Trao đổi với Tuổi Trẻ sau khi buổi làm việc kết thúc, Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định: Cần phải xem xét lại vụ án!

Chưa xem xét hết các tình tiết với người chưa thành niên

Theo đó, tham dự cuộc họp, có lãnh đạo TAND tối cao và đại diện Vụ giám đốc kiểm tra I, TAND tối cao.

Tại cuộc họp, đại diện TAND TP.HCM báo cáo về nội dung vụ án và quá trình giải quyết vụ án Ôn Thành Tân (18 tuổi, ngụ Q.9) và Nguyễn Hoàng Tuấn (18 tuổi, ngụ H.Củ Chi) bị Viện KSND quận Thủ Đức truy tố về tội “cướp giật tài sản” theo khoản 1 điều 136 Bộ luật hình sự năm 1999. TAND quận Thủ Đức, TP.HCM kết án về tội “cướp giật tài sản”.

Sau khi nghe báo cáo chi tiết nội dung vụ án và quá trình xét xử, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình chỉ rõ theo quy định tại điều 69 Bộ luật hình sự (nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội) phải đặt ra 5 vấn đề: Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích trong xã hội.

Trong mọi trường hợp điều tra, truy tố, xét xử hành vi phạm tội của người chưa thành niên, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải xác định khả năng nhận thức của họ về tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

Người chưa thành niên phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự, nếu người đó phạm tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng, gây hại không lớn, có nhiều tình tiết giảm nhẹ và được gia đình hoặc cơ quan, tổ chức nhận giám sát, giáo dục. Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa thành niên phạm tội và áp dụng hình phạt đối với họ được thực hiện chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi phạm tội, vào những đặc điểm nhân thân và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

Khi xét xử, nếu thấy không cần thiết phải áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội, thì tòa án áp dụng một trong các biện pháp tư pháp được quy định tại điều 70 của bộ luật này.

Khi áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội cần hạn chế áp dụng hình phạt tù.

Trong vụ án này, bị cáo Tân là người rủ bị cáo Tuấn đi cướp giật tài sản và là người điều khiển xe chở Tuấn đến nơi thực hiện tội phạm, sau đó chở Tuấn tẩu thoát. Tuy nhiên, TAND quận Thủ Đức lại nhận định bị cáo Tuấn có nhân thân không tốt vì có hành vi trộm cắp tài sản và đang bị Viện KSND huyện Củ Chi truy tố nên đã tuyên hình phạt cao hơn bị cáo Tân là đánh giá không đúng vai trò của các bị cáo trong vụ án.

“Ở thời điểm này, bị cáo Tuấn chưa bị xét xử bằng một bản án đã có hiệu lực pháp luật về hành vi trộm cắp tài sản, thì không bị coi là tình tiết tăng nặng là tái phạm; đồng thời, về nhân thân của bị cáo cũng chưa bị xử phạt hành chính. Do đó, việc tòa án cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo Tân 8 tháng 20 ngày tù và bị cáo Tuấn 10 tháng tù quá nghiêm khắc…” - Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói.

Không có kháng cáo thì cũng vẫn xem xét!

Trao đổi với Tuổi Trẻ, Chánh án Nguyễn Hòa Bình nói để bảo đảm việc giải quyết vụ án trên đúng quy định của pháp luật, đồng thời rút kinh nghiệm vụ án này, Chánh án TAND tối cao yêu cầu TAND TP.HCM khẩn trương kiểm tra xem các bị cáo có kháng cáo hay có kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm của Viện KSND TP đối với bản án sơ thẩm hay không. Nếu có thì TAND TP thụ lý vụ án theo thủ tục phúc thẩm.

Khi xét xử phúc thẩm vụ án, tòa án cấp phúc thẩm cần nghiên cứu kỹ quy định của Bộ luật hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội để quyết định áp dụng nguyên tắc, biện pháp xử lý đối với các bị cáo Ôn Thành Tân và Nguyễn Hoàng Tuấn, bảo đảm đúng quy định của pháp luật và phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo.

Trong trường hợp không có kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm, giao chánh án TAND cấp cao tại TP rút hồ sơ vụ án để xem xét việc kháng nghị bản án hình sự sơ thẩm nêu trên theo thủ tục giám đốc thẩm và đề nghị Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm theo đúng quy định của pháp luật.