Ngày 5-9, tại Đại học Cần Thơ đã diễn ra hội thảo "Các giải pháp hỗ trợ đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao phát thải thấp ở Đồng bằng sông Cửu Long".

Tại hội thảo, kỹ sư Hồ Quang Cua - "cha đẻ" của gạo ST25 "ngon nhất thế giới" - chia sẻ câu chuyện ông đã phối hợp với nông dân trồng lúa ST25 trên vùng đất lúa - tôm giảm phát thải như thế nào.

Theo ông Cua, vùng trồng lúa - tôm mà ông liên kết hợp tác với nông dân vùng bán đảo Cà Mau (Cà Mau, Bạc Liêu và Kiên Giang cũ) lên đến 150.000ha và nếu tham gia đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp thì đã chiếm 15% diện tích của đề án.

Để tham gia diện tích lúa - tôm này, nông dân phải tuân thủ kỹ thuật rút khô đồng ruộng ở 3 giai đoạn gồm: giai đoạn rút khô rửa mặn trước khi sạ lúa để đảm bảo khi thu hoạch lúa được chắc hạt; giai đoạn rút khô giữa mùa và giai đoạn rút khô trước khi thu hoạch (thông thường là trước khi thu hoạch 10 ngày).

"Với ba lần rút khô này sẽ đạt tiêu chuẩn khí thải theo tiêu chí của đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao phát thải thấp, đạt một cách tối đa và tích cực", ông Cua nói.

Ngoài ra ông Cua cũng thông tin để tham gia chương trình liên kết hợp tác trồng lúa với ông, nông dân cũng phải chấp nhận dùng chế phẩm hữu cơ từ nhiều nguồn như của Đại học Cần Thơ, Viện lúa Đồng bằng sông Cửu Long, nguồn nhập từ Nhật, Mỹ…Trong đó có dùng phân hữu cơ của Nhật chi phí rẻ (hơn 2 triệu đồng/tấn) nhưng đạt chuẩn, giúp giảm mùi hôi và làm hạt gạo thơm hơn.

Ông Cua khẳng định từng công đoạn, từng quy trình nêu trên đều làm giảm phát thải khí nhà kính, trong đó kỹ thuật rút khô 3 lần làm giảm cơ bản phát thải khí nhà kính, còn giảm sử dụng phân hóa học, giảm thuốc bảo vệ thực vật cũng giúp giảm phát thải khí nhà kính và nếu đo lường, tổng hợp những yếu tố này sẽ làm giảm phát thải khí nhà kính rất nhiều.

Ông Lê Thanh Tùng, nguyên phó cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho rằng trong sản xuất lúa hiện nay còn tập trung nhiều cho vấn đề an ninh lương thực và tăng trưởng kinh tế nhưng chưa quan tâm nhiều tới an toàn thực phẩm, tới giảm phát thải bởi những yếu tố này sẽ xây dựng thương hiệu, niềm tin, uy tín của hạt gạo Việt Nam ở trong nước lẫn xuất khẩu.

Ngoài ra cũng thiếu cơ chế thúc đẩy, động viên nông dân sản xuất lúa phát thải thấp. "Có ý kiến hỏi canh tác lúa giảm phát thải thì ăn cơm có ngon hơn không? Tất nhiên về chất lượng, về vị không ngon hơn, nhưng về tinh thần sẽ ngon hơn và xu hướng hiện nay người ta ăn cái gì đó mà người ta cảm thấy có trách nhiệm của mình trong đó nhiều hơn là ăn ngon, đó là xu hướng hiện đại, văn minh", ông Tùng nói.

Ông Hồ Quang Cua: Càng chăm chút, nhưng việc làm giả gạo vẫn càng nhiều

Ông Hồ Quang Cua, cha đẻ của thương hiệu gạo ST25, cảnh báo tình trạng vi phạm bản quyền về giống lúa đã gây ra những hậu quả nặng nề.