trực tiếp.

Kết quả công bố trên tạp chí JAMA Dermatology cho thấy 47,4% số bệnh nhân áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải đạt được PASI 75, tức là giảm ít nhất 75% mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, trong khi không có trường hợp nào ở nhóm đối chứng đạt được hiệu quả tương tự.

Đáng chú ý, sự cải thiện này không gắn liền với giảm cân đáng kể, cho thấy tác động của chế độ ăn không chỉ nhờ cắt giảm calo mà đến từ chính đặc tính kháng viêm và điều hòa chuyển hóa của nó.

Cơ chế được giải thích là nhờ nguồn dinh dưỡng phong phú trong chế độ ăn Địa Trung Hải. Trái cây, rau củ, các loại hạt, dầu ô liu và cá chứa nhiều vitamin chống oxy hóa như beta-carotene, vitamin C, vitamin E cùng polyphenol thực vật. 

Những hợp chất này giúp làm giảm stress oxy hóa và làm dịu phản ứng viêm, vốn là gốc rễ thúc đẩy bệnh vảy nến bùng phát.

Bên cạnh cải thiện da liễu, những bệnh nhân tuân thủ tốt chế độ ăn này còn báo cáo chất lượng cuộc sống cao hơn, ngủ ngon hơn và giảm lo âu. Đây là những lợi ích quan trọng bởi vảy nến không chỉ gây khó chịu về thể chất mà còn ảnh hưởng mạnh đến tinh thần và tâm lý người bệnh.

Kết quả nghiên cứu cho thấy một chế độ ăn cân bằng, giàu dưỡng chất có thể trở thành yếu tố bổ sung hiệu quả bên cạnh các liệu pháp y khoa truyền thống. 

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý quy mô nghiên cứu còn nhỏ, cần thêm nhiều thử nghiệm lâm sàng với số lượng bệnh nhân lớn hơn và theo dõi dài hạn để xác nhận tác động này.

Dù chưa thể thay thế thuốc điều trị, chế độ ăn Địa Trung Hải hứa hẹn là một hướng tiếp cận hỗ trợ an toàn, ít rủi ro và phù hợp để giúp người bệnh vảy nến kiểm soát triệu chứng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Phát hiện đáng chú ý về hoạt động của gan liên quan đến chế độ nhịn ăn

Nghiên cứu của Israel và Pháp phối hợp thực hiện đã phát hiện ra rằng việc nhịn ăn cách ngày kích hoạt các gene chủ chốt và các yếu tố thúc đẩy gan khiến lá gan hoạt động hiệu quả hơn.