Cây cỏ giúp bảo vệ gan

TT - 1. Cây atisô:Tên khoa học là Cynara scolymus, họ cúc, Asteraceae. Thành phần của atisô có chứa hoạt chất cynarin, có vị đắng, cấu trúc 1-4 dicafein quinic, inulin, tanin, nhiều khoáng tố kali, canxi, manhê, natri với tỉ lệ rất cao. Atisô có những tác dụng chính với gan như sau:

+ Kích thích sự tăng tiết mật, chữa viêm gan, vàng da, sỏi mật, táo bón, bệnh đường ruột.

+ Chống lại các tác nhân gây hại cho gan, tăng cường khả năng thải độc cho gan.

+ Bảo vệ tế bào gan, bổ tim, lọc máu, chữa các bệnh ngoài da nguyên nhân do gan yếu.

Có thể dùng mỗi ngày ở dạng trà túi lọc, cao lỏng 2-10gam, cao mềm hay cao khô 1-2gam hòa tan vào nước nóng uống, thuốc viên, ống uống (theo chỉ dẫn của bác sĩ). Hoa, lá, rễ cũng có thể nấu canh ăn mỗi ngày, 100-200gam tươi hoặc 20gam khô.

2. Cây chó đẻ răng cưa

Còn gọi là diệp hạ châu, chó đẻ, tên khoa học là Phyllanthus amarus, có thành phần hoạt chất gồm alcaloit, flavonoit, vitamin C. Trong nhiều công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới, cây chó đẻ chữa bệnh vàng da (jaundice) và viêm gan siêu vi B (ức chế sự sao chép tế bào của virus viêm gan B, không cho virus sinh sản).

3. Nghệ

Tên khoa học Curcuma longa, họ gừng Zingiberaceae, dùng thân rễ. Nghệ có tác dụng giải độc gan, làm giảm lượng sắc tố mật trong máu và nước tiểu. Theo y học cổ truyền, nghệ có vị cay, đắng, tính ôn, chỉ định trong các trường hợp suy thiểu năng và sung huyết gan (bệnh sốt rét), bệnh vàng da, viêm túi mật... Nên dùng tươi, nếu muốn để lâu thì hấp chín củ nghệ, phơi khô, tán bột. Mỗi ngày 6-10gam bột khô trộn với mật ong thành viên hoặc pha nước ấm uống. Có thể dùng dạng cao lỏng, 20 giọt trước bữa ăn hoặc viên nén 200-300mg mỗi ngày.

4. Râu ngô (râu bắp)

Râu ngô được lấy lúc thu hoạch ngô, là vòi và núm phơi khô của cây ngô Zea mays, họ lúa Poaceae, thành phần có chứa nhiều xitosterol, stigmasterol, tinh dầu, saponin, glycosid đắng, vitamin C, vitamin K, nhiều canxi và kali. Dân gian đã sử dụng râu bắp từ rất lâu để chữa viêm túi mật, viêm gan vàng da do tắc mật... Mỗi ngày dùng 10-20gam râu bắp cắt nhỏ, đun sôi trong 200ml uống trong ngày.

DS LÊ KIM PHỤNG (ĐH Y dược TP.HCM)